Publicystyka - ngo.pl

Warszawskie dzielnice oddają organizacjom pozarządowym coraz więcej lokali. Władze jednych urządzają konkursy lokali dedykowane organizacjom pozarządowym, inne decydują się na przyznawanie pojedynczych przestrzeni w konkursach (czyt. o Wawerskiej Strefie Kultury) lub poza nimi (czyt. o Kamienicy Artystycznej przy ulicy Tarczyńskiej).

Szeroko zakrojone konkursy jak dotąd organizują dwie dzielnice – w Śródmieściu to "Lokal na kulturę" (ruszył w 2009 roku), na Pradze Południe to "Artystyczna Skaryszewska" (ruszył w 2007 roku). Jaki jest efekt tych dwóch programów? W Śródmieściu przestrzeń na działania zdobyło w ten sposób 15 organizacji (na 300 działających w miejskich lokalach w tej dzielnicy). Na Pradze Południe od początku programu udało się wynająć 40 lokali – obecnie dzielnica wynajmuje 23 lokale, z czego organizacje zajmują siedem.

W Śródmieściu w 2012 roku system "zawiesił się", co mogło wiązać się m.in. z anulowaniem postępowania dotyczącego lokalu przy placu Grzybowskim 2, co wywołało spore kontrowersje.

– Choć konkurs nie miał kolejnych edycji, to przez ten czas władze dzielnicy Śródmieście przeznaczały lokale na działalność organizacji pozarządowych. Co miesiąc je przyznaje. Ustandaryzowaliśmy procedurę występowania o lokal. Przygotowaliśmy jednolity wniosek dla organizacji – wyjaśnia w rozmowie z serwisem warszawa.ngo.pl rzeczniczka dzielnicy oraz p.o. naczelnika Wydziału Kultury i Promocji Urzędu Dzielnicy Śródmieście Urszula Majewska.

Władze Śródmieścia nie rezygnują jednak z pomysłu "Lokal na kulturę". Po dłuższej przerwie chcą do niego wrócić. Kolejnej edycji można się spodziewać jeszcze w 2013 roku. Zasady przyznawania lokali w postępowaniu "Lokal na kulturę" mogą się nieznacznie zmienić.

– Szlifowaliśmy regulamin podczas kilku zamkniętych dotąd postępowań. Na pewno chcemy sprawdzić, jak funkcjonują organizacje w dotychczas przyznanych lokalach. Konkurs zostanie wznowiony – zapowiada Urszula Majewska. – Musimy też znaleźć lokale, które się do tego nadają i które możemy na ten cel przeznaczyć. Organizacje często nie są na tyle zasobne, by przeprowadzić gruntowny remont. To nie mogą być też lokale przypadkowe, tylko takie, które pozwolą animować dany fragment miasta. Warto, by organizacje, które decydują się na lokal, rozpoznały wcześniej teren. Chodzi w tym o to, by integrować środowiska lokalne, by otwierać się na mieszkańców – dodaje.

Śródmieście jest nasycone, gdy idzie o dostęp do kultury. I tu jednak zdarzają się kulturalne pustynie. – Śródmieście Południowe jest mniej nasycone kulturą – przyznaje Urszula Majewska.

Z kolei na Pradze Południe ogłoszono właśnie 15. edycję konkursu Artystyczna Skaryszewska. Termin składania wniosków upływa 27 maja. Kolejne edycje konkursu ogłaszane są nieprzerwanie od sześciu lat – jego nazwa wywodzi się od kolonii artystów w kamienicy na rogu ulic Skaryszewskiej i Lubelskiej (czyt. "Grzegrzółka: Artystyczna Skaryszewska kipi kulturą"). Do niedawna program koordynował były już zastępca burmistrza Pragi Południe Adam Grzegrzółka (obecnie burmistrz Białołęki), teraz przejął go zastępca burmistrza dzielnicy Robert Kempa.

– Konkursu nie zmieniamy. Na razie też nie rozszerzymy go na inne części Pragi Południe. Na Gocławiu np. nie ma odpowiednich lokali, które można by przeznaczyć na działania kulturalne – wyjaśnia Robert Kempa.

Dzielnica ma już kolejny pomysł na wykorzystanie lokali użytkowych. – Na razie roboczo zastanawiamy się nad uruchomieniem programu najmu lokali przez przedstawicieli i przedstawicielki zawodów wymierających i unikalnych – zdradza zastępca burmistrza Pragi Południe. – Problemem może się okazać zdefiniowanie zawodu unikalnego – dodaje.

Szczegóły nowego programu powinny być znane jesienią 2013 roku. Podobnie jak w przypadku Artystycznej Skaryszewskiej również tu dzielnica zrezygnowałaby z wynajmowania lokali na zasadach komercyjnych. Dzielnica nie wyklucza współpracy z organizacjami pozarządowymi przy okazji nowego programu.

Na Pradze Południe w okolicach ulicy Grochowskiej nie ma "porządnych" restauracji, barów mlecznych, kawiarni, ale też kin studyjnych i księgarni – na brak tego rodzaju usług uwagę zwrócili mieszkańcy dzielnicy, którzy wzięli udział w konsultacjach społecznych "Usługi na Pradze Południe", zorganizowanych w 2010 roku przez Urząd Dzielnicy Praga Południe i Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy.

Na co uczestnicy konsultacji przeznaczyliby najchętniej wolny lokal użytkowy? Najczęściej wskazywano obiekt społeczno-kulturalny (51%), np. kawiarnię, klubokawiarnię, klub mam czy księgarnio-kawiarnię. Nowy pomysł władz dzielnicy to odpowiedź na rekomendacje przedstawione w raporcie. Mieszkańcy podkreślali w odpowiedziach, że w opuszczanych lokalach użytkowych najczęściej powstają sklepy z alkoholem lub używaną odzieżą. A chcieliby różnorodnej oferty usług i wspierania tych z długoletnimi tradycjami. W okolicach ulicy Grochowskiej do rzemieślników mogłoby trafić w ten sposób nawet 20-30 lokali (w tym dziesięć w najlepszej lokalizacji od ulicy).