W wtorek 18 grudnia w Senacie odbyło się spotkanie przedstawicieli organizacji pozarządowych z Marszałkiem Senatu RP – Bogdanem Borusewiczem. Udział w tym wydarzeniu wzięły udział głównie osoby, które aktywnie współpracowały z Marszałkiem w poprzedniej kadencji Sejmu, w ramach Parlamentarnego Zespołu ds. Organizacji Pozarządowych. Na spotkaniu obecni byli również przedstawiciele Rady Działalności Pożytku Publicznego i resortu polityki społecznej.
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Spośród parlamentarzystów, oprócz pana
Marszałka, w spotkaniu wziął udział jedynie poseł Witold
Gintowt-Dziewałtowski (LiD). Stad też na razie tylko bardzo
wstępnie określono, na czym w przyszłości powinien skupić się
Zespół. Wśród poruszanych spraw znalazła się oczywiście kwestia
nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o
wolontariacie, która niebawem zapewne zostanie ponownie przesłana
do Sejmu. Rola zespołu może tu być znacząca, chociażby ze względu
na to, że tylko posłowie i senatorowie mogą zadbać o efektywne
wykorzystanie wniosków z wysłuchania publicznego, które odbyło się
jeszcze w poprzedniej kadencji Sejmu. Poparcia mogą również wymagać
nowe propozycje, które mają znaleźć się w nowelizacji ustawy o
działalności pożytku publicznego, jak na przykład pomysł wbudowania
w ustawę instytucji Funduszu Inicjatyw Obywatelskich i zapewnienie
jej stałego finansowania.
Ustawa o fundacjach
Wspominano również o potrzebie powrotu do
dyskusji nad zmianami w ustawie o fundacjach. Należy się jednak
spodziewać, że tym razem organizacje pozarządowe będą miały szansę
uczestniczyć w przygotowaniu tych zmian od samego początku, a być
może uda się nawet wyjść z własnym projektem zmian i rozpocząć nad
nim pracę wspólnie z rządem i Zespołem. Dobrze, że zadeklarowano
chęć powrotu do tej kwestii, ponieważ zbiega się to ze najnowszą
inicjatywą Forum Darczyńców, zmierzającą do między innymi właśnie
do zaproponowania zamian w ustawie o fundacjach, które
odpowiadałyby potrzebom i problemom, na jakie napotykają te
podmioty.
Przedsiębiorczość społeczna
Tomasz Schimanek, reprezentujący Radę
Działalności Pożytku Publicznego i Forum Darczyńców, zgłosił
również propozycję, aby członkowie zespołu zechcieli zająć się w
przyszłości inicjatywą zmierzającą do uregulowania sfery
przedsiębiorczości społecznej. Przypomnijmy, że już dziś
przygotowane są założenia do ustawy, która miałaby regulować ten
obszar. Jeśli rząd nie zdecyduje się na przygotowanie odpowiedniego
projektu ustawy, być może zainteresowaliby się tym tematem posłowie
i senatorowie. Kwestia uregulowania przedsiębiorczości społecznej
może stać się tym bardziej paląca, że niebawem czeka nas debata nad
wdrożeniem postanowień dyrektywy usługowej. Zasadniczym dla
organizacji problemem będzie tu ustalenie rozróżnienia między
usługami publicznymi i niepublicznymi, które nie będą preferowane
ze względu na opodatkowanie.
Fundusze strukturalne
Jako konkretny obszar zainteresowania Zespołu
wskazano również wszelkie ewentualne zmiany w prawie, które mogłyby
odbić się na poziomie wykorzystania przez organizacje pozarządowe
środków z funduszy strukturalnych przewidzianych na nowy okres
wydatkowania w latach 2007-2013.
Jeden procent
Parlamentarzyści zainteresowani problematyką
społeczeństwa obywatelskiego i pracami zespołu (wiadomo już, że są
wśród nich między innymi Jarosław Wałęsa z PO i Stanisław
Żelichowski z PSL), co prawda nieobecni na spotkaniu, ale chętni do
wspierania organizacji pozarządowych, mają ponoć wyjść z inicjatywą
zwiększenia mechanizmu 1 proc. do 2 proc. Jako główny argument za
tym posunięciem, zresztą skądinąd słuszny, wskazuje się na fakt, że
wpływy z mechanizmu procentowego mogą znacznie spaść z uwagi na
przyjętą przez poprzedni Sejm ogromną ulgę pro-rodzinną, która
skutecznie obniży podstawę opodatkowania wielu podatników, którzy
potencjalnie mogli skorzystać również z mechanizmu 1 proc..
Przy okazji okazało się też, że członkowie
zespołu skłonni są stworzyć odpowiednie pole do dyskusji na temat
problemu związanego z ostatnimi zmianami w mechanizmie 1 proc.
Przypomnijmy, że część podatników i organizacji pozarządowych jest
niezadowolona z przyjęcia tzw. modelu węgierskiego, ponieważ
utrudnia on przekazanie części podatku dla konkretnego beneficjenta
danej organizacji. W trakcie spotkania ustalono, że nie powinno się
rozwiązywać tego problemu doraźnie (tak jak teraz chciałoby
Ministerstwo Finansów, wprowadzając w ostatniej chwili zmiany do
formularzy podatkowych), ale być może jeszcze raz rozważyć
kompleksowe zmiany w tym mechanizmie. Marszałek Borusewicz
zapewnił, że rozumie stopień komplikacji tego zagadnienia i
stwierdził, że nie choć rozumie potrzeby konkretnych osób, to nie
byłaby dobra sytuacja, w której organizacje pozarządowe zostałyby
wyłącznie „listonoszami doręczającymi 1 proc.”.
Kończąc Bogdan Borusewicz podziękował za
pośrednictwem obecnych osób, wszystkim organizacjom pozarządowym za
to co robią, a zwłaszcza za ostatnie zaangażowanie na rzecz
wysokiej frekwencji w wyborach. Obiecał, że jeszcze raz rozważy
kwestię objęcia przewodnictwa nad pracami Zespołu.