Barcin i Zgierz – za budżet obywatelski, Lubartów – za dialog między władzą a obywatelami, Natolin – za inicjatywę lokalną, Kazimierza Wielka – za bibliotekę naprawdę publiczną, Żmigród – za kulturę, Słupsk - za przestrzeń miejską. W ostatni poniedziałek na Zamku Królewskim w Warszawie wręczono Nagrody Super Samorząd 2016.
Rozdanie nagród to finał corocznej akcji Masz głos, Masz wybór. Od 2002 r. w jej ramach nagradzane są najciekawsze i najskuteczniejsze działania promujące ideę samorządu rozumianego jako wspólnota mieszkańców, a nie urząd gminy i zatrudnieni w nim pracownicy.
W zeszłym roku do akcji przystąpiło ponad 500 uczestników z 400 gmin: organizacje pozarządowe, grupy nieformalne, lokalne media, domy kultury, biblioteki i inne instytucje. Statuetki otrzymało siedem z nich.
Nagrodom Super Samorząd towarzyszą także wyróżnienia. W ten sposób koordynatorzy akcji doceniają wysiłki wybranych uczestników akcji. W tym roku wyróżnienia otrzymało 18 grup, organizacji i instytucji z całej Polski. Od kilku lat akcję organizuje Fundacja im. Stefana Batorego.
Tegoroczna Gala rozdania nagród Super Samorząd 2016 odbyła się na Zamku Królewskim w Warszawie. Na uroczystości byli obecni m.in. współtwórcy reform samorządowych – premier Jerzy Buzek, przewodniczący jury konkursu sędzia Jerzy Stępień, pierwszy prezes Trybunału Konstytucyjnego oraz Olga Krzyżanowska, zasłużona działaczka społeczna i posłanka, dwukrotna wicemarszałek sejmu. Wszyscy oni podkreślali rolę obywateli w tworzeniu demokracji.
– Nie ma demokracji bez społeczeństwa obywatelskiego. Chcemy, by obywatele poczuli, że coś od nich zależy, że mają wpływ na rzeczywistość. Demokracja to jest system dla ludzi, dla obywateli, dla tych, którzy tworzą wspólnotę, a nie dla polityków i ludzi żądnych władzy. To wy jesteście jej kwintesencją i przyszłością – mówił premier Buzek do uczestników Gali.
Przestrzeń ma znaczenie
Reklamy w przestrzeni publicznej, oświetlenie, rewitalizacja bulwarów nad rzeką – za zajęcie się tymi miejskimi problemami zostali nagrodzeni mieszkańcy zrzeszeni w Stowarzyszeniu „Inspiracje” i w grupie Słupia dla Słupczan.
– Istniejemy od trzech lat. Nasze działania rozpoczęliśmy od inicjatywy lokalnej – mówi Małgorzata Łosiewicz ze Stowarzyszenia Rozwoju „Inspiracje”. – Najpierw była rewitalizacja jednego z najstarszych parków w mieście. W zeszłym roku dzięki zaangażowaniu mieszkańców udało się nam wyremontować najstarszy pomnik powstania warszawskiego, a w tym roku zajęliśmy się ogólnie przestrzenią publiczną – opowiada Łosiewicz.
Działacze organizowali spacery badawcze, diagnozowali projekty architektoniczne, w okresie wyborów parlamentarnych przeprowadzili społeczny monitoring wyborczy.
– Sprawdzaliśmy, czy wszystkie banery i plakaty wyborcze są powieszone legalnie. Naliczyliśmy bardzo dużo nieprawidłowości – opowiada Małgorzata Łosiewicz. – Sporządziliśmy raport z tego działania, m.in. pokazujący, ile miasto na tym straciło. Udało się też rozpocząć dyskusję na temat ustawy krajobrazowej, przeniesienia jej na grunt lokalny – dodaje.
– Zaskoczył nas odbiór mieszkańców jeśli chodzi o temat estetyki przestrzennej. Mieszkańcy nie rozumieli, dlaczego robimy monitoring. Pojawiały się głosy, że w czasie wyborów można oszukiwać wyborców i wieszać nielegalnie swoje plakaty i reklamy wyborcze, nie zwracając uwagi, czy to jest w zgodzie z przepisami prawa polskiego. Okazało się, że ogólnie kwestia reklamy w przestrzeni publicznej jest bardzo drażliwa. Z drugiej strony dostaliśmy sporo głosów poparcia, że fajnie, że ktoś się tym w końcu zajął – podsumowuje Łosiewicz.
Działaczom na rozdaniu nagród towarzyszył prezydent Słupska Robert Biedroń.
Biblioteka się liczy
Kazimierza Wielka z województwa świętokrzyskiego, wbrew swojej nazwie, to jeden z najmniejszych powiatów w Polsce. A raczej małoludnych, gmina liczy zaledwie 16,5 tysiąca mieszkańców – tłumaczy dyrektorka miejscowej biblioteki, Nina Turek-Kwiecień.
To właśnie tamtejsza Miejsko-Gminna i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Mikołaja Reja została uhonorowana statuetką Super Samorząd. Za co? Przede wszystkim za to, że poważnie potraktowała słowo „publiczna” w swojej nazwie. Jej pracownice i pracowniczki postanowili uczynić ją rzeczywiście dostępną i atrakcyjną dla wszystkich. Zwrócili uwagę zwłaszcza na dwie grupy czytelników – młodzież i seniorów.
