Publicystyka - ngo.pl

Prawie zawsze sprawy pilne wygrywają ze sprawami ważnymi. Każdy z nas ma własny radar rozpoznawania tego, co istotne. Zawsze ryzykowne jest wpływać na jego odczyty. A jednak spróbuję. To, o czym piszę niżej, kwalifikuje się, moim zdaniem, do kategorii spraw ważnych. Chodzi o dwa ważne wydarzenia, które dotyczą naszego środowiska i które wydarzą się w najbliższych dniach.

Obydwa nie są całkiem nowe i być może dlatego istnieje ryzyko, że zostaną przeoczone. Pierwsze to spotkanie „rok po VII OFIP” dedykowane omówieniu wyników prac nad tworzoną przez sam sektor strategią III Sektor dla Polski. Drugie to wewnątrzśrodowiskowa dyskusja dotyczące rozszerzenia form dialogu obywatelskiego i stopniowego stworzenia tak zwanej „Polskiej wersji EKES”.

Obydwie sprawy były opisywane już w portalu i zapewne znajdziecie tu państwo relacje z obydwu wydarzeń. To, do czego chciałbym namawiać, to do zainteresowania każdą z nich. Oczywiście można uznać, że są to imprezy nieważne, warszawskie, elitarne. Można uznać, że znacznie ciekawsze i pożyteczniejsze są na przykład informacje o konkursach grantowych („informacje z bufetu”). Ale koniec końców może się to okazać dość krótkowzroczne. Obydwa spotkania są bowiem w dłuższej perspektywie niezwykle ważne dla losów nie tylko poszczególnych organizacji, ale sektora jako takiego.

III sektor dla Polski to najambitniejsza dotychczas i bezprecedensowa próba skonstruowania wspólnej wizji działań nie tylko na rzecz sektora (tak bywało często), ale także działań sektora na rzecz zmian w Polsce. To trudniejsze, ale pożyteczniejsze. Plan takich działań powstawał w wyniku pracy kilkuset osób ze wszystkich stron Polski. Kolektywny charakter jego tworzenia jest unikalną jego cechą i daje mu szczególny rodzaj legitymizacji.

To strategia nie tylko dla sektora, ale przez niego i z nim – parafrazując Lincolna. Łączenie wypracowana pięciu zasadniczych celów działań i przypisano im ponad trzydzieści konkretnych węzłów tematycznych, wokół których skupiać się mają konkretne działania organizacji. Będzie to wymagało szczególnej auto-koordynacji, polegającej na dobrowolnym i harmonijnym współdziałaniu organizacji. Warszawskie spotkanie pozwoli sprawdzić, ile spośród organizacji zdolnych jest do działania, które wykracza poza ochronę swoich interesów. To ważny moment. W pewnym sensie moment prawdy. Wszystko to już jutro i pojutrze.

Drugie zdarzenie – dosłownie kilka dniu później (21 października) – dotyczy polskiego EKES. Pewnie słyszeliście już kiedyś państwo o śmiałym przedsięwzięciu polegającym na próbach rozszerzenia dotychczasowej formuły dialogu społecznego (doczekał się właśnie odrębnej ustawy) w kierunku tak zwanego dialogu obywatelskiego. W skrócie idzie o to, aby zbudować dialog włączającego innych – niż tylko pracodawcy i związki zawodowe – aktorów. W pierwszej kolejności chodzi o organizacje pozarządowe, reprezentujące inne interesy (niekoniecznie brane pod uwagę wśród tradycyjnych partnerów), a więc środowisko, konsumentów, wykluczonych etc. W czerwcu po raz pierwszy publicznie prezentowany był ten pomysł. W portalu ngo.pl pojawiało się na ten temat kilka artykułów w tej sprawie.

Jedną z dróg, która może prowadzić do powstanie odpowiednika EKES, jest stopniowa transformacja istniejących już instytucji – formującej się właśnie Rady Dialogu Społecznego, Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu, a także zreformowanej, co do składu i funkcji Rady Pożytku Publicznego. Już obecnie liczebność tej ostatniej została zwiększona, a kolejnych członków pozarządowej strony mogłyby wskazywać same organizacje, tym samym wzmacniając jej mandat. Operacja taka wymaga mądrego „etapowania”. Instytucje analogiczne do EKES istnieją na poziomie UE oraz w niektórych krajach członkowskich i bronią się, jako wartościowy instrument formułowania polityk publicznych.

Doprowadzenie do tej sytuacji wymagać będzie wiele wysiłku i sporo czasu, ale w pierwszej kolejności konieczne jest ustalenie w samym środowisku pozarządowym, czy jest to kierunek, w którym chcemy podążać. Nie jest to pierwszy raz, kiedy o tym rozmawiamy albo – precyzyjniej rzecz ujmując – namawiamy do rozmowy na ten temat. Bardzo ważne, abyśmy w środowisku pozarządowym mieli rodzaj ogólnej zgody, co do tego, że kierunek ten jest sensowny i popierany przez same organizacje.

21 października odbędzie się ważne spotkanie, w czasie którego chcemy rozmawiać na powyższy temat. Ministerstwo Gospodarki i MPiPS są współorganizatorami tego zdarzenia, ale jest on dedykowane w pierwszej kolejności dyskusji w samym środowisku pozarządowym. Zainteresowanych uczestnictwem w tym wydarzeniu namawiam do skorzystania z linku służącego rejestracji.

Wiem – na koniec to wszystko wygląda dość technicznie – w końcu to „tylko” konferencje, a szczególnie na jesieni tego rodzaju zdarzeń jest wręcz za dużo. Mimo tego nadmiaru gorąco namawiam, aby te dwie potraktować ze szczególną uwagą. Od ich wyników może sporo zależeć.

Spotkanie sprawdzi, ile organizacji zdolnych jest do działania, które wykracza poza ochronę swoich interesów. To moment prawdy.