Publicystyka - ngo.pl

Jej organizatorem było Ogólnopolskie Stowarzyszenie Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie „Centrum”. Uczestniczyło w niej 73 przedstawicieli powiatowych centrów pomocy rodzinie i miejskich ośrodków pomocy rodzinie: koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, pracowników socjalnych, specjalistów pracy z rodziną, psychologów, pedagogów, kierowników zespołów ds. pieczy zastępczej oraz dyrektorów i kierowników PCPR/MOPR. W konferencji uczestniczył też przedstawiciel PCPR w Gostyniu.

Konferencję otworzył Andrzej Smulczyński, Przewodniczący Stowarzyszenia „Centrum” i dyrektor PCPR w Busku-Zdroju. Obrady, prelekcje i dyskusje pierwszego dnia (niedziela) poświęcone były pracy z rodziną i dzieckiem.

Pierwszy z przedstawianych tematów poświęcony był problemowi krzywdzenia dzieci. Mirosław Sobkowiak, dyrektor PCPR w Gostyniu i Zastępca Przewodniczącego Stowarzyszenia „CENTRUM”, w swojej prelekcji „Diagnozowanie zagrożeń w środowisku rodzin zastępczych - rozpoznawanie sygnałów i objawów przemocy domowej cz. I” scharakteryzował zjawisko przemocy w rodzinie, wskazał kto i w jakim zakresie jej przeciwdziała. Przedstawił też system przeciwdziałania przemocy w rodzinie funkcjonujący w Polsce, oparty na dwóch obszarach: na wymiarze sprawiedliwości (policja, prokuratura, sądy i kuratela), skupiającym się wykrywaniu przestępstw, ściganiu sprawców i wymierzaniu im kar oraz na procedurze „Niebieskie Karty”, realizowanej głównie przez pomoc społeczną, policję i oświatę, wspierane przez ochronę zdrowia oraz gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, a skupiającej się na zapewnianiu pomocy osobom doznającym przemocy i ich rodzinom, ale też na pomaganiu osobom stosującym przemoc w zmienianiu siebie i swoich zachowań. Następnie prelegent przedstawił zasady procedury „Niebieskie Karty” oraz obowiązki i zadania wynikające z niej dla specjalistów pracujących w poszczególnych resortach: pomocy społecznej, oświacie, policji i ochronie zdrowia.

Doświadczenia wynikające z realizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej omówiła Mirosława Zielony - dyrektor PCPR w Koszalinie i Zastępca Przewodniczącego Stowarzyszenia „Centrum”. W swojej prezentacji „Dobre praktyki w przygotowywaniu planu pomocy dziecku i celów pracy z rodziną” zwróciła m.in. uwagę na przygotowywanie planów pomocy dziecku i celów oraz działań w pracy z rodziną. Przedstawiła przykładowe wzory dokumentów ułatwiające realizację zadań ustawowych, podzielone na moduły odpowiadające poszczególnym zadaniom, np. naborowi kandydatów na rodziców zastępczych i przygotowaniu ich do szkolenia, odbiorowi dziecka z rodziny lub powrotowi dziecka do niej, ocenie dziecka, ocenia pracy rodziny zastępczej. W dyskusji towarzyszącej prelekcji wyjaśniano sytuacje problemowe, występujące przy realizacji zadań koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej.

Część dopołudniową drugiego dnia konferencji szkoleniowej wypełniły dwa wystąpienia Iwony Romanowskiej, dyrektora PCPR w Wejherowie i Członka Zarządu Stowarzyszenia „Centrum”. W pierwszym, zatytułowanym „Warsztat pracy koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej”, prelegentka podkreśliła, że koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej, stanowiący bezpośrednie wsparcie rodzin zastępczych, są jednym z kluczowych elementów organizowanego w powiatach systemu pieczy zastępczej, zapewniającego czasową opiekę i wychowanie dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców. Dlatego oprócz pomocy i wskazówek koordynatorzy mają zapewniać rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka poczucie bezpieczeństwa i towarzyszyć im w rozwiązywaniu trudnych spraw, związanych z opieką i wychowaniem dzieci oraz pomóc kontaktach z rodzinami biologicznymi. Omówiła też wzory dokumentów stosowanych w pracy z rodzinną pieczą zastępczą przez koordynatorów i organizatora rodzinnej pieczy zastępczej w powiecie wejherowskim wskazując i uzasadniając potrzebę sporządzania planów pomocy rodzinie zastępczej, a nie tylko planów pomocy dzieciom. W planach pomocy rodzinie określane powinny być cele i zadania dotyczące dzieci przyjętych do rodziny i biologicznych rodziny zastępczej, jak również dotyczące funkcjonowania całej rodziny.

