Publicystyka - ngo.pl

Warszawskie komisje dialogu społecznego stanowią forum współpracy między organizacjami pozarządowymi a samorządem. W Warszawie działają komisje branżowe (Branżowe Komisje Dialogu Społecznego – BKDS), które skupiają organizacje współpracujące z biurami m.st. Warszawy i zajmujące się takim obszarami działań jak np. edukacja, kultura, ochrona środowiska, pomoc społeczna. Mamy także komisje dzielnicowe (Dzielnicowe Komisje Dialogu Społecznego – DKDS), które koncentrują się na potrzebach organizacji w poszczególnych dzielnicach. 

Komisje – zarówno branżowe, jak i dzielnicowe – na podstawie Programu współpracy m. st. Warszawy i organizacji pozarządowych na dany rok – mają prawo m.in. konsultować i współtworzyć dokumenty i projekty aktów prawnych wydawanych przez władze Miasta w zakresie działalności danego BKDS-u lub DKDS-u.

Barbara Kapturkiewicz, przewodnicząca Branżowej Komisji Dialogu Społecznego ds. Edukacji podkreśla jednak, że jej komisję interesuje współtworzenie nowych projektów dotyczących edukacji, zaś mniej opiniowanie podejmowanych przez Radę Warszawy uchwał.

– Najczęściej są to bowiem uchwały natury technicznej – wyjaśnia przewodnicząca KDS ds. Edukacji. – Miasto jest właścicielem szkół, ale nie ma większego wpływu a to, co się w szkole dzieje. Realizuje zadania państwa w tym zakresie. Merytorycznych decyzji, dotyczących edukacji, Miasto raczej nie podejmuje, a właśnie to jest przedmiotem naszych zainteresowań. Fundusze na remonty placówek szkolnych, terminy tych remontów, czy też wybór dyrektorów szkół – to są decyzje, leżące w gestii Miasta. Gdybyśmy chociaż mieli jakikolwiek wpływ na tego dyrektora, ale nie mamy.

Komisja, której przewodniczy Barbara Kapturkiewicz jest zainteresowana działaniami na rzecz szeroko pojętej edukacji. 

– Najczęściej wspieramy szkoły w zakresie realizacji podstaw programowych, ale na te podstawy Miasto wpływu nie ma. Jeśli więc organizacje pozarządowe chcą coś zrobić w tym obszarze, to nie pracują z Miastem, tylko z innymi podmiotami. Poza tym stoimy na stanowisku, że jeżeli już powstaje dokument w zakresie merytorycznym, to wolimy go współtworzyć niż opiniować na końcu. Często odmawiamy więc opiniowania dokumentu gotowego, jeśli wcześniej nie uczestniczyliśmy w jego powstawaniu. Tak się dzieje przy powstawaniu programu rozwoju edukacji, czy polityki edukacyjnej. Jesteśmy zainteresowani byciem współtwórcą, a nie opiniodawcą. Dlatego też bardzo rzadko się zdarza, żebyśmy opiniowali jakiś dokument, bo najczęściej opiniowalibyśmy projekt, którego jesteśmy współtwórcami lub który recenzowaliśmy na etapie jego powstawania – podkreśla przewodnicząca BKDS przy Biurze Edukacji. 

Komisja wychodzi z własnymi inicjatywami. Tak było na przykład w sprawie udostępniania szkół organizacjom pozarządowym na realizację ich działań, nie zawsze związanych z realizacją zadań szkoły. 

– Zgłosiliśmy wniosek w sprawie takiej uchwały, potem upłynęło parę lat zanim został przyjęty. Nie chodzi więc o jednorazowy akt opiniowania, tylko o wieloletnie prace na temat polityki edukacyjnej. Obecnie jesteśmy w procesie współtworzenia dokumentu, dotyczącego polityki edukacyjnej, która jest elementem polityki rozwoju Warszawy do roku 2030 – mówi Barbara Kapturkiewicz.

Krzysztof Michalski, członek Prezydium Dzielnicowej Komisji Dialogu Społecznego na Pradze Północ i jej wieloletni przewodniczący ocenia, że kwestia konsultacji legislacyjnych z DKDS-em sprowadzała się zazwyczaj do minimum: konsultowane są przede wszystkim uchwały dotyczące organizacji konkursów dla organizacji pozarządowych. 

– Jest ustawowy wymóg konsultowania treści tych uchwał z organizacjami. Jeśli natomiast chodzi o przyjmowanie uwag , to akceptowane są zwykle te o charakterze technicznym, rzadko merytorycznym. Urzędy operują na gotowych wzorcach, jeśli chodzi o konkursy i nie bardzo można tam cokolwiek zmienić – tłumaczy Krzysztof Michalski. I zaraz dodaje: – Staraliśmy się to zmienić tak, żeby bardziej eksponowane były wątki dotyczące jakości zadania, współpracy i zaangażowania lokalnych partnerów. Nie wykraczało to jednak poza niezbędne minimum.

