Komisja Europejska wskazała 13 grudnia 2016 r., w jaki sposób zwiększy wysiłki dotyczące stosowania, wdrażania i egzekwowania prawa UE, z korzyścią dla wszystkich obywateli, konsumentów i przedsiębiorstw.
Wspólne europejskie przepisy mają znaczenie w naszym codziennym życiu – niezależnie od tego, czy dotyczą one zwiększenia bezpieczeństwa żywności, poprawy jakości powietrza czy sprawienia, by ubieganie się o zamówienia publiczne było łatwiejsze i tańsze dla małych i średnich przedsiębiorstw.
Wszystko jednak zależy od tego, jak zostaną one zastosowane w praktyce. W przypadku wystąpienia problemu – na przykład w odniesieniu do badania poziomu emisji z pojazdów, zanieczyszczenia wody lub nielegalnych składowisk odpadów – często okazuje się, że przepisy UE wprawdzie istniały, ale zabrakło ich skutecznego stosowania przez państwa członkowskie. Dlatego potrzebujemy solidnego i skutecznego systemu egzekwowania prawa, obejmującego następujące komponenty: a) zadbanie o to, aby państwa członkowskie wypełniały swoje obowiązki dotyczące poszanowania i egzekwowania przepisów, które same ustanowiły; b) skupienie wysiłków Komisji nakierowanych na egzekwowanie prawa na sprawach mających istotne znaczenie, a także zwiększenie sankcji finansowych wobec państw członkowskich, które nie dokonały transpozycji dyrektyw w wyznaczonym terminie; c) zwiększenie świadomości obywateli i przedsiębiorstw w odniesieniu do przysługujących im praw.
Współpraca z państwami członkowskimi
Państwa członkowskie ponoszą główną odpowiedzialność za pełną i prawidłową transpozycję, stosowanie i wdrażanie prawodawstwa UE. Muszą one także zapewnić obywatelom dostęp do szybkich i skutecznych środków dochodzenia roszczeń w przypadku naruszenia przysługujących im praw wynikających z przepisów UE.
Komisja będzie w dalszym ciągu na wiele różnych sposobów wspierać państwa członkowskie w podejmowanych przez nie wysiłkach. Komisja zainicjowała na przykład dialogi wysokiego szczebla oraz utworzyła sieci i systemy wymiany najlepszych praktyk we współpracy z krajowymi organami i sądami, a także z europejską siecią rzeczników praw obywatelskich koordynowaną przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Komisja będzie także w dalszym ciągu koncentrować się na przeciwdziałaniu naruszeniom prawa UE szybko i na wczesnym etapie.
Skupienie się na sprawach o istotnym znaczeniu i zwiększenie sankcji finansowych
Kolejnym priorytetem będzie zbadanie przypadków, w których państwa członkowskie nieprawidłowo transponują przepisy unijne do prawa krajowego lub nie robią tego w ogóle. Uchybienia te uniemożliwiają realizację praw i korzyści przysługujących obywatelom i przedsiębiorstwom na podstawie prawa europejskiego.
Rozczarowuje fakt, że w ostatnim czasie wzrosła liczba przypadków, w których państwa członkowskie nie dokonały transpozycji prawa UE. Aby zachęcić do wcześniejszej transpozycji i zmniejszyć liczbę spraw, które kończą się przed Trybunałem Sprawiedliwości UE, Komisja proponuje ujednolicenie podejścia z tym stosowanym już teraz do pozostałych spraw dotyczących uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego pociągających za sobą sankcje finansowe. W przyszłości, pozywając państwo członkowskie przed Trybunałem Sprawiedliwości UE w związku z opóźnieniem w transpozycji unijnych przepisów Komisja będzie systematycznie zwracała się do Trybunału o nałożenie nie tylko okresowej kary pieniężnej, jak ma to miejsce obecnie, ale także kary ryczałtowej.
Korzyści dla obywateli wynikające z prawa UE
Więcej informacji