– Nasze działania polegały na tym, żeby poznać opinie mieszkańców na temat biblioteki – opowiada Nina Turek-Kwiecień. – Co się im podoba, co nie, jakie działania powinniśmy kontynuować, a jakie warto dopiero rozpocząć. Z takich rzeczy najbardziej innowacyjnych, w naszej bibliotece powstanie wrzutnia, czyli urządzenie, dzięki któremu można oddać książki po godzinach pracy biblioteki – opowiada pani dyrektor.
Biblioteka organizuje m.in. kursy komputerowe dla osób 50 plus, włącza się też we wszystkie ważne ogólnopolskie kampanie promujące książki i czytelnictwo: Tydzień Głośnego Czytania, Cała Polska Czyta Dzieciom, Tydzień Bibliotek.
– Odbiór naszych działań jest bardzo dobry. Przy spadku czytelnictwa my odnotowujemy wzrosty na poziomie 2-3 procent w ciągu roku – chwali się pani dyrektor.
Działania biblioteki w Kazimierzy Wielkiej zostały dostrzeżone i nagrodzone nie tylko w ramach akcji Masz głos, masz wybór. Dwa tygodnie temu książnica z Kazimierzy została najlepszą biblioteką w regionie świętokrzyskim w rankingu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Kultura, głupcze!
Stowarzyszenie na rzecz Integracji Społecznej im. św. Jadwigi Śląskiej ze Żmigrodu na Dolnym Śląsku było nominowane do Nagrody Super Samorząd po raz trzeci. W tym roku udało się wreszcie zdobyć statuetkę.
W zeszłych latach Stowarzyszenie skupiało się na ulepszeniu kontaktu między radnymi a mieszkańcami poprzez organizowanie kawiarenek obywatelskich, a także wprowadzeniu w Żmigrodzie budżetu obywatelskiego. W tym roku działacze skupili się na kulturze. Postanowili poprawić funkcjonowanie Zespołu Placówek Kultury, co nie było prostym zadaniem, zespół zrzesza bowiem aż 38 jednostek, od Żmigrodzkiego Ośrodka Kultury, przez Zespół Pałacowo-Parkowy i sezonowe lodowisko, po 28 świetlic wiejskich.
– Poprzez kawiarenkę obywatelską przeprowadziliśmy ankietę wśród mieszkańców i zapoznaliśmy się z ich potrzebami dotyczącymi wzbogacenia oferty kulturalnej – tłumaczy Jacek Gawlik ze Stowarzyszenie na rzecz Integracji Społecznej im. św. Jadwigi Śląskiej.
Działacze wykorzystali metodę Word Cafe, dzięki której żmigrodzianie i żmigrodzianki dzielili się pomysłami na usprawnienie działalności ZPK: jak wypromować ofertę wśród różnych grup społecznych, skąd czerpać pomysły na nowe działania, jak zaktywizować społeczność lokalną i zachęcić do uczestnictwa w przygotowanej ofercie. Zorganizowano także warsztaty dla młodzieży i seniorów – najmniej aktywnych użytkowników kultury.
– Jesteśmy pozytywnie zaskoczeni przychylnością obecnego dyrektora zespołu, który rzeczywiście chciał się dowiedzieć, w jaki sposób może polepszyć działanie swojej instytucji i dał nam zielone światło – mówi Paulina Olczak ze Stowarzyszenia. – Wszystkie pomysły mieszkańców spotkały się z przychylnością urzędników. Mamy nadzieję, że zostaną wcielone w życie.
Laureaci Nagrody Super Samorząd 2016
• Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. Jakuba Wojciechowskiego oraz władze samorządowe gminy Barcin (woj. kujawsko-pomorskie) – za prowadzenie budżetu obywatelskiego w sposób maksymalnie partycypacyjny i za sukces frekwencyjny;
• Stowarzyszenie EZG i władze samorządowe Zgierza (woj. łódzkie) – za wprowadzenie, wypromowanie i społeczną ewaluację budżetu obywatelskiego;
• Miasto Obywatelskie Lubartów i władze samorządowe Lubartowa (woj. lubelskie) – za zainicjowanie dialogu mieszkańców i władz;
• Grupa nieformalna Aktywny Natolin i władze samorządowe gminy Nowosolna (woj. łódzkie) za wprowadzenie uchwały o inicjatywie lokalnej z uwzględnieniem uwag mieszkańców i mieszkanek;
• Miejsko-Gminna i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Mikołaja Reja z Kazimierzy Wielkiej i władze samorządowe gminy i miasta Kazimierza Wielka (woj. świętokrzyskie) za ulepszanie biblioteki zgodnie z pomysłami wszystkich zainteresowanych;
• Stowarzyszenie na rzecz Integracji Społecznej im. Św. Jadwigi Śląskiej ze Żmigrodu i władze samorządowe Żmigrodu (woj. dolnośląskie) za wciągnięcie seniorów i młodzieży do współdecydowania o kulturze;
• Stowarzyszenie Rozwoju Inspiracje, grupa Słupia dla Słupszczan i władze samorządowe Słupska (woj. pomorskie) za ulepszanie miejskiej przestrzeni i zwrot miasta ku rzece.
Dowiedz się, co ciekawego wydarzyło się w III sektorze. Śledź wydarzenia ważne dla NGO, przeczytaj wiadomości dla organizacji pozarządowych.
Odwiedź serwis wiadomosci.ngo.pl.
Źródło: inf. własna [ngo.pl]