Tak bywa na przykład przy konsultacjach społecznych, dotyczących Pragi -Północ. 

– Informacje w tej sprawie były do nas wysyłane, nie pamiętam jednak jakiegoś wyjątkowego nacisku na merytoryczną dyskusję – mówi przedstawiciel prezydium praskiego DKDS-u. – Jedyne dokumenty z Miasta, jakie były z nami zawsze konsultowane, to coroczny Program współpracy. To dokument, który musi być poddany konsultacjom. I analogicznie, tak jak w przypadku dokumentów konkursowych, pewien proces formalny z udziałem komisji musi się odbyć. Jednak, czy te uwagi, zgłaszane przez organizacje, są uwzględnianie? Mam tutaj pewne wątpliwości… Choć są często bardzo szczegółowe – dodaje Krzysztof Michalski.

Spotkania Dzielnicowych Komisji Dialogu Społecznego odbywają się na ogół co miesiąc. 

– Dokumenty są przesyłane często do komisji między spotkaniami DKDS, więc proces konsultacji odbywa się zazwyczaj w formie elektronicznej korespondencji. Wyznaczona osoba po stronie komisji spina to w jedno spójne stanowisko i przekazuje jednostce, która za dany projekt uchwały odpowiada. Tak to wygląda od strony technicznej. Jeżeli sprawa jest bardzo dyskusyjna, wówczas komisja się spotyka i dyskutuje, żeby wypracować wspólne stanowisko. Bo bywa, że część organizacji popiera dany dokument, część nie, a jeszcze inne nie mają zdania – opowiada Krzysztof Michalski.

Zdaniem członka prezydium DKDS –u te procesy konsultacyjne mogłyby wyglądać lepiej.

– Również na poziomie samej dzielnicy jest wiele dokumentów, które dobrze byłoby skonsultować ze środowiskiem pozarządowym, wychodząc poza obligatoryjne minimum. Żeby nie było tak, że jedne dokumenty są konsultowane, a inne – równie istotne z punktu widzenia mieszkańców – już nie. Nigdy nie były zgłaszane na przykład dokumenty związane z finansami dzielnicy, chociażby projekt budżetu. To niezrozumiałe m.in. z punktu widzenia polityki społecznej, ochrony środowiska, edukacji, sportu, ochrony dziedzictwa kulturowego czy polityki kulturalnej. Organizacje pozarządowe najczęściej bowiem doskonale znają potrzeby lokalnej społeczności, postrzegają je bardziej systemowo i mogłyby wnieść tu dużo dobrego – uważa Krzysztof Michalski.

Jerzy Piasecki jest przedstawicielem Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu m.st Warszawy w Branżowej Komisji Dialogu Społecznego ds. Ratownictwa i Ochrony Ludności. Od kiedy uczestniczy w pracach komisji nie spotkał się z potrzebą opiniowania projektów uchwał przez organizacje pozarządowe, wchodzące w skład komisji. 

– Jestem w komisji mniej więcej od półtora roku i w tym czasie nie było takich projektów do zaopiniowania. Oczywiście sprawa jest otwarta i w razie potrzeby wyrażenia opinii do projektów uchwał, komisja zobligowana jest do zajęcia stanowiska – mówi Jerzy Piasecki. 

Działalność Branżowej Komisji Dialogu Społecznego ds. Ratownictwa i Ochrony Ludności w ostatnim czasie skupiała się głównie na zadaniach warsztatowych i szkoleniowych, z uwzględnieniem tematów szczególnie przydatnych i interesujących z punktu widzenia przedstawicieli BKDS , takich jak na przykład ratownictwo specjalistyczne realizowane w codziennej służbie przez funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej, profilaktyka i prewencja antyterrorystyczna z  uwzględnieniem elementów ratownictwa medycznego, działalność Centrum Powiadamiania Ratunkowego ( 112) z szerokim spectrum realizowanych zadań, funkcjonowanie monitoringu miejskiego i jego kompatybilność z obszarem bezpieczeństwa miasta. 

– Szkolenia cieszyły się ogromnym zainteresowaniem przedstawicieli organizacji pozarządowych wchodzących w skład BKDS. Prowadzone były przez wybitnych specjalistów reprezentujących służby i instytucje w tym m.in. Collegium Civitas, Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej, Centrum Powiadamiania Ratunkowego, Zakładu Obsługi Systemu Monitoringu – mówi Jerzy Piasecki. 

– Należy pamiętać, że komisja ta skupia przedstawicieli organizacji związanych ze specyficzną dziedziną, jaką jest bezpieczeństwo i ochrona ludności, więc warsztaty od strony praktycznej są tu niezwykle istotne i potrzebne, wzbogacają wiedzę oraz poszerzają horyzonty w obszarach leżących w kręgu zainteresowania przedstawicieli komisji – dodaje Jerzy Piasecki. Zaznacza jednocześnie, że opiniowanie projektów uchwał jest zawsze aktualne, bo – jak przypomina – mieści się w zakresie zapisów ustawowych, związanych z działaniami komisji dialogu społecznego.