17 maja obchodzony był Międzynarodowy Dzień Telefonów Zaufania dla Dzieci. Fundacja Dzieci Niczyje (FDN) prowadzi ogólnopolski i bezpłatny Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111. Pod koniec maja FDN rozpocznie jego kampanię promocyjną. W pierwszym etapie pakiety informacyjne otrzymają gimnazja na Mazowszu. A przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego pakiety trafią już do gimnazjów w całej Polsce.
– W skład pakietów wchodzą: specjalnie przygotowany przez
konsultantów telefonu 116 111 scenariusz zajęć, które będzie można
przeprowadzić w klasie np. podczas godziny wychowawczej, zakładki
do książek, które są jednocześnie ulotkami z informacjami o
telefonie, a także plakaty do powieszenia w szkole – wyjaśnia
Lucyna Kicińska z FDN, koordynatorka Telefonu Zaufania dla Dzieci i
Młodzieży 116 111. – W pierwszej kolejności pakiety trafią do szkół
gimnazjalnych, gdyż to właśnie dzieci pomiędzy 12. a 15. rokiem
życia najczęściej dzwonią do naszego telefon zaufania –
dodaje.
– Anonimowe telefony zaufania są ważnym narzędziem pomocowym
dla dzieci, gdyż najmłodsi mają o wiele trudniejszy dostęp do
pomocy niż ludzie dorośli. Dzięki bezpłatnym telefonom zaufania
młodzi ludzie mogą wspólnie z konsultantami szukać rozwiązań swoich
problemów. W Polsce działa wiele telefonów pomocowych dla dzieci i
młodzieży o różnym zasięgu oraz profilu tematycznym. Różnią się
także swoją dostępnością. Nieliczne, dzięki współpracy z polskimi
operatorami telekomunikacyjnymi mają zasięg ogólnopolski i są
bezpłatne dla wszystkich korzystających z ich oferty – mówi Marta
Sierakowska, specjalista ds. PR w FDN.
Telefon 116 111
– W 2007 r. Komisja Europejska przyjęła decyzję ustalając nr
116 numerem dla zharmonizowanych usług społecznych. To numer
bezpłatny i niewymagający żadnych zabiegów rejestracyjnych. Ważne,
aby budował w ludziach zwiększone poczucie bezpieczeństwa. Numer
116 111 zarezerwowany został jako telefon zaufania dla dzieci i
młodzieży. Funkcjonuje już w dziewięciu krajach Unii Europejskiej.
Kolejnych pięć państw przygotowuje się do jego uruchomienia. Z
grupy numerów 116, telefon 116 111 jest pierwszym działającym w
Polsce – przekonuje Anna Streżyńska, prezes Urzędu Komunikacji
Elektronicznej.
W naszym kraju usługę tę od listopada 2008 r. realizuje
Fundacja Dzieci Niczyje wspólnie z firmą Polkomtel SA. Bezpłatny i
ogólnopolski Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży – 116 111
służy dzieciom potrzebującym wsparcia, opieki i ochrony.
– W ciągu pierwszych sześciu miesięcy działania psycholodzy i
pedagodzy pracujący w telefonie odebrali ponad 43 tys. połączeń.
Najczęściej dzwoni do nas młodzież gimnazjalna, z czego 70 % to
dziewczęta. Zgłaszane problemy przez dzieci podczas rozmów
dotyczyły przeważnie relacji z otoczeniem: kontaktów z
rówieśnikami, rodzicami, związków, a także – problemu przemocy w
rodzinie czy w szkole, seksualności – opowiada Lucyna
Kicińska.
Telefon 116 111 pracuje zgodnie z zasadami ABCD opracowanymi
przez jego konsultantów:
Bezpłatnie – połączenie z numerem nic nie kosztuje, można dzwonić za darmo ze wszystkich telefonów stacjonarnych i komórkowych w Polsce.
