24 stycznia 2005 Rada Ministrów zaakceptowała nowy projekt układu programów operacyjnych oraz priorytetów na lata 2007 – 2013. Przygotowanie dokumentów programowych dotyczących wydatkowania środków z Funduszy Strukturalnych w latach 2007-2013 trwa już w Polsce od ponad półtora roku. W roku 2005 odbyły się konsultacje projektu Narodowego Planu Rozwoju i rozpoczęły prace nad wynikającymi z niego programami operacyjnymi, które w sposób szczegółowy miały określać, jakie działania i w jaki sposób mogą być finansowane z Funduszy Strukturalnych. Jednak wraz ze zmianą rządu zrezygnowano z zaproponowanego przez poprzednią ekipę układu tych dokumentów i przyjęto nową koncepcję.
Warto jednak pamiętać, że prace zmierzające do
przygotowania systemu wydatkowania pieniędzy z Funduszy
Strukturalnych muszą się zakończyć w tym roku, tak by od stycznia
2007 możliwe było korzystanie z tych środków.
Według przyjętego ostatnio projektu układu w latach 2007 - 2013 Polska będzie realizowała pięć krajowych i szesnaście regionalnych programów operacyjnych oraz programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej.
Wszystkie programy krajowe będą przygotowywane
w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego, we współpracy z innymi
ministerstwami odpowiedzialnymi za konkretne działy administracji
rządowej. Natomiast programy regionalne będą opracowywane w każdym
z szesnastu urzędów marszałkowskich.
Jak można przeczytać w komunikacie po
posiedzeniu Rady Ministrów, zmiana w stosunku do układu programów
zaproponowanego jesienią ubiegłego roku wynika z zamierzeń rządu,
który chce skupić się m.in. na: "działaniach infrastrukturalnych
wspierających innowacyjność, przedsiębiorczość i gospodarkę opartą
na wiedzy, zwiększeniu liczby miejsc pracy, inwestycjach w kapitał
ludzki i system edukacji, rozwój mieszkalnictwa, wsparciu obszarów
Polski wschodniej oraz polepszeniu jakości administracji".
Zgodnie z postanowieniami rządu, układ ogólnopolskich programów operacyjnych będzie następujący:
- Program Operacyjny Infrastruktura rozwoju
- Program Operacyjny Kapitał ludzki;
- Program Operacyjny Konkurencyjna gospodarka;
- Program Operacyjny Rozwój województw Polski wschodniej;
- Program Operacyjny Pomoc techniczna.
Program Operacyjny Kapitał ludzki,
finansowany przy udziale środków z Europejskiego Funduszu
Społecznego powinien w sposób szczególny zainteresować organizacje
pozarządowe. Zgodnie z zamierzeniami Rady Ministrów obejmować
ma on dziesięć priorytetów:
- Zapewnienie jakości w edukacji
- Integracja społeczna
- Państwo sprawne i partnerskie
- Zatrudnienie
- Społeczeństwo oparte na wiedzy
- Rynek pracy otwarty dla wszystkich
- Współpraca ponadnarodowa i projekty innowacyjne
- Profilaktyka, promocja zdrowia i poprawa stanu zdrowia społeczeństwa
- Wykształcenie i kompetencje na obszarach wiejskich
- Podniesienie dostępu do edukacji, wzrost kompetencji i adaptacyjności kadr na obszarze Polski wschodniej
Za przygotowanie założeń priorytetu Państwo
sprawne i partnerskie odpowiadają Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
we współpracy z Ministerstwem Administracji i Spraw Wewnętrznych
oraz Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej. Dlatego można
podejrzewać, że priorytet ten obejmować będzie te obszary
tematyczne, które w wersji zaproponowanej jeszcze przez poprzedni
rząd, znalazły się w projektach programów operacyjnych
Administracja sprawna i służebna oraz Społeczeństwo
obywatelskie. Jednak nie jest to wprost zaznaczone w tabeli
przedstawiającej układ przyszłych programów operacyjnych.
Podejrzenia te mogą przerodzić się w pewność,
gdy rząd przedstawi do konsultacji społecznych projekty nowych
programów. Zgodnie z przyjętym harmonogramem ma to nastąpić pod
koniec lutego.
Pewne wyjaśnienie mogą stanowić także zapisy
projektu innego dokumentu - Narodowych Strategicznych Ram
Odniesienia (NSRO), w których znajdzie się krótki opis
przygotowywanych programów. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami
rząd powinien przedstawić do konsultacji projekt NSRO już niebawem,
bo na początku lutego.
Na marginesie warto wspomnieć, że stan prac nad
dokumentami programowymi na lata 2007-2013 nie tylko w Polsce
wydaje się nieco opóźniony. Podobnie jest chociażby w Estonii i na
Litwie, gdzie dopiero niedawno pojawiły się pierwsze propozycje
programów operacyjnych. Tak samo jak w Polsce, rządy tych krajów
ograniczają liczbę tych dokumentów, w stosunku do obecnego okresu
(2004-2006). Estończycy planują wprowadzenie dwóch programów
operacyjnych, a Litwini prawdopodobnie trzech. Ich zdaniem ma się
to przyczynić do sprawniejszego zarządzania i lepszego wydatkowania
środków w nowym okresie.
Źródło: Stowarzyszeniae na rzecz FIP