"Zysk z dojrzałości" - to konferencja, podczas której zastanawiano się nad niską aktywnością zawodową Polaków po pięćdziesiątce - przyczynami, skutkami i mozliwościami rozwiązania tego propblemu. Konferencja ta odbyła się 24-25 września w Warszawie.
Celem konferencji organizowanej przez Akademię Rozwoju
Filantropii w Polsce była prezentacja i otwarcie kampanii
społecznej nagłaśniającej problem niskiej aktywności zawodowej
Polaków powyżej 50. roku życia, a także znalezienie odpowiedzi na
pytania o przyczyny, skutki i możliwe rozwiązania tego
problemu.
Pierwszy dzień konferencji poświęcony był omówieniu przyczyn
niskiej aktywności osób 50+ oraz pokazaniu jej skutków dla
społeczeństwa, gospodarki i finansów publicznych. Polska ma jeden z
najniższych w Unii Europejskiej wskaźników zatrudnienia w tej
grupie wiekowej: tylko 29% osób po pięćdziesiątce pracuje.
Wiceminister Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Chłoń-Domińczak
wskazała motywacje i kalkulacje dotyczące systemu emerytalnego,
które mogą zachęcać do dłuższej aktywności zawodowej. W związku z
pomnażaniem nagromadzonego przez lata pracy kapitału, największy
jego przyrost następuje w ostatnich latach pracy, więc wtedy każdy
dodatkowy rok aktywności zawodowej jest kluczowy dla wysokości
świadczenia emerytalnego.
Z kolei prof. Witold Orłowski, wskazał na negatywne skutki tej
sytuacji dla rozwoju polskiej gospodarki, ale również w kontekście
zmian globalnych z perspektywy światowych uwarunkowań ekonomicznych
i na rynku pracy. Szersze spojrzenie na omawianą problematykę
aktywności zawodowej jest o tyle ważne, że w procesach
globalizacyjnych zmniejszają się odległości, świat się kurczy i
także na rynku pracy rozpocznie się przepływ kapitału ludzkiego.
Zatem walka o utrzymanie talentów, wiedzy, doświadczenia oraz
utrzymania konkurencyjności firmy w oparciu o jej kapitał ludzki
będzie się w coraz większym stopniu odbywać na skalę światową.
Natomiast prof. Barbara Szatur-Jaworska, przybliżając już
problematykę polskiej grupy 50+, nastawienia wobec aktywności
zawodowej i wyboru bezpiecznych świadczeń. Jednak biorąc pod uwagę
wysokość świadczenia, a także wagę jaką odgrywa aktywność zawodowa
w życiu człowieka, tak duża skala bierności wśród Polaków może
prowadzić do poważnych konsekwencji w wymiarze społecznym i
indywidualnym.
Drugi dzień konferencji był dniem debaty i dyskusji nad
możliwymi działaniami i rozwiązaniami na poziomie systemowym, ale
także w działaniach poszczególnych instytucji oraz samych
pracodawców.
Partnerzy społeczni – reprezentanci związków zawodowych,
organizacji pracodawców oraz organizacji pozarządowych dyskutowali
na temat potencjalnych obszarów współdziałania i zagadnień
kluczowych, których rozwiązania wspólnie mogliby się podjąć lub
wspólnie dążyć do ich rozwiązania w ramach działań rządu. W panelu
udział wzięli Bogdan Grzybowski, OPZZ, Barbara Surdykowska NZZS
Solidarność, Henryk Michałowicz, KPP, Jacek Męcina, PKPP Lewiatan
oraz Tomasz Schimanek, ARFP. Pomimo różnic pomiędzy partnerami
społeczno-gospodarczymi dotyczących sposobów pobudzania aktywności
zawodowej, wszyscy uczestnicy debaty zgodzili się, że rozwiązanie
problemu niskiej aktywności osób 50+ jest jednym z
najpoważniejszych wyzwań stojących przed Polską.
Potwierdził to również w imieniu rządu minister Michał Boni,
który wskazał na istotę podjęcia w Polsce działań na rzecz wzrostu
aktywności zawodowej w grupie osób 50+, również ze względu na fakt,
że jest on ważny w kontekście rozwoju gospodarczego kraju oraz
konkurencyjności przedsiębiorstw. Minister przedstawił również
część założeń Programu rządowego „Solidarność pokoleń 50+”,
wskazując przede wszystkim na wagę działań edukacyjnych i
wspierających osoby indywidualne w powrocie do zatrudnienia.
Ważnym tematem, któremu poświęcona była druga część dnia to
zarządzanie wiekiem oraz zagadnienia związane z możliwością (nie
tylko koniecznością) dłuższej aktywności zawodowej, w tym wyzwań
jakie stoją przed firmami, instytucjami by się na tą zmianę
przygotować. Uczestniczący w konferencji eksperci zagraniczni
przedstawili doświadczenia i obserwacja z innych krajów Europy.
Tony Maltby z Wielkiej Brytanii na przykładzie brytyjskim
opowiedział o konieczności tworzenia polityk i rozwiązań w ramach
miejsc pracy dotyczących zatrudnienia osób starszych, a także o
szczególnie cennej koncepcji Work Ability, która jest niezwykle
przydatnym narzędziem w tworzeniu rozwiązań z zakresu zarządzania
wiekiem w firmach.
Konferencję zakończył panel dyskusyjny przedstawicieli biznesu,
firm doradczych. W panelu wzięli udział Jolanta Jaworska, IBM
Polska, Grzegorz Turniak, BNI Polska, Jolanta Sielecka, Zmiana.pl
oraz Tony Maltby, niace. Paneliści skupili się na omówieniu
sposobów tworzenia rozwiązań w firmach, które pozwoliłyby na
zatrzymanie pracowników 50+, a także wskazywali jak zachęcać tę
grupę do ciągłego rozwoju oraz dlaczego ważne może być tworzenie
zespołów zróżnicowanych wiekowo i czerpanie z doświadczeń starszych
pracowników. Elementem programów zarządzania wiekiem mogą być
również działania przygotowujące pracowników do emerytury. To
kwestia dobrego zaplanowania tego, jak pracownik wykorzysta czas
przygotowania do emerytury i tego, jak będzie wyglądała jego
aktywność po zakończeniu pracy.
Konferencja była też otwarciem ogólnopolskiej kampanii pod
hasłem „Absurd?” Jest to pierwsza kampania dotycząca tej grupy
wiekowej, która w pozytywny, nie mający wzbudzać litości sposób
wskaże absurdalność zwalniania pracowników tylko i wyłącznie z
powodu ich wieku.
Na start kampanii ogłosiliśmy 6 zasad pracodawcy przyjaznego
pracownikom w każdym wieku „Pracodawca na szóstkę!”
Mamy nadzieję, że konferencja i kampania społeczna przyczynią
się do szerokiej dyskusji w środowiskach rządowych, wśród
pracodawców, związków zawodowych, organizacji pozarządowych,
instytucji rynku pracy nad konkretnymi rozwiązaniami problemu
niskiej aktywności osób 50+ oraz do podejmowania wspólnych działań
w tym obszarze.
Materiały oraz prezentacje konferencyjne dostępne będą od 3
października na stronie projektu http://www.zysk50plus.pl.
Patronat honorowy nad konferencją objęli:
Vladimir Špidla, Komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i
równości szans, członek Komisji Europejskiej, oraz
Jolanta Fedak, Minister Pracy i Polityki Społecznej
Krystyna Bochenek, Wicemarszałek Senatu RP, Wiceprzewodnicząca
Parlamentarnego Zespołu ds. Współpracy z Organizacjami
Pozarządowymi.