Chętnie i cierpliwie – konsultanci rozmawiają z dziećmi o każdej ważnej dla nich sprawie.
Dyskretnie – wszystko o czym rozmawia dziecko z konsultantem pozostaje tylko pomiędzy nimi.
Choć zasady ABCD są bezwzględnie przestrzegane, konsultanci
telefonu są uprawnieni do inicjowania interwencji policyjnej, kiedy
zachodzi podejrzenie, że zdrowie lub życie dziecka jest poważnie
zagrożone. Oprócz powiadomienia komendy wojewódzkiej policji
właściwej dla miejsca zamieszkania dzwoniącego, konsultanci
kontaktują się również np. Ośrodkami Pomocy Społecznej, Powiatowymi
Centrami Pomocy Rodzinie czy z innymi ogólnopolskimi organizacjami
zajmującymi się sprawami najmłodszych.
Choć telefon 116 111 przeznaczony jest dla dzieci i młodzieży,
pod ten numer dzwonią także dorośli: nauczyciele, opiekunowie,
rodzice, osoby na co dzień pracujące z uczniami. Zadają pytania
dotyczące problemów wychowawczych, szkolnych, ale też pytają jak
mają postępować, gdy podejrzewają, że ich podopieczny jest np. bity
czy wykorzystywany seksualnie.
– Staramy się, aby strona internetowa była interaktywna i nie
nudna. Od początku jej istnienia odwiedziło ją ponad 31 tys.
internautów, a dzieci zadały ponad 1200 pytań. Oprócz tego, że
najmłodsi mogą wysyłać maile z zapytaniami, na stronie jest też
moduł wiedzy dla dzieci, w którym staramy się informować o ich
prawach i pokazujemy, gdzie mogą szukać pomocy. Mamy też moduł
pytań i FAQ, zapraszamy też sławne osoby, które przekonują, że np.
nie warto milczeć, gdy wokół nas dzieje się coś złego. Na stronie
działa też strefa dla dorosłych, którzy też mogą skorzystać z porad
naszych konsultantów – zapewnia L. Kicińska.
Telefon 116 111 powstał przy udziale i wsparciu prezesa Urzędu
Komunikacji Elektronicznej oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i
Administracji. Patronat nad telefonem objęło Ministerstwo Edukacji
Narodowej. W Telefonie Zaufania dla Dzieci i Młodzieży – 116 111
pracuje 8 konsultantów.
Telefon 0 800 100 100 – Helpline.org.pl
Kolejnym projektem Fundacji Dzieci Niczyje prowadzonym od 6
lutego 2007 r. jest Helpline.org.pl, którego celem jest pomoc
dzieciom i młodzieży w sytuacjach zagrożenia związanych z
korzystaniem z Internetu lub telefonii komórkowej. Konsultanci
Helpline.org.pl rocznie odbierają ponad 20 tys. zgłoszeń
dotyczących przypadków niebezpiecznych treści w sieci, uzależnienia
od komputera, uwodzenia dzieci w Internecie czy kradzieży danych.
Coraz częstszym zjawiskiem staje się np. cyberprzemoc
(cyberbullying), czyli przemoc psychiczna stosowana za pomocą
nowych mediów. Najnowsze badania FDN pokazują, że co drugi
nastolatek w wieku 12 - 17 lat stał się jego ofiarą – doświadczył
publicznego ośmieszenia, wulgarnych wyzwisk, zastraszania czy
szantażu. Ponad połowa badanych skarżyła się na to, że robiono im
zdjęcia i filmy wbrew ich woli. Coraz częściej do Helpline.org.pl
same dzieci zgłaszają swój problem związany z uzależnieniem od
Internetu i komputera. Liczba takich zgłoszeń w 2008 r. wzrosła
ponad dwukrotnie – do 191 – w porównaniu z 2007 r.
