„Wskaźnik poziomu innowacyjności” mierzy stopień, w jakim pomysły opracowane w innowacyjnych sektorach trafiają na rynek, przyczyniając się do tworzenia lepszych miejsc pracy oraz zwiększania konkurencyjności Europy. Wskaźnik ten – opracowany na wniosek UE w celu umożliwienia analizy porównawczej krajowych strategii w zakresie innowacji – wskazuje na znaczące różnice między państwami UE w tej dziedzinie. UE jako całość wypada dobrze na tle międzynarodowym, mimo że pozostaje w tyle za najbardziej innowacyjnymi gospodarkami świata.
Według nowego wskaźnika wprowadzonego przez Komisję Europejską państwa członkowskie UE, które najlepiej wykorzystują możliwości stwarzane przez innowacje, to Szwecja, Niemcy, Irlandia i Luksemburg
(MEMO/13/782).
Nowy wskaźnik pokazuje duże różnice między państwami członkowskimi pod względem wprowadzania innowacyjnych rozwiązań (w 2010 r. średnią unijną ustalono na poziomie 100):
Państwa, które znalazły się w czołówce, zawdzięczają swoją pozycję sukcesom we wszystkich, bądź niektórych, następujących obszarach: gospodarka charakteryzująca się dużym udziałem sektorów opartych na wiedzy specjalistycznej, szybko rozwijające się innowacyjne firmy, duża liczba patentów oraz konkurencyjny eksport.
Nowatorski charakter wskaźnika polega na tym, że koncentruje się on na rozwiązaniach wprowadzanych w oparciu o innowacje. Jako taki stanowi on uzupełnienie tablicy wyników Unii badań i innowacji (IUS) i syntetycznego wskaźnika innowacyjności (SII) (IP/13/270), które umożliwiają ocenę innowacyjności państw członkowskich oraz UE w szerszym kontekście, w oparciu o obszerny zbiór 24 wskaźników innowacyjności obejmujących m.in. nakłady, wydajność i wyniki innowacji.
Tworzenie innowacyjnych rozwiązań obejmuje wiele dziedzin i różni się w zależności od sektora. Proponowany wskaźnik opiera się na czterech komponentach wybranych ze względu na ich znaczenie dla polityki:
-
Innowacje technologiczne mierzone za pomocą liczby patentów.
-
Poziom zatrudnienia w branżach wymagających specjalistycznej wiedzy jako odsetek całkowitego zatrudnienia.
-
Konkurencyjność towarów i usług wymagających specjalistycznej wiedzy. Ten komponent uwzględnia stosunek bilansu handlowego towarów wysoko i średnio zaawansowanych technologicznie do ogólnego bilansu handlowego, jak również udział usług wymagających specjalistycznej wiedzy w łącznym wywozie usług.
-
Poziom zatrudnienia w szybko rozwijających się przedsiębiorstwach w branżach innowacyjnych.
Porównanie z niektórymi krajami spoza UE wskazuje, że UE jako całość wypada dobrze. Wyraźnie prowadzą Szwajcaria i Japonia, ale UE jest mniej więcej na tym samym poziomie co USA pod względem rozwiązań wprowadzanych w oparciu o innowacje.
Strategia „Europa 2020” na rzecz inteligentnego, trwałego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu gospodarczego opiera się na pięciu głównych wskaźnikach. Jednym z nich jest poprawa warunków dla badań i rozwoju, tak aby zwiększyć łączny poziom inwestycji publicznych i prywatnych w zakresie badań i rozwoju do 3 % PKB. W celu uzupełnienia tego wskaźnika dotyczącego badań i rozwoju Rada Europejska upoważniła Komisję do opracowania jednolitego wskaźnika innowacyjności.
