Publicystyka - ngo.pl

Dane Komendy Głównej Policji ujawniły narastający problem.

W 2022 roku w Polsce doszło do co najmniej 2 286 prób samobójczych podjętych przez dzieci i nastolatków, z czego 169 zakończyło się śmiercią.

W 2021 roku 1496 dzieci i nastolatków podjęło próbę samobójczą, niestety 127 z tych prób zakończyło się śmiercią.

W 2020 roku 843  dzieci i nastolatków podjęło zachowania samobójcze, 107 z tych prób to zachowania śmiertelne.

Dane Komendy Głównej Policji pokazują tylko te próby oraz śmierci samobójcze, o których zostały powiadomione organy ścigania (czyli zachowanie te zostały zarejestrowane w KSIP – Krajowym Systemie Informacyjnym Policji).

Według Światowej Organizacji Zdrowia - WHO na każdą odnotowaną w oficjalnych rejestrach śmierć samobójczą młodej osoby przypada od 100 do 200 prób. Jeśli założymy, że współczynnik ten jest adekwatny do Polski, to próbę odebrania sobie życia w ubiegłym roku podjęłoby od 12 700 do 25 400 osób poniżej 18. roku życia.

Według badań WHO Polska znajduje się na drugim miejscu w Europie pod względem samobójstw małoletnich. 10 % dzieci w Polsce ma myśli samobójcze. Wzrasta systematycznie liczba prób samobójczych wśród młodych ludzi. 

Dane dotyczące Wielkopolski alarmują. Nasz region jest w czołówce województw z największą liczbą zamachów samobójczych dorosłych i małoletnich, zakończonych zgonem, tuż za województwem śląskim i małopolskim.

Specjaliści Stowarzyszenia „DZIECKO” i PCPR w Gostyniu, reagując na dramatyczną sytuację, opracowali scenariusze zajęć dla uczniów szkół podstawowych oraz osobne dla uczniów szkół ponadpodstawowych. Przygotowali też warsztaty dla nauczycieli. Wystąpili też o środki na realizację powyższych zajęć w szkołach.

CO SIĘ DZIEJE?

Spada katastrofalnie odporność psychiczna młodych ludzi.

Odporność psychiczna to – w dużym skrócie – wytrzymałość psychiczna, czyli umiejętność skutecznego radzenia sobie z sytuacjami trudnymi, stresującymi, stanowiącymi wyzwanie. Jest podstawową, wrodzoną zdolnością człowieka i wykształca się u wszystkich dzieci, natomiast ogromne znaczenie dla jej rozwoju ma stabilny dorosły, z którym dziecko może nawiązać bezpieczną relację. – „Taka relacja jest dla niego modelem postaw i zachowań, które będą sprzyjać przyszłej sile i odporności psychicznej.” – podkreślają specjaliści z PCPR w Gostyniu i Stowarzyszenia „DZIECKO”.

JAK DBAĆ O ZDROWIE PSYCHICZNE? 
By dbać o swoje zdrowie psychiczne warto:

1)      rozwijać kontakty społeczne, relacje innymi ludźmi. Ważne: Najważniejsze są te kontakty, które odbywają się w realu, a nie z wykorzystaniem świata wirtualnego;

2)      dbać o funkcjonowanie zgodnie z rytmem dobowym, w tym w szczególności dbać o sen minimum 8 godzin na dobę;

3)      utrzymywać stałą i regularną aktywność fizyczną;

4)      rozwijać swoją zainteresowania i kreatywność – ważne: w szczególności poza światem wirtualnym;

5)      przyglądać się sobie, rozpoznawać swoje stany emocjonalne.

SAMOBÓJSTWO A DEPRESJA

Badania pokazują, że 90 % zachowań samobójczych jest dokonywanych w stanie depresyjnym lub około depresyjnym. Zaburzenia depresyjne występują u 2 % dzieci w szkole podstawowej i nawet aż u 15 % młodych w wieku 13 – 18 lat.