Po przerwie Iwona Romanowska w swoim kolejnym wystąpieniu przedstawiła „Podział kompetencji w zakresie wspierania rodziny pomiędzy pracownikiem socjalnym, asystentem rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej”. Podkreśliła, że nadrzędnym celem ustawy jest przywrócenie rodzinie dziecka zdolności do wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Celem nie jest ani umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej , ani jego przysposobienie. Zwróciła uwagę na fakt, potwierdzany przez innych uczestników konferencji, że w wielu gminach ta praca z rodziną jest niewystarczająca, a już tylko w nielicznych realizowany jest ustawowy obowiązek pracy z rodziną prowadzonej także w przypadku czasowego umieszczenia dziecka poza rodziną. Przedstawiła też kompetencje i zadania koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, pracownika socjalnego, asystenta rodziny, a także organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, wskazując na obszary współpracy i wzajemnego uzupełniania się.

Popołudnie drugiego i kolejny dzień konferencji wypełnił autorski warsztat kompetencyjny dla koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej i innych specjalistów, pracujących w systemie wsparcia rodziny i pieczy zastępczej, noszący tytuł „Strategie budowania sieci wsparcia dla rodzin zastępczych”. Poprowadziła go Joanna Luberadzka-Gruca trener Koalicji na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej, Dyrektor Fundacji „Przyjaciółka”, Społeczny Doradca Rzecznika Praw Dziecka. Zajęcia te, oprócz pracy w grupach, wskazującej na elementy przydatne w pozyskiwaniu partnerów i tworzeniu środowiska przyjaznego rodzinom zastępczym, wyczuliły też uczestników na potrzebę wspierania rodziców zastępczych, a zwłaszcza matki, bo jeżeli chcemy, by matka zastępcza dobrze zaopiekowała się dzieckiem i zbudowała wspierającą to dziecko więź, to sami dajmy jej wcześniej taką opiekę i wsparcie.

W ostatnim, czwartym dniu konferencji Mirosław Sobkowiak, dyrektor PCPR w Gostyniu, przedstawił II cz. wykładu „Diagnozowanie zagrożeń w środowisku rodzin zastępczych - rozpoznawanie sygnałów i objawów przemocy domowej”. Omówił w nim m.in. zasady przydatne przy diagnozowaniu przemocy w rodzinie, sygnały widoczne w różnych obszarach u dzieci krzywdzonych, sygnały wysyłane przez rodziców niekrzywdzących i sygnały ujawniane przez rodziców krzywdzących. Podkreślił, że ujawnianie krzywdzenia dzieci w rodzinach zastępczych wymaga szczególnej uwagi, gdyż dzieci sygnalizujące przemoc, najczęściej ujawniają przemoc, jakiej doznały w swojej rodzinie biologicznej. Ale sprawdzenia wymaga też aktualna sytuacja dziecka w rodzinie zastępczej, która też potrafi skrzywdzić. Prelegent przedstawił też różne formy i sposoby oddziaływania na osoby stosujące przemoc oraz cały katalog działań pomocowych dla rodziny uwikłanej w przemoc, które mogą zrealizować: pomoc społeczna, oświata, ochrona zdrowia, policja czy gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych.

Ostatnim wykładowcą była Anna Kuszczuk Główny Specjalista w Wydziale Wspierania Rodziny, Pieczy Zastępczej oraz Adopcji Departamentu Polityki Rodzinnej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W swoim wystąpieniu „Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – doświadczenia i przewidywane zmiany, Dodatek wychowawczy 500 +” przypomniała, m.in., że w roku 2015 Organizatorzy Rodzinnej Pieczy Zastępczej, których działa w Polsce 381, zatrudniali 1465 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej. Omówiła trzy programy przygotowywane w ministerstwie w celu wsparcia pieczy zastępczej oraz przyznawanie dodatku wychowawczego i dodatków do zryczałtowanej kwoty dla rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego. Odpowiadała też na pytania uczestników konferencji, m.in. o sytuację centrów obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych, które mają przestać działać wraz z końcem roku, przeciwko czemu protestuje już środowisko pieczy zastępczej i pomocy społecznej, a sytuacją interesują się też obecni parlamentarzyści.

Dodatkowym elementem programu konferencji były realizowane codziennie rano i wieczorem warsztaty “Samoobrona - Pierwszy krok”, prowadzone przez Mirosława Sobkowiaka, (4.DAN) instruktora karate, dyrektora PCPR w Gostyniu, Zastępcę Przewodniczącego Stowarzyszenia „CENTRUM”. Była to odpowiedź na wcześniej zgłaszany przez środowisko problem bezpieczeństwa koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, pracowników socjalnych i innych specjalistów oraz urzędników pracujących w pomocy społecznej.

Konferencję podsumował i zamknął Przewodniczący Stowarzyszenia „Centrum” Andrzej Smulczyński, dyrektor PCPR w Busku-Zdroju. Podziękował on wszystkim uczestnikom za aktywny udział, a szczególnie podziękował prelegentom i trenerom, którzy przygotowali i przedstawili swoje wystąpienia i warsztaty nieodpłatnie.

Warto podkreślić, że to kolejna ogólnopolska konferencja szkoleniowa zorganizowana dla młodych stażem koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej - ważnej grupy wspierającej bezpośrednio rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka oraz dzieci, które znalazły w rodzinnej pieczy zastępczej swoje miejsce. Podziękowania za to należą się Andrzejowi Smulczyńskiemu i wspierających go w działaniach organizacyjnych Justynie Ziębie, Annie Syskiej i Justynie Twardy.