Organizacje o dostępie do informacji, poradnictwa obywatelskiego i prawnego oraz pomocy prawnej
W odpowiedzi na inicjatywę Fundacji Uniwersyteckich Poradni Prawnych (FUPP), Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka (HFPC), Polskiego Stowarzyszenia Edukacji Prawnej (PSEP) oraz Związku Biur Porad Obywatelskich (ZBPO) Rzecznik Praw Obywatelskich zorganizował 6 października 2004 w Warszawie seminarium na temat dostępu do informacji, poradnictwa obywatelskiego i prawnego oraz pomocy prawnej.
Wymienione wyżej organizacje przygotowały propozycje systemowych
rozwiązań, które usprawniłyby dostęp obywateli do informacji prawnej, poradnictwa obywatelskiego i
prawnego, i przedstawiły je zebranym, w tym przedstawicielom Ministerstwa Sprawiedliwości:
Ministrowi Andrzejowi Kalwasowi, Podsekretarzowi Stanu Tadeuszowi Wołkowi i Dyrektor Departamentu
Legislacyjno-Prawnego Beacie Mik. Przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości poinformowali
zebranych, że pracują nad projektem ustawy o prawie ubogich, która w swoich założeniach ma za
zadanie rozwiązać problem dostępu osób nie zamożnych do pomocy prawnej i do sądu.
Minister Kalwas zadeklarował, że jednym z najważniejszych zadań w
czasie jego urzędowania będzie stworzenie takich warunków instytucjonalnych, w których najuboższa
część społeczeństwa będzie miała dostęp do bezpłatnej pomocy prawnej. Kwestia ta była również
postulatem organizatorów konferencji. Nie mniej istotna jest jednak sprawa obowiązku informowania
obywateli o możliwości dostępu do informacji prawnej, poradnictwa prawnego i pomocy prawnej, a te
kwestie zostały z projektu ustawy wyłączone. Ministerstwo uważa bowiem, że te zadania są świetnie
realizowane przez organizacje pozarządowe i nie ma powodu, żeby w te działania ingerować. Tymczasem
uczestnicy konferencji byli zgodni, że brak informacji o możliwości dostępu do poradnictwa i pomocy
prawnej jest bardzo poważnym problemem i że włączenie się instytucji państwowych do jego
rozwiązania byłoby wskazane. Bez tego teoretyczna możliwość dostępu potrzebujących do poradnictwa i
pomocy prawnej nie przyniesie faktycznej poprawy w tym zakresie. Ministerstwo uczyniło krok na
drodze do zacieśniania współpracy z organizacjami pozarządowymi obiecując zaproszenie ich
przedstawicieli do prac przy projekcie ustawy o prawie ubogich.
Rzecznik Praw Obywatelskich Profesor Andrzej Zoll popiera dążenia do
uregulowań ustawowych dostępu do pomocy prawnej, jak i do poradnictwa obywatelskiego i
prawnego.
(pełen tekst proponowanych rozwiązań >>).
Konferencja spotkała się z dużym zainteresowaniem. Przedstawiciele
środowisk prawniczych (Krajowa Rada Sądownictwa, Stowarzyszenie Notariuszy RP, Naczelna Rada
Adwokacka, Krajowa Rada Radców Prawnych) podkreślali rolę efektywnego systemu informacji prawnej,
poradnictwa i pomocy prawnej między innymi dla usprawnienia funkcjonowania systemu sądownictwa
(dzięki ograniczeniu ilości spraw rozpatrywanych przez sądy) i deklarowali chęć merytorycznego
włączenia się w działania organizacji pozarządowych.
Źródło: ZBPO