Podobnie jak w przypadku telefonu 116 111 z numeru 0 800 100
100 i strony internetowej korzystają też rodzice. Dzwonią, aby
poradzić się, co mają zrobić, gdy nie wiedzą, jak rozmawiać z
dzieckiem o bezpieczeństwie w Internecie, kiedy są zaniepokojeni
tym, czym ich dzieci zajmują się w sieci, gdy ich podopieczni mieli
kontakt z niebezpiecznymi treściami prezentującymi np. pornografię,
przemoc, narkotyki, faszyzm, sekty, gdy niepokoją ich znajomości,
jakie ich dzieci zawierają w Internecie. Także psychologowie,
pracownicy placówek wychowawczych i edukacyjnych, pedagodzy dzwonią
z pytaniami do Helpline.org.pl, kiedy dzieci lub ich rodzice
zgłaszają się do nich po pomoc w sprawach związanych z zagrożeniami
jakimi zetknęli się w cyberprzestrzeni.
Telefon 0 800 12 12 12 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
– Moje doświadczenie z telefonami zaufania dla dzieci sięga
1992 r., kiedy to na prośbę właśnie dzieci z jednej ze śląskich
świetlic uruchomiłem taki telefon. Dlatego, kiedy tylko objąłem
swoją funkcję postanowiłem od razu powołać dziecięcy telefon
zaufania – mówi Marek Michalak, Rzecznik Praw Dziecka.
Pod numer 0 800 12 12 12 może zadzwonić każde dziecko, które
nie radzi sobie z problemami w szkole lub w domu, jest ofiarą
przemocy lub potrzebuje wsparcia psychicznego. W Dziecięcym
Telefonie Zaufania Rzecznika Praw Dziecka pracują osoby mające
przygotowanie m.in. psychologiczne, pedagogiczne, prawnicze. Od
początku istnienia telefonu przeprowadzili oni ponad 10 tys.
rozmów. Telefon działa w godz. 8.15 – 20. Połączenie jest bezpłatne
z telefonów stacjonarnych oraz z komórkowych w sieci Orange.
Bezpłatnie można się też połączyć poprzez stronę internetową
www.brpd.gov.pl. Natomiast jeżeli ktoś zadzwoni w nocy, może
zostawić wiadomość. Pracownicy telefonu odpowiedzą na nią
niezwłocznie następnego dnia.
– Dziecko może zadzwonić do nas z każdą sprawą. Nie oceniamy,
czy jest ona błaha, np. rozwiązanie zadania z pracy domowej, czy
poważna. Jeżeli dziecko zadzwoniło, to znaczy, że dla niego ta
sprawa była ważna. Część dzieci dzwoni do nas po prostu żeby
porozmawiać, żeby ktoś je wysłuchał i opowiada np. co dzisiaj
robiło w szkole. Czasem są to rozmowy jednorazowe, lecz mamy też
dzieci, które dzwonią do nas regularnie – wyjaśnia Aleksandra
Solarek, pracownik Biura Rzecznika Praw Dziecka. – Ale nie jest to
jedynie telefon zaufania. Jeżeli zachodzi podejrzenie, że dziecku
dzieje się krzywda, podejmujemy interwencję i przekazujemy sprawę
dalej – dodaje.
Coraz częściej do Dziecięcego Telefonu Zaufania Rzecznika Praw
Dziecka – 0 800 12 12 12 dzwonią także dorośli, którzy zgłaszają
np. przypadki łamania praw dziecka. Dzwonią też dyrektorzy szkół,
nauczyciele, wszyscy ci, którzy są wrażliwi na problemy jakie
przytrafiają się najmłodszym. Telefon działa dzięki współpracy z
Telekomunikacją Polską.
