Publicystyka - ngo.pl

Wyłączenie działania ustawy w odniesieniu do gruntów rolnych
stanowiących użytki rolne położone w granicach administracyjnych
miast – jeśli zostanie zrealizowane – to w praktyce zlikwiduje
ochronę gleb na obszarach miejskich w Polsce, będzie skutkowało
znacznym pogorszeniem warunków życia ludzi w miastach oraz
degradacją ekosystemów na terenach miejskich, a także doprowadzi do
zaburzenia warunków konkurencji pomiędzy terenami wiejskimi, a
miejskimi.

Ograniczenie w powszechnym odbiorze pojęcia gleby jedynie do jej funkcji produkcyjnych (związanych z rolnictwem i leśnictwem) sprawia, że słabo dostrzegany jest fakt, że ochrona gleb na terenach zurbanizowanych ma fundamentalne znaczenie dla funkcjonowania ekosystemów miejskich, kształtowania warunków mikroklimatycznych, hydrologicznych oraz zdrowotnych na tych terenach, warunków które decydują o jakości życia w przestrzeni miejskiej. Traktowanie natomiast gleb miejskich wyłącznie jako gruntów – i to głównie gruntów budowlanych – jest sprzeczne z dążeniem do zachowania równowagi ekosystemów zurbanizowanych decydujących o jakości życia człowieka w mieście, jest też sprzeczne z zapisami Ramowej Europejskiej Strategii Ochrony Gleb przyjętej przez Parlament i Radę Europejską w 2006 roku (COM, 231).

Od tego, jakiej jakości gleby zostaną pozostawione w miastach w procesie urbanizacji z przeznaczeniem pod powierzchnie biologicznie czynne (obszary zieleni, parki itp.) bezpośrednio zależy różnorodność i jakość krajobrazu miejskiego, zdolność retencyjna ekosystemu miejskiego (tj. zdolność zatrzymywania wody – gleby słabej jakości retencjonują niewielkie ilości wód opadowych), decydująca o warunkach mikroklimatycznych i o stopniu zagrożenia powodziowego oraz o warunkach zdrowotnych dla społeczności tych miast. Od jakości gleb miejskich zależeć też będzie w jakim stopniu miasta będą przygotowane do adaptowania się do zmian klimatu, co jest jednym z większych wyzwań obecnej doby.

Nie ma powodu by w Polsce pogarszać warunki ochrony gleb, gdy
tymczasem na arenie europejskiej podejmowane są wysiłki do objęcia
gleb większą ochroną, a władze wielu miast europejskich zrozumiały,
że trzeba chronić gleby w przestrzeni miejskiej. Takie miasta jak
np. Wiedeń, Stuttgart, Dublin pracują obecnie nad strategiami
ochrony gleb na terenach tych miast. Nieakceptowalny i
merytorycznie nieuzasadniony jest pogląd, że potrzeby związane z
rozwojem budownictwa usprawiedliwiają degradację najcenniejszych
siedlisk glebowych i bezpowrotną utratę ich funkcji biologicznych
na terenach miejskich całej Polski. Skala skutków środowiskowych i
zdrowotnych takiego podejścia będzie ogromna – będą się bowiem
kumulowały skutki działań podejmowanych w wielu różnych miejscach.
Propozycja ta jest wyrazem krótkowzrocznej wizji szybkich zysków
kosztem przyszłych pokoleń. Jest typowym podejściem konsumpcyjnym
wobec zasobów naturalnych i zaborem wspólnego dobra jakim jest
wartościowa gleba.

Dodatkowe informacje:

Bożenna Wójcik - 519 181 489

Andrzej Kassenberg – 504 295 785