50 szkół z całej Polski otrzymało prestiżowy tytuł Szkoły Demokracji przyznawany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej, z czego 3 w Zachodniopomorskiem. Placówki muszą wykazać, że odbywają się u nich demokratyczne wybory do SU, samorząd ma uchwalony regulamin, uczniowie mogą swobodnie działać, SU i dyrekcja komunikują się z młodzieżą, wspólnie podejmuje się ważne decyzje, uczniowie znają kryteria nauczania, a szkoła jest otwarta na różne wartości.
Szkoły Demokracji w Zachodniopomorskiem
W kwietniu 2017 r. na mapie regionu pojawiły się 3 nowe Szkoły Demokracji: Szkoła Podstawowa i Publiczne Gimnazjum w ZSP w Osinie, Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Strącznie, Publiczne Gimnazjum im. Książąt Pomorza Zachodniego w Trzebiatowie.
Efekty, jakie widać w szkołach, które otrzymały tytuł Szkoły Demokracji, są imponujące. Przykładowo w Szkole Podstawowej i Publicznym Gimnazjum w Osinie uczniowie konsultują sprawy, które ich dotyczą. Współdecydowali m.in. o zorganizowaniu zajęć dodatkowych zgodnych z zainteresowaniami dzieci. W pierwszej kolejności zaproszono chętnych do udziału w burzy mózgów, żeby powstało jak najwięcej różnych pomysłów. Następnie zweryfikowali je: dyrekcja, nauczyciele, rada rodziców, samorząd uczniowski, a kilka najciekawszych idei umieszczono w ankiecie skierowanej do wszystkich uczniów i rodziców. W drodze głosowania wyłoniono dwa pomysły. – W ten sposób młodzież uczy się, że jej głos jest ważny i wypowiedzenie własnego zdania jest niezbędne, by móc kształtować swoje otoczenie – mówi Michał Tragarz z Centrum Edukacji Obywatelskiej, koordynator programu Szkoła Demokracji.
W Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Strącznie mocno angażują się na rzecz swojej otwartości. Samorząd Uczniowski jest inicjatorem i koordynatorem konkursu cyklicznego "Na przerwach grzeczni - jesteśmy bezpieczni". Ma on na celu zapobieganie zachowaniom agresywnym oraz zagrażającym bezpieczeństwu w szkole, szczególnie podczas przerw. Każda klasa na początku miesiąca otrzymuje "kredyt" 10 niebieskich. Tablica z przeźroczystymi kopertami z kartkami umieszczona jest na korytarzu szkolnym. Każde przewinienie, złe, groźne, agresywne, niebezpieczne zachowanie grozi zabraniem kartki klasie. Kartki są przeliczane, a wyniki podawane na tablicy ogłoszeń. Wyniki są również brane pod uwagę w innym cyklicznym szkolnym konkursie "Klasa z klasą".– Zachęcamy uczestników, by zwalczali u siebie nietolerancję i agresję, respektowali prawa innych i szanowali odmienne poglądy – mówi Michał Tragarz z Centrum Edukacji Obywatelskiej, koordynator programu Szkoła Demokracji.
W Publicznym Gimnazjum im. Książąt Pomorza Zachodniego w Trzebiatowie szczególnie wrażliwym elementem okazała się ocena prac domowych, w niektórych przypadkach jej zasadność. Właśnie w tym temacie wypowiadali się uczniowie. Klasy w trakcie swoich wewnętrznych debat wypracowały swoje stanowisko, które było przedstawione podczas debaty szkolnej. Do konsultacji zaproszono również radę rodziców. – Uczenie się i nauczanie jest newralgicznym obszarem, bo dotyczy podstawowej funkcji szkoły. Dlatego ogólnoszkolne konsultacje właśnie w tym zakresie są dla nas takim papierkiem lakmusowym demokratyzacji życia szkoły i potwierdzeniem, że można przy odpowiednim nastawieniu wprowadzić zasady szkoły demokracji w każde mury – twierdzi Michał Tragarz.
Jak zostaje się Szkołą Demokracji?
Program realizowany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej (CEO) jest dostępny dla każdej szkoły, a także dla ośrodków szkolno-wychowawczych. Wszystkie placówki, które chcą wziąć w nim udział, na samym początku przeprowadzają diagnozę funkcjonowania swojej szkoły w obszarach: komunikacja i media, działania uczniów, otwarta szkoła, współdecydowanie uczniów, uczenie się i nauczania, wybór reprezentacji oraz zasoby i kwestie formalne. Aby otrzymać ten prestiżowy tytuł, trzeba spełnić kryteria w każdym z tych zakresów. Wszystkie zespoły mają wsparcie mentora, który przez cały czas towarzyszy im w procesie zmian. Eksperci CEO przygotowali również obszerne materiały ułatwiające spełnienie wszystkich wymaganych kryteriów. – Otrzymanie wyróżnienia Szkoła Demokracji często jest zwieńczeniem wieloletniej pracy nad demokratyzacją życia szkoły – twierdzi Michał Tragarz. – Bez dwóch zdań, samo podjęcie się tego wyzwania jest cenną lekcją dla całej społeczności i nawet jak komuś zabrakło jakiegoś certyfikatu (a trzeba zdobyć wszystkie siedem), to i tak większość szkół w Polsce może im pozazdrościć atmosfery, świadomości, czym jest partnerstwo, poczucia wspólnoty i dbania o potrzeby wszystkich zainteresowanych – dodaje Michał Tragarz. W roku szkolnym 2016/2017 zgłosiły się do programu 72 szkoły, z czego 50 otrzymało prestiżowy tytuł.
