(PAP) W gminach do 40 tys. mieszkańców będzie obowiązywała większościowa ordynacja jednomandatowa – zdecydował w piątek Sejm. Dla większości samorządów oznacza to m.in. konieczność nowego podziału na okręgi wyborcze.
Kodeks wyborczy przyjęty przez posłów będzie regulował wszystkie kwestie związane z wyborami parlamentarnymi, prezydenckimi, do Parlamentu Europejskiego oraz samorządowymi.
Wiele rozwiązań zostało powtórzonych z obowiązujących ordynacji. Nowością jest możliwość korespondencyjnego głosowania dla Polaków przebywających za granicą, a także fakultatywne dwudniowe głosowanie.
O tym, czy wybory będą trwały jeden czy dwa dni, będzie decydowała osoba, która je zarządza, np. w przypadku wyborów samorządowych byłby to premier, prezydenckich - marszałek Sejmu, a parlamentarnych - prezydent.
W sprawie wyborów samorządowych istotną zmianą jest wprowadzenie jednomandatowej ordynacji większościowej w wyborach radnych gmin do 40 tys. mieszkańców.
Obecnie, ordynacja większościowa ma zastosowanie w gminach do 20 tysięcy mieszkańców, samorządy mogły jednak tworzyć okręgi wielomandatowe (wybieranych było od 1 do 5 radnych). Na podstawie nowych przepisów, w zdecydowanej większości jednostek (ok. 2360 z 2479 gmin) okręgi będą wyłącznie jednomandatowe.
Posłowie zmienili także zasady ustalania terminu wyborów rad i sejmików. Będą się one odbywały w ostatnią niedzielę (lub weekend w przypadku głosowania dwudniowego) poprzedzającą koniec kadencji.
Z trzech do jednego miesiąca zostanie skrócony termin na podjęcie przez radę uchwały w sprawie wygaśnięcia mandatu radnego spowodowaną np. odmową złożenia ślubowania, nie dostarczeniem na czas oświadczenia majątkowego, utratą prawa wybieralności lub śmiercią.
W wyborach do rad gmin powyżej 40 tys. mieszkańców, rad powiatów i sejmików będzie można ponadto zgłosić maksymalnie półtorakrotność liczby radnych wybieranych w danym okręgu (obecnie dwa razy tyle kandydatów, ilu jest wybieranych radnych).
Kodeks reguluje też kwestie parytetów na listach wyborczych. Przewiduje, że nie mniej niż 35% kobiet i nie mniej niż 35% mężczyzn musi znaleźć się na liście wyborczej, aby została ona zarejestrowana.
Jednocześnie, posłowie odrzucili poprawkę dotyczącą tego, by na pierwszych trzech miejscach na listach było po co najmniej jednym przedstawicielu obu płci i by na pierwszych pięciu miejscach było po co najmniej dwóch przedstawicieli obu płci.
Kodeks wprowadza nowe godziny głosowania we wszystkich rodzajach wyborów; lokale wyborcze będą otwarte w godz. 7-21.
Nowością będą także specjalne karty do głosowania dla osób niewidzących przygotowane w języku Braille'a.
Ustawa wprowadzająca kodeks wyborczy zakłada, że wejdzie on w życie 1 lutego 2011 roku i będzie dotyczyła wyborów ogłoszonych po 1 sierpnia 2011. Przedterminowe i uzupełniające wybory do rad oraz sejmików, a także przedterminowe wybory wójta (burmistrza, prezydenta) zarządzone jeszcze w tej kadencji będą odbywały się jednak na dotychczasowych zasadach.
Za kodeksem głosowało 430 posłów. Nikt się nie wstrzymał, żaden poseł nie był też przeciwny projektowi ustawy. Dokument trafi teraz do Senatu, który ma 30 dni na zajęcie stanowiska w sprawie proponowanym zmian.
