Publicystyka - ngo.pl

Społeczność online jest bezpośrednim tłumaczeniem wyrażenia online community. Wikipedia tłumaczy je jako zbiorowość ludzi, w której interakcje odbywają się za pośrednictwem Internetu. Organizacje prowadzą dialog w sieci, budują relacje i wchodzą w interakcje ze swoimi fanami/ wolontariuszami/ członkami, często nie nazywając tego budowaniem społeczności online. Może warto się zastanowić, czy takie społeczności już istnieją?

Jeśli wierzyć Google, to społeczności internetowe są w tej chwili w Polsce domeną biznesu. Najłatwiej dowiedzieć się, w jaki sposób zbudować społeczność wokół marki (np. Wykorzystanie społeczności w komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej firmy). Ale trudno mi uwierzyć, że strony takie, jak Szlachetna Paczka czy ngo.pl nie mają swoich społeczności. Mają wielu fanów na FB, ich fan page’e tryskają życiem. Opisywana przez nas kampania Mafia dla Psa fundacji Przytul Psa również podtrzymuje uwagę swoich fanów, dając im poczucie wspólnoty wokół celu.

A przecież to tylko część dialogu, która toczy się publicznie i do której jest najłatwiejszy dostęp. W wielu organizacjach społeczności są skupione wokół list dyskusyjnych z użyciem e-maili. Tego nie będzie widać na pierwszy rzut oka i nie każdy jest tam zaproszony, a przecież mogą one być bardzo rozbudowane, wątki mogą się ciągnąć miesiącami. Albo może to być wewnętrzna lista służąca jako tablica ogłoszeń. Taką listą jest np. prowadzona przez wrocławskie Stowarzyszenie Tratwa lista dyskusyjna, na której jest wiele wrocławskich organizacji pozarządowych. Lista jest dość żywa, choć w większości są to ogłoszenia członków o prowadzonych przez siebie działaniach. Sama jestem członkinią wielu list dyskusyjnych, na których wielokrotnie uzyskałam pomoc i wiele się z nich dowiedziałam. A o tym, jak funkcjonują listy dyskusyjne, uczyłam się w działaniu dzięki liście „gender”, prowadzonej od ponad 10 lat przez Fundację eFKa.

Jest jeszcze jedno narzędzie, którego organizacje używają do budowania społeczności, oczywiście bez nazywania tego w ten sposób. To fora internetowe, które pozwalają użytkownikom na publikowanie postów na stronie, a innym na odpowiadanie lub komentowanie. Niestety jest to jedno z najtrudniejszych narzędzi do budowania zaangażowania użytkowników. Najczęściej bowiem nasi użytkownicy przychodzą i odchodzą, nie wracając na stronę, jeśli naprawdę nie mają po co. W rezultacie zostajemy z tzw. „martwym forum” na stronie internetowej organizacji. Jeśli na waszej stronie jest forum, na którym ostatni post jest ze stycznia 2013, warto się zastanowić, czy nie lepiej pozbyć się go i zastanowić się nad wyborem lepszego narzędzia.

Ważną rzeczą dotyczącą budowania społeczności jest odpowiedź na pytanie, czy nasza społeczność już może gdzieś istnieje, może ktoś już zaczął taką pracę – może warto się do niej przyłączyć. W najlepszej sytuacji są organizacje, które z takich internetowych społeczności powstały. Polskie Stowarzyszenie Racjonalistów – to grupa osób, która spotkała się wokół strony i listy dyskusyjnej Racjonalista.pl i to przerodziło się w formalną organizację o bardzo szerokim zasięgu.

Jeśli jednak wasza internetowa społeczność jeszcze nie ma wirtualnego miejsca spotkań – najpierw trzeba się zastanowić, gdzie wirtualnie przesiadują potencjalni uczestnicy naszej społeczności. Dużo łatwiej jest zaistnieć tam, gdzie ci ludzie już są, niż tam, gdzie my ich zaprosimy (a to będzie wymagało zmiany przyzwyczajeń, logowania się, śledzenia kolejnej strony). Dlatego właśnie najpopularniejsze portale internetowe są i błogosławieństwem, i przekleństwem. Z jednej strony dużo łatwiej dotrzeć do potencjalnych członków społeczności, z drugiej nad grupą czy stroną na Facebooku nigdy nie będziemy panować w takim stopniu, w jakim panowalibyśmy nad swoim forum na stronie. Może się zdarzyć, że Facebook może zostać zamknięty, a my stracimy wszystkie wypracowane kontakty i dyskusje.

Ciekawą sprawą jest uczestnictwo organizacji i jej członków w innych społecznościach. W naszej społeczności możemy rozmawiać, ale też sami występujemy jako członkowie innych społeczności. Na przykład prowadząc organizację, interesujemy się tematem, w którym działamy, ale także, siłą rzeczy, samym prowadzeniem organizacji i pomocnymi narzędziami. Portal Technologie.org.pl chce być właśnie takim miejscem, gdzie ludzie zainteresowani technologiami dla NGO znajdą pomoc czy wsparcie i będą mogli porozmawiać z sobie podobnymi. Jednocześnie staramy się bywać wszędzie tam, gdzie toczy się dyskusja o efektywnym działaniu organizacji pozarządowych, wprowadzając perspektywę nowych technologii.

Na koniec jeszcze jedna sprawa – społeczność, aby można ją nazwać „żyjącą”, wcale nie musi być duża. Czasem 30-50 osób potrafi przekuwać słowa na działania szybciej i bardziej efektywnie niż społeczności liczące tysiące osób. W większych społecznościach internetowych odpowiedzialność łatwiej się rozmywa, a i relacje są słabsze. W rozmowach i działaniach liczy się jakość, bo to trochę jak z dobrym przyjęciem – nie te na 1000 osób są najlepsze, a te, gdzie możemy się dobrze poczuć wśród znajomych.