Publicystyka - ngo.pl

Zapraszamy do wzięcia udziału w ankiecie na temat organizacji OSES-u) >

Przygotowania do zbliżających się, październikowych Ogólnopolskich Spotkań Ekonomii Społecznej (6-7 października, Lublin) natchnęły mnie pewną refleksją. Otóż przeglądając różnorakie przewodniki na temat organizacji imprez tzw. zrównoważonych, natknęłam się jedynie na bardzo zdawkowe komentarze odnośnie przygotowania tych wydarzeń pod kątem potrzeb osób z niepełnosprawnością. A przecież jest ich w Polsce ponad 5,5 miliona, chcą uczestniczyć tak samo jak reszta społeczeństwa w życiu politycznym i społecznym. Szeroki dostęp do kultury, nauki i rozrywki nie powinien być „prawem” osób z niepełnosprawnościami, ale oczywistością.

Postanowiłam więc zebrać kilka uwag wynikających z moich kilkuletnich doświadczeń pracy „z” osobami niepełnosprawnymi i „dla” takich osób.

Elementem, który jednozdaniowo pojawiał się w przewodnikach na temat organizacji imprez, jest kwestia dostępności obiektu. Nikt jednak nie opisywał, na czym owa dostępność ma polegać. Najprościej przestrzeń dostępną można opisać jako taką, która nie powoduje utrudnień w poruszaniu się. Nie chodzi jednak tylko o przysłowiowe dwa schodki przed obiektem (choć to najczęstsza bariera). Dwa schodki – myśli wielu – to właściwie nie problem. W razie czego znajdzie się ktoś, kto pomoże wnieść wózek. Szkoda tylko, że rzadko zastanawiamy się, jak wpływa to na komfort osoby, która na tym wózku siedzi a także nad tym, czy to jej nie ubezwłasnowolnia.

Jednak dwa schodki to nie jedyny problem. Takim mogą być np. zbyt duże przeszklenia, które w pogodny dzień powodują oślepienie osób słabowidzących, brak kontrastów, które pomagają im się poruszać czy zbyt śliska podłoga niebezpieczna dla osób poruszających się np. o kulach (polecam książkę Projektowanie bez barier - wytyczne Kamila Kowalskiego, wydaną przez Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji lub Przyjazne Przestrzenie Europy tego samego wydawcy). Pamiętajmy więc, by drzwi wejściowe, zarówno do budynku, sali spotkań czy windy miały najlepiej min. 90 cm szerokości, unikajmy wysokich progów czy schodów, drzwi obrotowych, ruchomych schodów. Zdarza się, wcale nie rzadko i nie tylko w starych budynkach, że jedyne wejście dla osoby na wózku, to wejście dla dostawców. Często jednak znajdują się one dość daleko od głównego wejścia.

Przygotowując obiekt do organizacji w nim konferencji, pamiętajmy też o miejscach parkingowych dla osób niepełnosprawnych (są one szersze od zwykłych miejsc tak, by można było otworzyć drzwi na oścież i spokojnie wyjąć wózek i usiąść na nim). Miejmy w pamięci zabezpieczenie szerokich korytarzy, usunięcie przeszkód w postaci np. olbrzymiego efektownego kwiatka, który skutecznie nie pozwala przecisnąć się koło siebie. Jeśli tylko mamy na to wpływ, zadbajmy, by część stołu rejestracji dla gości była obniżona (koszmarem są np. bardzo wysokie blaty recepcyjne w hotelach).

Warto też pomyśleć o tym, by scena, na której zasiadają goście, miała możliwość wjazdu wózkiem. Jeśli spodziewamy się większej liczby osób poruszających się na wózkach, pamiętajmy o pozostawieniu wolnego miejsca w pierwszym rzędzie ( jeśli zapraszamy na np. przedstawienie teatralne, można zapytać o możliwość wymontowania kilku przednich siedzeń, oczywiście jeśli dojazdu do nich nie uniemożliwiają schody). Należy przy tym pamiętać, że osoby na wózkach często korzystają z pomocy opiekunów, dla których potrzebne jest zarezerwowanie miejsca tuż przy osobie potrzebującej wsparcia.

W czasie dużych imprez sportowych zazwyczaj zostawia się specjalne sektory dla osób niepełnosprawnych. Abstrahując od tego, że niestety dość często są to miejsca z bardzo słabą widocznością, ogromnie ważną rolę w dotarciu do nich ma ochrona i obsługa obiektu.

Pewien znajomy opowiadał mi o sytuacji, gdy był odsyłany od jednego wejścia do drugiego (w znacznych odległościach od siebie), bo ochroniarze na bramkach nie wiedzieli, które z przejść jest dla osób niepełnosprawnych. Stąd konieczność przeszkolenia obsługi nie tylko odnośnie tego, gdzie znajduje się toaleta dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnością, ale też, jak, grzecznie i bez strachu, nawiązać kontakt z osobami z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Warto też przeprowadzić dla pracowników ochrony i obsługi konferencji warsztaty uwrażliwiające na potrzeby osób z niepełnosprawnościami.

Kończąc listę najważniejszych uwag dodam, że dobrą praktyką jest przygotowywanie dostępnej strony internetowej. Warto jest również korzystać z usług przedsiębiorstw zatrudniających osoby niepełnosprawne, zamawiając catering, druk czy gadżety dla gości.

Przyznam, że budzi się we mnie sprzeciw, gdy słyszę, że jakaś impreza jest dla osób niepełnosprawnych. Każda impreza sportowa, kulturalna czy społeczna powinna być dostępna dla każdego zainteresowanego, niezależnie od jego mobilności i ograniczeń. Rozumiem, że nie każdy może pamiętać, że osoba na wózku będzie miała problemy w poruszaniu się po żwirze, nie każdy będzie sprawdzał, czy dany obiekt posiada pętlę indukcyjną (zaawansowane narzędzie pomagające osobom niedosłyszącym), czy też nie każde wydarzenie będzie zapewniało audiodeskrypcję (profesjonalny komentarz speakera dla osób niewidzących). Wystarczy jednak trochę wyobraźni, by ułatwić życie tym, którzy tego naprawdę potrzebują.