Publicystyka - ngo.pl

W obecnym stanie prawnym kluby sportowe, które nie przewidują prowadzenia działalności gospodarczej oraz uczniowskie kluby sportowe rejestrowane są u starosty właściwego ze względu na siedzibę klubu w terminie do 30 dni. Z chwilą wejście w życie nowelizacji Ustawy prawo o stowarzyszeniach, która docelowo znacznie skraca czas oczekiwania na rejestrację stowarzyszeń, znika ten jedyny przywilej KS i UKS, wynikający z faktu figurowania w ewidencji starosty. Zostają natomiast problemy, które wiążą się z brakiem wpisu do KRS.

Wpis do ewidencji

Obecnie o wpisie do ewidencji klubów sportowych i uczniowskich klubów sportowych decydują wyłącznie urzędnicy ze starostw. W zależności od starostwa – są to osoby na różnych stanowiskach, umiejscowione w różnych wydziałach, mające różne kompetencje i różną znajomość przepisów, a co chyba najistotniejsze – analiza statutów oraz przeprowadzenie procesu rejestracji często nie należy do ich wiodących obowiązków.

Powoduje to, że kwestionowane są np. statuty klubów sportowych mających wpisaną odpłatną działalność pożytku publicznego (utożsamianą z działalnością gospodarczą). Osoby chcące zarejestrować klub często stosują się do sugestii o wykreślaniu działalności odpłatnej lub kierują się do sądu (bo „działalność gospodarcza”), skąd – co zrozumiałe – z powrotem odsyłani są do starostw.

Abstrahując już od sytuacji, w których urzędnicy zastanawiają się, czy zakres celów statutowych wciąż się w sporcie mieści, czy jednak już wykracza i właściwsza byłaby rejestracja w KRS. Trudno w tym przedmiocie o badania, jednak i bez nich można spokojnie stwierdzić, że co do zasady ocena statutów powinna być w kompetencjach sądów.

Zmiana siedziby

Kolejną trudność sprawiają kwestie związane ze zmianą siedziby klubów. W niektórych starostwach urzędnicy wykluczają nawet możliwość takiej zmiany, sugerując po prostu wykreślenie z ewidencji i rejestrację klubu sportowego na nowo w innym starostwie właściwym dla nowej siedziby klubu. Zmiana siedziby w przypadku figurowania podmiotu w KRS jest – przynajmniej od strony formalnej – oczywista i prosta.

Formularze i ewidencje

Co wiąże się z powyższym – formularze i same ewidencje. Z natury rzeczy w każdym starostwie formularze różnią się wizualnie, w niektórych starostwach nie występują wcale (bo nie ma takiego obowiązku). Ewidencje też prowadzone są w różny sposób, różnie wyglądają wypisy z takich ewidencji.

Natomiast w KRS formularze są oczywiście jednolite w całym kraju. Dodatkowo od 2012 jest możliwość pobrania nieodpłatnego internetowego wydruku komputerowego aktualnych informacji o podmiotach wpisanych do rejestru, a wydruki te mają moc zrównaną z mocą dokumentów wydawanych przez Centralną Informację KRS.

Przy aplikowaniu o środki z dotacji, czy przy innych okazjach, przy których niezbędne jest przedłożenie dokumentów rejestrowych, na pewno prostsze i dużo szybsze jest pobranie wyciągu ze strony internetowej, niż wizyta w starostwie.

Numery NIP i REGON, koszty rejestracji

Kolejna rzecz na korzyść KRS – zgodnie z ostatnimi zmianami w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym, numery NIP i REGON nadawane są podmiotowi automatycznie. W przypadku klubów sportowych i uczniowskich klubów sportowych o numery NIP i REGON należy ubiegać się osobno, co wydłuża proces rejestracji o co najmniej kilkanaście dni.

Dalej – sama rejestracja klubu sportowego to koszt 10 zł. Jest to kwota raczej symboliczna, należy jednak pamiętać, że rejestracja stowarzyszenia jest w pełni nieodpłatna (mowa o stowarzyszeniach nie prowadzących działalności gospodarczej).

Trzeba mieć też na uwadze, że część klubów i tak wpisywana jest w pewnym momencie do KRS – z tytułu uzyskania statusu OPP. Jest więc praktyka w zakresie migracji klubu sportowego z ewidencji starosty do KRS (choć i ten proces w części przypadków sprawia trudności, np. powstają pytania, czy taki klub w danym momencie ma mieć numer i w ewidencji, i w KRS).

Korzyści dla starostw

Wreszcie – koszty. Praca, która na ten moment dzielona jest na różne osoby w różnych starostwach, zostałaby przy kilku pracownikach sądu, którzy z uwagi na większą praktykę w zakresie statutów i działania organizacji oraz większe ku temu kwalifikacje z pewnością przeprowadzaliby ten proces sprawniej.

Oczywiście w tym kontekście można by się zastanawiać nad zwiększeniem zatrudnienia w jednych instytucjach kosztem instytucji innych, co i bez takiej zmiany może mieć miejsce – ułatwienie zakładania stowarzyszeń rejestrowych może spowodować ich znaczny wzrost. O tym, że proces ujednolicania naprawdę może się przysłużyć, niech świadczy kwestia ujednolicenia/centralizacji zbiórek publicznych.

Wpisywanie klubów sportowych do KRS przysłuży się też badaniom i zbieraniu informacji na temat tego typu podmiotów (z uwagi chociażby na internetowy dostęp do bazy).

Reasumując

Biorąc pod uwagę znaczną poprawę sytuacji otoczenia prawnego stowarzyszeń zasadnym wydaje się stosowanie do klubów sportowych identycznych procedur rejestrowych, bowiem to, co kiedyś było uproszczeniem, w chwili obecnej działa wręcz na niekorzyść tego typu podmiotów.

Zmiany wymagałby tu przede wszystkim art. 4 ust. 2 Ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie, tj. wykreślenie z niego zapisu mówiącego o wyłączeniu ze stosowania przepisów dotyczących rejestracji. Wydaje się, że jest to możliwe do rozwiązania i jest kwestią dużo mniej skomplikowaną niż zmiany, które obecnie płyną z nowelizacji ustawy Prawo o stowarzyszeniach (np. stowarzyszenia zwykłe zyskują ułomną osobowość prawną).