Dziewczynki częściej mają myśli samobójcze i się samookaleczają. Chłopcy częściej podejmują akty samobójcze.

PRZYCZYNY DEPRESJI (u dzieci i młodzieży)

Przyczyny wynikają z pięciu obszarów funkcjonowania młodych ludzi: 1) przyczyny biologiczne są związane ze zmianami somatycznymi i hormonalnymi, które mają miejsce w okresie dorastania; 2) druga grupa to przyczyny związane z osobowością: wysoki poziom lęku, niska samoocena, wysoki poziom samokrytycymu oraz poczucie beznadziei; 3) czynniki genetyczne wynikają z  występowania chorób w rodzinie; 4) stresujące wydarzenia życiowe – realne (np. przemęczenie nauką i nadmiernymi wymaganiami szkolnymi; utrata ważnej relacji, uzależnienia, w tym fonoholizm, samobójstwo w bliskim otoczeniu)  lub abstrakcyjne (utrata dobrostanu, marzeń i ustalonego sposobu funkcjonowania); 5) czynniki rodzinne, głównie nadużywanie substancji psychoaktywnych przez rodziców, czy długotrwałe konflikty rodzinne i rozstania rodziców.

OBJAWY DEPRESJI, CZYLI NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ U DZIECI I MŁODZIEŻY

Warto zwrócić szczególną uwagę na to, co dzieje się z nami lub naszymi bliskimi. Jest to ważne, bo często PIERWSZE OBJAWY DEPRESJI pozostają niezauważone. Jeśli przez co najmniej 14 dni występuje 5 spośród niżej wymienionych symptomów wyszczególnionych przez WHO – Światową Organizację Zdrowia OZNACZA TO, ŻE NALEŻY ZGŁOSIĆ SIĘ DO LEKARZA!

1)      Czujesz się bezużyteczny.

2)      Masz poczucie winy prawie codziennie.

3)      Czujesz się zmęczony prawie każdego dnia.

4)      Unikasz kontaktów z innymi ludźmi.

5)      Między Cię przebywanie z innymi.

6)      Źle sypiasz, cierpisz na bezsenność lub nadmierną senność.

7)      Jesteś smutny przez większą część dnia, niemal codziennie. Niektórzy często płaczą.

8)      Myślisz o śmierci, o samobójstwie.

9)      Twój apetyt się zmienił. Straciłeś na wadze lub przytyłeś.

10)   Nie sprawiają Ci przyjemności rzeczy, sprawy, rozrywki, które lubiłeś do tej pory.

11)   Miewasz niekontrolowane napady złości z byle powodu lub bez niego.

SYGNAŁY ZAGROŻENIA SAMOBÓJSTWEM

1.      Depresja lub nawracający depresyjny nastrój (poczucie osamotnienia, porzucenia przez wszystkich, osamotnienia, smutek, przygnębienie, bezradność).

2.      Wycofanie się z kontaktów społecznych.

3.      Zachowania impulsywne, często agresywne.

4.      Zaniedbanie wyglądu zewnętrznego.

5.      Obniżenie wyników w nauce.

6.      Utrata zainteresowań.

7.      Rozważania i myśli o bezsensie swojego istnienia, poczuciu bycia ciężarem dla innych, o śmierci.

8.      Myśli samobójcze.

9.      Plany samobójcze.

10.   Rozdawanie swoich rzeczy. Żegnanie się. Pisanie listu pożegnalnego.

GDZIE SZUKAĆ POMOCY

Koniecznie u lekarza, jeśli jest to możliwe u lekarza psychiatry. Też u psychologa, psychoterapeuty. Skontaktuj się w swojej sprawie lub niepokojących obserwacji u kogoś innego z poradnią zdrowia psychicznego, ze szpitalem psychiatrycznym lub ze specjalnym telefonem zaufania: 116 111