Publicystyka - ngo.pl

Warszawa, 9 marca 2013 r.

Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych (OFOP) krytycznie ocenia sposób podejmowania decyzji przez instytucje państwowe na podstawie jednostkowych wydarzeń, nawet wówczas, gdy przyczynkiem do ich podjęcia są tragiczne w konsekwencjach fakty.

Wydarzenia ostatniego tygodnia, które rozpoczęła śmierć 2,5-letniej dziewczynki w szpitalu w Łodzi, ułożyły się, zdaniem OFOP, w niepokojącą sekwencję zdarzeń.

2 marca br. Jerzy i Lidia Owsiakowie – członkowie Zarządu Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy (WOŚP) - wydali oświadczenie, w którym postawili pod znakiem zapytania swoje dalsze działania na rzecz pomocy polskiej medycynie dziecięcej. 6 marca 2013 odbyła się konferencja prasowa podsumowująca 21. Finał WOŚP, w której uczestniczył także Minister Zdrowia Bartosz Arłukowicz. Na konferencji szef Fundacji WOŚP, Jerzy Owsiak, poza przedstawieniem wyników tegorocznej zbiórki pieniędzy, poinformował również, że 4 marca br. powołano grupę roboczą, złożoną z przedstawicieli resortu zdrowia i WOŚP. Zadaniem tej grupy jest przygotowanie cyklu szkoleń dla dyspozytorów pogotowia, które miałyby rozpocząć się w maju 2013 roku. Minister Arłukowicz w czasie konferencji powiedział również: "(…) zdecydowaliśmy się wykorzystać wasze doświadczenie (…)" - nawiązując m.in. do szkoleń dla uczniów z pierwszej pomocy, prowadzonych przez Fundację.

OFOP z ogromnym szacunkiem odnosi się do wszystkich organizacji pozarządowych, które są w stanie zachęcić indywidualnych i instytucjonalnych darczyńców do wpłat na ważne społecznie cele. Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy pełni w tym zakresie istotną rolę. Z tego faktu, zdaniem OFOP, nie może płynąć prosty wniosek o uprzywilejowanej, w stosunku do innych podmiotów, pozycji w wypadku konieczności rozwiązania poważnego problemu. W Polsce działają tysiące organizacji, dla których głównym obszarem aktywności jest szeroko rozumiana ochrona zdrowia. OFOP nie może zgodzić się na taki sposób funkcjonowania instytucji państwa (w tym wypadku Ministerstwa Zdrowia), który uzależniałby dostęp do jakiegokolwiek zespołu zajmującego się wypracowywaniem koniecznych reform od ilości środków finansowych przekazanych na wsparcie systemu ochrony zdrowia. W opinii OFOP taki jednak wniosek wypływa z faktu stworzenia zespołu roboczego w skład którego wchodzi jedna tylko organizacja pozarządowa.

OFOP stoi także na stanowisku, że jeśli system ratownictwa medycznego czy szerzej, służby zdrowia, wymaga reform, Ministerstwo Zdrowia zobowiązane jest do przygotowania ich planu i otwarcia konsultacji z różnymi środowiskami, włączając w to także organizacje pozarządowe zajmujące się tą dziedziną. Niezbędne reformy nie mogą, w opinii OFOP, mieć charakteru incydentalnego, gdyż w najlepszym razie prowadzić będą do poprawy w jednej dziedzinie, resztę pozostawiając bez istotnych zmian. W najgorszym zaś ten sposób reagowania skutkować może narastającym chaosem. OFOP nie zgadza się także na szczególne traktowanie żadnej organizacji, bez poparcia jej wyboru jakimkolwiek merytorycznym kryterium, zaś powołanie zespołu w którym WOSP jest jedyną organizacja traktuje nie jako krok w kierunku rozwiązania problemu, ale jako próbę skanalizowania protestu jednej z najbardziej medialnych organizacji.

OFOP jest przekonany, że niedawno zamknięty konkurs, skierowany do ministerstw, ukierunkowany na rozwijanie narzędzi współpracy z organizacjami pozarządowymi był doskonałą okazją do stworzenia przejrzystego systemu włączania ich w prace poszczególnych resortów. Niestety, zainteresowanie nim potwierdziły ngo.pl tylko trzy na 18 ministerstw. To bardzo niepokojący sygnał. OFOP uważa, że sprawnie działające państwo musi korzystać z konsultacji społecznych, włączać w merytoryczne działania podmioty, których wiedza i kompetencje mogą przydać się do wypracowania skutecznych rozwiązań i pozwolić na uniknięcie rażących błędów. System ten jednak musi być przejrzysty, jawny i sprawiedliwy, jeśli idzie o dostęp do niego zainteresowanych podmiotów. Działanie ad hoc, jak zostało zapowiedziane na konferencji prasowej WOŚP tych warunków, zdaniem OFOP, nie spełnia.

OFOP docenia działalność WOŚP, w szczególności fakt organizowania tysięcy wolontariuszy i umożliwiania milionom ofiarodawców wspieranie jej działalności. Jednocześnie nie może nie zadać pytania czy rolą organizacji pozarządowych jest niwelowanie niedostatków publicznej służby zdrowia, na którą przeznaczane są środki z podatków wszystkich podatników. Taka dyskusja w Polsce nigdy się nie odbyła a, zdaniem OFOP, powinna się była odbyć. Dodatkowym argumentem za jej przeprowadzeniem jest także ukształtowana już, jak się wydaje, praktyka, zbierania przez organizacje pożytku publicznego środków z 1% podatku na koszty leczenia osób, dla których jest to, częstokroć, jedyna szansa na odzyskanie zdrowia lub zachowanie życia. Intencja wprowadzenia do porządku prawnego możliwości odpisu podatkowego w wysokości 1% była wszakże inna. OFOP, choć rozumie powody dla których rodziny osób chorych wykorzystują każdą możliwość ratowania swoich bliskich, uważa, że jest to zadanie publicznej służby zdrowia, która nie może scedować tego obowiązku na innych i uzależniać podjęcia leczenia od operatywności samych zainteresowanych lub ich otoczenia. To, zdaniem OFOP, także tematy, które powinny stanowić przedmiot szerszej refleksji czy debaty publicznej.