Publicystyka - ngo.pl

Młodzi ludzie, wbrew obiegowym opiniom, są bardzo uważnymi obserwatorami rzeczywistości. Gdy dać im okazję wypowiedzenia swojego zdania, bardzo konkretnie przedstawiają to, na czym najbardziej im zależy. Potrzebują, tak jak i inni mieszkańcy, równych chodników, przejść dla pieszych, częstszych autobusów, oświetlenia w parku, źródełek z woda pitną. Zwracają także uwagę na rzeczy, które są dla nich ważne, ale umykają dorosłym. Chcieliby mieć miejsca, w których mogą spędzić wolny czas, także w zimne i deszczowe dni: zadaszone boisko i siłownię, domek w parku, ściankę wspinaczkową, skatepark. Zdarzają się też niecodzienne pomysły: ogólnodostępna, darmowa pralnia, konsultacje weterynaryjne, publiczne ładowarki do telefonów.

W poprzedniej edycji budżetu partycypacyjnego w dzielnicy Targówek zgłoszono 123 projekty, tylko jeden z nich napisała osoba niepełnoletnia. Zatem liczba 60 robi wrażenie. Nawet jeśli tylko część z nich faktycznie zostanie złożona, a jest na to czas tylko do 15 stycznia, to nadal będzie to sporo.

W budżecie partycypacyjnym może wziąć udział każdy mieszkaniec i mieszkanka, niezależnie od wieku. Zdaniem Martyny Studzińskiej z Fundacji Pole Dialogu: Dla młodych osób atrakcyjne jest to, że wyniki budżetu partycypacyjnego są wiążące, czyli jeśli projekt zostanie wybrany w głosowaniu mieszkańców, to zostanie zrealizowany. Dzięki temu mogą przekonać się, że ważne jest ich zaangażowanie, to buduje ich poczucie sprawczości.

Budżet partycypacyjny może być dobrym narzędziem do przeprowadzenia praktycznej edukacji obywatelskiej. Skłania do tego, by przekrojowo poznać zasady działania samorządu. Tworząc projekt, najpierw trzeba dowiedzieć się, czym zajmuje się dzielnica, jak jest zorganizowany urząd – kto za co odpowiada, zapoznać się z obowiązującymi dokumentami i planami, a także zorientować się, ile kosztuje to, za co płaci dzielnica. Projektodawca nie uniknie kontaktu nie tylko z urzędnikami, ale też z innymi mieszkańcami. Budżet partycypacyjny pozwala na zdobycie kompleksowej wiedzy, a także praktycznej umiejętności poruszania się w gąszczu urzędowych zawiłości. Jest to długofalowy, cykliczny proces, więc raz zdobyta wiedza może być uzupełniana i stosowana wielokrotnie.

Pomysł wprowadzenia powszechnej edukacji o budżecie partycypacyjnym do szkół powstał w Urzędzie Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy. Dzięki jego współpracy z Fundacją Pole Dialogu i pozyskaniu dofinansowania z Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, niemal 2500 uczniów z wszystkich 11 szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z Targówka zostało objętych pilotażowym projektem praktycznej edukacji obywatelskiej. By była ona skuteczna potrzebne jest zaangażowanie nie tylko uczniów i edukatorów, ale także szkół: dyrekcji, nauczycieli, wychowawców oraz urzędu: pracowników różnych wydziałów i komórek merytorycznych.

Dyrektorzy szkół umożliwili przeprowadzenie lekcji o budżecie partycypacyjnym, po 2 godziny w każdej z 93 klas, i zadbali, by także nauczyciele otrzymali odpowiednią wiedzę. Zajęcia prowadzili edukatorzy i edukatorki przygotowani przez Fundację Pole Dialogu. Lekcje odbyły się jesienią, najczęściej podczas godzin wychowawczych lub wiedzy o społeczeństwie. Monika Probosz, jedna z edukatorek, wspomina – Zdarzyło mi się mówić o budżecie na muzyce, dzięki czemu wraz z uczniami nauczyłam się prawidłowo wymawiać trudne słowo „partycypacyjny”. Inny edukator był na technice, podczas której uczniowie robili aniołki na świąteczny kiermasz, co nie przeszkodziło im w myśleniu o potrzebach mieszkańców dzielnicy.

Dzięki lekcjom uczniowie i uczennice poznali założenia budżetu partycypacyjnego i jego podstawowe zasady. Zaskoczeniem było to, że wielu młodych nie wiedziało, że może brać udział w budżecie partycypacyjnym. Prowadzący zajęcia edukatorzy, przy współpracy z nauczycielami, zachęcili młodzież do dokładniejszego opracowywania swoich pomysłów i wpisania ich w formularze projektowe. Korzystają też z pomocy urzędników. Dodatkowym wyzwaniem jest to, że nie wystarczy tylko opisać i wycenić swój pomysł. Trzeba jeszcze przekonać do niego innych. Potwierdzeniem jest zebranie minimum 30 popisów na liście poparcia.

Sednem procesu budżetu partycypacyjnego jest deliberacja, tj. wspólna, przemyślana rozmowa na temat potrzeb, problemów i możliwych rozwiązań. Według regulaminu, udział projektodawców w spotkaniach z mieszkańcami jest obowiązkowy. Odbędą się one tuż po feriach szkolnych. Na tym etapie edukatorki Fundacji Pole Dialogu pomogą młodzieży przygotować się do publicznego zaprezentowania swoich projektów oraz dyskutowania o nich. W każdej ze szkół odbędą się debaty wokół pomysłów młodzieżowych, by uczniowie mogli poznać najpierw opinię bliższych im osób - rówieśników. Ważne jest nie tylko zdanie tych, którzy składają projekty, ale wszystkich, których projekt może dotyczyć. W czerwcu odbędzie się debata dzielnicowa, która przybliży mieszkańcom pomysły młodych i zachęci ich do głosowania.

Dla utrwalenia efektów niezbędna jest kontynuacja edukacji w kolejnych latach. Z pewnością nie wszystkie projekty uczniowskie zostaną wybrane do realizacji. Dlatego ważne jest, by z raz uwolnioną energią pracować dalej. Martyna Studzińska z Fundacji Pole Dialogu podkreśla: – Chcielibyśmy, by nauczyciele, jako naturalni wychowawcy, wspierali młodzież w procesie budżetu partycypacyjnego. Marzy nam się wprowadzenie tego modelu praktycznej edukacji obywatelskiej w innych dzielnicach. Już teraz widać, że przynosi on efekty! Trzymamy kciuki, żeby jak najwięcej pomysłów młodych projektodawców zostało zrealizowanych w 2017 roku.

Projekt Budżet partycypacyjny na Targówku – edukacja obywatelska w szkołach jest dofinansowany ze środków Programu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich.

Dowiedz się, co ciekawego wydarzyło się w III sektorze. Śledź wydarzenia ważne dla NGO, przeczytaj wiadomości dla organizacji pozarządowych.
Odwiedź serwis wiadomosci.ngo.pl.