— Aby ograniczyć globalne emisje gazów cieplarnianych, a także swój własny ślad węglowy, banki powinny wycofać się z zaangażowania w sektor paliw kopalnych, wyznaczając jasne kryteria i ścieżki odejścia od finansowania wysokoemisyjnej działalności — komentuje Jan Chudzyński, specjalista finansowy Fundacji „Rozwój TAK – Odkrywki NIE”. Najnowszy raport bankowy demaskuje, w jaki sposób największe banki w Polsce finansują węgiel, ropę i gaz.
Banki finansują sektor paliw kopalnych - raport Fundacji RT-ON
Autor/źródło: Fundacja RT-ONEmisje pośrednie – o tym się nie mówi
Większość banków chętnie chwali się osiągnięciami w zakresie redukcji zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych. Zwykle jednak pomijają emisje pośrednie generowane przez finansowane spółki – a te są średnio 700 razy wyższe niż emisje bezpośrednie wynikające z energii zużywanej np. w biurach banku (tak podaje organizacja Carbon Disclosure Project).
Co zawiera raport
Raport pokazuje, w jaki sposób sektor paliw kopalnych może otrzymywać finansowanie od banków. Następnie zestawia ze sobą dostępne informacje na temat zapisów dotyczących finansowania sektora paliw kopalnych (węgla, gazu i ropy) w politykach siedmiu największych pod względem aktywów banków w Polsce, tj. Santander, mBank, BNP Paribas Polska, ING Bank Śląski, PKO BP, Bank Millenium, Pekao S.A.
Ogólnodostępne [na dzień 26 kwietnia 2022 roku] zapisy polityk każdej z instytucji oceniono w czterech kategoriach — tych dotyczących (I) finansowania energetyki węglowej, (II) wydobycia węgla, oraz sektorów (III) gazu i (IV) ropy. Zastosowana została trzystopniowa skala ocen, w ramach której najwyżej ocenione zostały zapisy wykluczające finansowanie lub jasno określające kryteria i datę jego zakończenia. Najniższa ocena została przyznana zapisom nie wskazującym dat i kryteriów, bądź ograniczającym swój zakres do finansowania nowych projektów, bez wskazania polityki względem spółek z danego sektora.
— O ile żaden z ujętych w zestawieniu banków nie dopuszcza już finansowania projektów nowych elektrowni i kopalni węglowych, o tyle zaledwie część z nich jasno określa kryteria, jakimi kierują się w kontaktach z klientami z sektora paliw kopalnych, informując przy tym o założonych ścieżkach odejścia. Brak takich zapisów jest powodem przyznania najniższych ocen w poszczególnych kategoriach.
Czas wprowadzić pojęcie „etyczności” banku
Jak powiedział przy okazji premiery raportu IPCC na początku kwietnia 2022 roku Sekretarz Generalny ONZ António Guterres, by mieć szansę utrzymania celu maksymalnego wzrostu globalnej temperatury o 1,5 stopnia, „przede wszystkim należy potroić tempo transformacji w kierunku energii odnawialnej. A to oznacza odejście — już teraz — od inwestycji i subsydiowania paliw kopalnych na rzecz źródeł odnawialnych”.
W dobie kryzysu klimatycznego społeczeństwo staje się coraz bardziej świadome swoich decyzji konsumenckich oraz ich wpływu na środowisko. Czas wprowadzić do dyskursu społecznego pojęcie „etyczności” banku. W ten sposób możemy pomóc konsumentom w podejmowaniu etycznych wyborów oraz wywierać presję na spółkach, aby zmieniały swoje strategie z myślą o dobrostanie planety. Jak najszybsze i zdecydowane wycofanie się z finansowania sektora paliw kopalnych powinno być moralnym obowiązkiem banków.