Dobre praktyki: ChildLine z Londynu
ChildLine działa od 1986 r. w ramach stowarzyszenia National
Society for the Prevention of Cruelty to Children i obejmuje swoim
zasięgiem wschodni Londyn. Posiada też 14 centrów w Wielkiej
Brytanii. ChildLine to telefon całodobowy i bezpłatny. Opiera się
głównie o pracę ok. 1300 wolontariuszy, którzy przechodzą 13.
tygodniowe przeszkolenie zanim zaczną pomagać innym. Od 30. do 50.
z nich odbiera telefony w każdym momencie. Wolontariuszom pomaga
ok. 200. supervisorów zatrudnionych w ChildLine.
– Rozmowy są w pełni anonimowe, i tym się różnimy od innych
telefonów pomocowych. Dzwoniące do nas dzieci lub młodzież dobrze o
tym wie i dlatego tak wielu z nich do nas dzwoni. Czują się po
prostu bezpieczni. Od początku istnienia odebraliśmy telefony od
ponad 2 milionów dzieci – zapewnia Joelle Leader, wicedyrektor
ChildLine. – Są jednak trzy powody, dla których możemy zerwać
anonimowość, żeby zawiadomić policję i zobaczyć numer osoby, która
do nas dzwoni. Pierwszy, to bezpośrednie zagrożenie życia dziecka.
Czasem nie jest to jasne, ale pracownicy wspólnie oceniają sytuację
i podejmują decyzję. Drugi, kiedy dowiadujemy się, że sprawcą
problemów dziecka jest ktoś, kto ma autorytet, np. nauczyciel,
drużynowy, itp. Trzeci powód, to gdy dzwoni do nas sprawca i mówi,
że wykorzystuje kogoś w rodzinie. Każdą rozmowę traktujemy
indywidualnie i zanim zdecydujemy się na jakiś krok, zastanawiamy
się w zespole nad tym, co powiedziało nam dziecko – wyjaśnia.
ChildLine zamierza się rozwijać. Priorytetem jest, aby
odpowiadać na jak największą liczbę połączeń. Obecnie wolontariusze
odbierają 65 % przychodzących rozmów.
– Chcemy, aby to było 95%. Drugim naszym celem jest rozwój
serwisu internetowego, czyli tego, co już robi Fundacja Dzieci
Niczyje z telefonem 116 111 i Helpline.org.pl. W 2010 chcemy
wprowadzić także możliwość porozumiewania się z nami przez SMS-y.
Żeby to wszystko osiągnąć, musimy zwiększyć liczbę wolontariuszy o
blisko 2 tys. osób oraz liczbę pracowników. I na pewno to zrobimy,
gdyż mamy świadomość, że tysiące dzieci chce się z nami połączyć,
ale nie może tego zrobić – wylicza Joelle Leader.
Bezpłatne i anonimowe telefony zaufania dla dzieci i młodzieży
to już wymóg we współczesnym, szybko zmieniającym się świecie.
Dorośli zajęci swoimi sprawami często nie mają czasu, aby poświęcić
go najmłodszym. A ci nie zdają sobie sprawy z zagrożeń, jakie na
nie czekają, albo nie przewidują konsekwencji swoich zachowań np.
podając swoje dane pedofilowi w sieci, który podszywa się pod ich
rówieśnika. Czasem też łatwiej jest opowiedzieć o tym, co nas
spotkało komuś obcemu, anonimowemu niż członkowi najbliższej
rodziny.
– Uruchomienie przez nas telefonu 116 111 od samego początku
pokazało, że wypełnił on ogromną lukę na rynku. Coraz więcej dzieci
do nas dzwoni z coraz poważniejszymi sprawami. Dlatego tak ważne
jest, aby coraz więcej młodych ludzi wiedziało, że telefon
istnieje, działa i miały świadomość jak funkcjonuje – mówi Monika
Sajkowska, dyrektor Fundacji Dzieci Niczyje.
– Chcielibyśmy też, aby w naszych telefonach pracowało więcej
konsultantów. Myślimy również o rozwinięciu działki
wolontarystycznej i stworzeniu grupy wolontariuszy, którzy by
pomagali w pracy obu linii – zapewnia Marta Sierakowska.
Źródło: inf. własna