Publicystyka - ngo.pl

Przyczyny tej sytuacji są złożone. Po pierwsze – mimo że obecnie dostępne leki mogą skutecznie hamować rozwój choroby, a osoby żyjące z HIV mogą prowadzić normalne życie czy posiadać zdrowe dzieci – Polacy, w tym warszawiacy, niechętnie poddają się badaniom na obecność HIV. Po drugie, przepisy obowiązujące w Polsce w przypadku zakażeń HIV i zachorowań na AIDS dopuszczają określenie miejsca zamieszkania osoby chorej lub zakażonej z dokładnością jedynie do województwa. Z tego powodu nadzór epidemiologiczny nie posiada informacji o liczbie zakażeń wśród mieszkańców stolicy.

Jedyne dostępne dane dotyczą sytuacji w województwie mazowieckim w latach 2004-2007. W przybliżeniu zatem, w województwie na 100 000 mieszkańców 2 to osoby żyjące z HIV. Co do danych bardziej konkretnych wiemy, że przykładowo w roku 2010 w punktach anonimowego testowania w Warszawie odnotowano 125 wyników pozytywnych wśród testowanych mężczyzn i 23 wśród kobiet. Wiemy też, że główne drogi zakażeń to nadal ryzykowne zachowania seksualne i dożylne używanie środków psychoaktywnych. Jednak, jak wspomniane jest w dokumencie strategicznym miasta poświęconym przeciwdziałaniu zakażeniom HIV, „niepokojącym zjawiskiem jest wzrastająca liczba zgłoszeń, w których brak określenia prawdopodobnej drogi zakażenia”.

– Wiemy więc naprawdę niewiele. Co więcej, w Polsce temat HIV nadal otaczają mity, stereotypy i lęki – mówi Robert Łukasik ze Zjednoczenia Pozytywni w Tęczy. – Podczas spotkań profilaktycznych z osobami młodymi nadal słyszę pytania, które od dawna nie powinny padać: czy można zakazić się przez ślinę, czy ugryzienie przez komara jest niebezpieczne? Dominuje też myślenie, że HIV dotyczy określonych grup społecznych: homoseksualistów czy osób świadczących usługi seksualne. Tymczasem obecnie, wiele osób zakaża się poprzez podejmowanie ryzykownych zachowań seksualnych nierzadko połączonych ze stosowaniem środków psychoaktywnych. A HIV jest problemem ludzi młodych – w końcu 58% osób zakażonych nie ukończyło 29. roku życia – dodaje.

Podobny problem mają inne polskie miasta i trzeba się z tym pogodzić. Działać zatem najlepiej, mając świadomość realiów. Jak mówi Robert Łukasik: – Warszawa jest o tyle w dobrej sytuacji, że jej polityka społeczna w obszarze HIV/AIDS w porównaniu do innych miast, jest wzorcowa. A zatem, ten, kto szuka pomocy, informacji, porady w związku z problematyką tej choroby, to wszystko w Warszawie bez problemu znajdzie.

„Programu przeciwdziałania zakażeniom HIV i działań na rzecz osób żyjących z HIV/AIDS na lata 2012-2015” jest realizowany w dwóch następujących obszarach: 1) zapobieganie zakażeniom HIV, 2) pomoc i wsparcie dla osób żyjących z HIV/AIDS oraz ich bliskich. Obszary te obejmują takie działania jak: kampanie informacyjne, realizację szkolnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych programów profilaktycznych, programy edukacyjne adresowane do młodzieży, jak i osób szczególnie narażonych na zakażenie HIV (osoby świadczące usługi seksualne, osoby przyjmujące narkotyki droga iniekcyjną), a także szeroką opiekę nad osobami chorymi – poprzez prowadzenie grup wsparcia, aktywizacji społecznej i zawodowej osób żyjących z HIV/AIDS.

– Ściśle współpracujemy z organizacjami pozarządowymi specjalizującymi się w obszarze HIV/AIDS – mówi naczelnik Wydziału Profilaktyki Uzależnień w Biurze Pomocy i Projektów Społecznych Urzędu m.st. Warszawy. – Po pierwsze, organizacje realizują zadania z obszaru profilaktyki skierowanej do różnych grup społecznych oraz readaptacji społecznej i zawodowej, pomocy psychologicznej dla osób żyjących z HIV/AIDS oraz ich bliskich. Po drugie, co jest ewenementem na skalę Polski, aktualnie na terenie Warszawy działa aż pięć Punktów Konsultacyjno-Diagnostycznych – co więcej, prowadzonych właśnie przez organizacje pozarządowe. Po trzecie, w Warszawie usytuowany jest SP ZOZ Wojewódzki Szpital Zakaźny, z IV Oddziałem, na który przyjmowane są osoby żyjące z HIV/AIDS, a w strukturze tego Szpitala funkcjonuje Poradnia Profilaktyczno-Lecznicza, świadcząca wielospecjalistyczne usługi dla osób żyjących z HIV/AIDS, która to ściśle współpracuje z organizacjami pozarządowymi działającymi w obszarze HIV/AIDS i redukcji szkód zdrowotnych – tłumaczy Agnieszka Dobija-Nowak.

Krótko mówiąc – do wszystkich realizowanych przez miasto zadań zapraszane są organizacje pozarządowe i mogą aplikować o granty w organizowanych przez miasto konkursach. – Działa też prężnie komisja dialogu społecznego, na której spotykamy się co miesiąc i merytorycznie dyskutujemy. Jestem bardzo zadowolony z tej współpracy. Uważam, że miasto traktuje nas jak partnerów. Czerpiemy razem z doświadczeń najlepszą wiedzę i kreujemy adekwatną politykę społeczną – mówi Łukasik.

Jest jeden problem – bardzo mało pieniędzy jest przeznaczanych na profilaktykę i edukację. – W tym roku na tego rodzaju działania zostało rozdysponowane jedynie 100 tys. złotych. To jest, mając na uwadze wszystko, co powiedziałem wcześniej na temat elementarnej niewiedzy o HIV/AIDS, kropla w morzu potrzeb – mówi Łukasik. – Wiem, że to zaskakujące, że w czasach, kiedy mamy powszechny dostęp do informacji, ludzi nadal trzeba edukować, bezpośrednio do nich docierać. Ale tak jest – potwierdza to Agnieszka Dobija-Nowak. – Mam świadomość, że nadal ogromny procent społeczeństwa nie ma rzetelnej wiedzy na temat tej choroby . Niestety, jest pieniędzy tyle, ile jest. Bardzo nad tym ubolewam. Jednocześnie jestem bardzo zadowolona ze współpracy z NGO-sami i cieszę się, że możemy robić wspólnie tyle, ile możemy, jak najlepiej. I wierzę w to, że znajdziemy jakieś wspólne rozwiązanie – dodaje.

Obecny program będzie obowiązywał przez najbliższe niecałe trzy lata. Można jednak mieć nadzieję, że przy tak dobrej współpracy odpowiedź na pytanie, jak działać skutecznie w ramach akcji profilaktycznych, niebawem się pojawi.