Fundacja Batorego: stanowisko w sprawie bezpodstawnego zawieszenia praw i obowiązków orzeczniczych sędziów TK
19 maja Zespół Ekspertów Prawnych przy Fundacji Batorego zaapelował o jak najszybsze rozstrzygnięcie przez Trybunał Konstytucyjny sprawy dotyczącej procedury wyboru trzech urzędujących sędziów TK. W dniu publikacji stanowiska Zespołu została podana data rozpatrzenia wniosku - TK zajmie się sprawą 13 lipca.
Stanowisko Zespołu Ekspertów Prawnych przy Fundacji im. Stefana Batorego w sprawie bezpodstawnego zawieszenia praw i obowiązków orzeczniczych sędziów Trybunału Konstytucyjnego
Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro 11 stycznia 2017 r. zaskarżył do TK uchwałę Sejmu z 2010 r. o wyborze trzech sędziów TK. W opinii Prokuratora Generalnego trzej sędziowie zostali wybrani niezgodnie z prawem, co oznacza, że są pozbawieni legitymacji do orzekania. Wniosek Prokuratora Generalnego stał się także pretekstem do odsunięcia ich od udziału w innych toczących się w Trybunale sprawach. We wskazanych bez jasnych kryteriów postępowaniach Prokurator składa wnioski o wyłączenie wspomnianych sędziów TK, zarzucając im brak bezstronności wobec swojego urzędu.
Zdecydowany sprzeciw Zespołu budzi kwestionowanie prawa sędziego do orzekania na podstawie zarzutu generalnego braku bezstronności, w oderwaniu od realiów sprawy, w której rozstrzyganiu miałby uczestniczyć.
Można mieć obawy, że opisana praktyka służy przede wszystkim nieformalnemu „zawieszeniu” sędziego konstytucyjnego w pełnieniu urzędu. Kształtująca się z inicjatywy Prokuratora Generalnego praktyka „zawieszenia” funkcji orzeczniczych sędziów pozbawia ich możliwości wypełniania konstytucyjnych kompetencji, tj. rozstrzygania sporów o konstytucyjność prawa. Tworzy także szkodliwy mechanizm prawny, który - zachowując jedynie pozory legalności - może zostać w przyszłości użyty wobec innych sędziów TK oraz np. Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, którego podstawa prawna powołania na stanowisko również jest przedmiotem - wciąż niezakończonej - kontroli przed Trybunałem.
Pełny tekst stanowiska:
Skład Zespołu Ekspertów Prawnych:
Łukasz Bojarski – prezes zarządu i współzałożyciel Instytutu Prawa i Społeczeństwa INPRIS
Jacek Czaja – prezes zarządu Towarzystwa Prawniczego
dr Piotr Kładoczny – docent na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Członek Zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka
dr hab. Marcin Matczak – profesor w Katedrze Filozofii Prawa i Nauki o Państwie Uniwersytetu Warszawskiego, partner w Kancelarii Domański Zakrzewski Palinka sp.k.
dr hab. Tomasz Pietrzykowski – profesor w Katedrze Teorii i Filozofii Prawa Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
dr hab. Piotr Radziewicz – adiunkt w Instytucie Nauk Prawnych PAN
dr Anna Śledzińska-Simon – Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Katedra Prawa Konstytucyjnego, Uniwersytet Wrocławski
dr Tomasz Zalasiński – radca prawny, Kancelaria Domański, Zakrzewski, Palinka sp.k.
prof. zw. dr hab. Fryderyk Zoll – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu w Osnabrück
Zespół Ekspertów Prawnych działający od 2016 roku przy Fundacji im. Stefana Batorego zajmuje się oceną przygotowywanych przez rząd i parlament zmian prawnych dotyczących ustroju państwa oraz miejsca instytucji publicznych i obywatelskich w systemie prawa. Członkowie Zespołu prowadzą monitoring projektów aktów prawnych, analizując je przede wszystkim pod kątem zgodności wprowadzanych rozwiązań z Konstytucją RP, normami międzynarodowymi i demokratycznymi standardami państwa prawa. Oceniają też stopień ingerencji przepisów w prawa człowieka i obywatela oraz kierunek zmian ustrojowych, jaki wytycza stanowione prawo.
Pobierz
Źródło: Fundacja im. Stefana Batorego
