Publicystyka - ngo.pl

Do konkursu zgłoszonych zostało 2789 ofert – do dofinansowania rekomendowano 539. Właśnie rusza proces podpisywania umów. Do konkursu można było zgłaszać projekty roczne lub dwuletnie. Organizatorzy podkreślają duży – blisko dwudziestoprocentowy success rate (procent organizacji, które dostaną dofinansowanie w stosunku do wszystkich, które aplikowały).

Ogłoszenie wyników FIO 2018 nastąpiło 30 maja 2018 roku – równo o godzinie 12. Ogłoszenie poprzedzono śniadaniem prasowym z udziałem Dyrektora Narodowego Instytutu Wolności, Wojciecha Kaczmarczyka, Stefana Kołuckiego, kierownika Biura FIO, Jana Zujewicza, kierownika Biura Komunikacji i Promocji, oraz innych pracowników NIW zajmujących się Funduszem.

Jak tłumaczył Kaczmarczyk, w tegorocznym konkursie nastąpiło „znaczne odformalizowanie procedur”. Według deklaracji, był to pierwszy krok do umożliwienia aplikowania o środki małym organizacjom pozarządowym z lokalnych środowisk.

– Naszym celem było zwiększenie dostępności konkursu dla małych organizacji i takich, które dopiero stawiają pierwsze kroki w aktywności obywatelskiej oraz organizacji z małych miejscowości – czytamy wypowiedź Kaczmarczyka, zacytowaną w materiałach przygotowanych na spotkanie. Przekierowanie środków do małych organizacji znalazło też wyraz w priorytetach konkursu. Dodatkowe punkty należały się organizacjom pozarządowym z małych miejscowości, organizacjom, których roczne budżety są mniejsze niż 100 tysięcy złotych, oraz takim, które nigdy wcześniej nie dostały dofinansowania z FIO.

Dzięki tym zabiegom nastąpiło, jak przekonują organizatorzy FIO 2018, „zrównoważenie dostępu do środków”. 66% dotacji otrzymały organizacje małe (z rocznymi budżetami poniżej 100 tysięcy), 70% dotacji trafiło do NGO, które nigdy wcześniej nie były dofinansowane z FIO. 61% beneficjentów to podmioty z małych i średnich miejscowości.

Blisko 20 procent aplikujących otrzyma wsparcie. Narodowy Instytut Wolności przedstawia ten wskaźnik jako sukces. Czy tak jest rzeczywiście? W porównaniu z innymi konkursami centralnymi niekoniecznie. Na przykład w konkursach z Funduszu Sprawiedliwości do dofinansowania kwalifikowana jest nawet połowa startujących (choć wcale nie oznacza to, że konkursy oceniane są przez organizacje pozytywnie, zobacz: Więcej pieniędzy i coraz więcej wątpliwości). Podobne lub większe success rate występują też w konkursach samorządowych (na przykład w 2017 roku w konkursach warszawskich na tak zwane „małe granty” dofinansowanie dostało około 1/3 zgłaszanych projektów).

Jednak najbardziej adekwatne porównanie to porównanie z poprzednimi edycjami Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. W 2017 roku, kiedy Fundusz znajdował się jeszcze w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, dofinansowanie otrzymały 534 projekty z 2804 zgłoszonych wniosków – success rate wyniósł więc tyle samo, co we FIO 2018.

W latach poprzednich (2013-2016) było różnie – wskaźnik wahał się od 10 do 20 procent. Warto jednak wskazać, że lata, w których był najniższy, cechowała też znacznie większa liczba wniosków wpływających do konkursu. Przykładowo, w 2015 roku liczba wniosków wyniosła 5652 (prawie dwa razy tyle, co w 2018 roku), a podpisanych umów – 631 (11%).

Dlaczego do nowego FIO spłynęło mniej wniosków? Trudno rozstrzygnąć, ale analiza priorytetów faworyzujących małe i niefinansowane wcześniej NGO mogła powodować, że niektóre organizacje zrezygnowały z aplikowania, nie widząc dla siebie szans. Wyniki FIO 2018 potwierdzałyby ich przypuszczenia.

Organizatorzy konkursu FIO 2018 postrzegają jego wyniki jako sukces. Przekierowali środki z najbardziej znanego organizacjom konkursu do małych NGO. Zmienili też priorytety FIO tak, żeby, jak twierdzą, nie łatał on dziur w systemie zlecania zadań publicznych, ale koncentrował się na rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Czy to drugie założenie zostanie zrealizowane, okaże się – jak przyznaje także sam Kaczmarczyk – dopiero za jakiś czas i w szerszej perspektywie.

– Będziemy się chcieli przypatrzeć, w jaki sposób organizacje obywatelskie aplikujące do FIO myślą o tym, czym jest rozwój społeczeństwa obywatelskiego, czyli z jakimi pomysłami zwracają się do takich instytucji jak Narodowy Instytut Wolności, chcąc finansować działania, których głównym celem jest wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego – tłumaczył.

Komentarz odredakcyjny:

NIW osiągnął sukces i przekierował środki tak, jak zapowiadał. Czy trzeci sektor w Polsce to tylko małe lokalne organizacje? Czy lepiej radzące sobie w konkursach, mające większe budżety i zlokalizowane w większych ośrodkach NGO nie budują społeczeństwa obywatelskiego – choćby służąc wsparciem szkoleniowym, informacyjnym, nawet grantowym tym mniejszym? Jak widać w ramach nowego FIO – w niewielkim stopniu.

Narodowy Instytut Wolności nie powiedział jednak ostatniego słowa. Wciąż na uruchomienie czekają kolejne środki – na przykład z tak zwanego funduszu hazardowego. Będą to konkursy na działania infrastrukturalne. Czekamy na rozporządzenie, które określi zasady ich organizowania. Nowe FIO jest więc pewnym wycinkiem – ważnym, ale wciąż niepełnym. Wiemy już, jak wygląda. Ale to, na ile oferta NIW-CRSO będzie kompleksowa, na ile będzie propozycją otwartą dla całego sektora, dowiemy się, analizując kolejne jego działania.

Zobacz wyniki FIO 2018

Dowiedz się, co ciekawego wydarzyło się w III sektorze. Śledź wydarzenia ważne dla NGO, przeczytaj wiadomości dla organizacji pozarządowych.
Odwiedź serwis wiadomosci.ngo.pl.

66% dotacji otrzymały organizacje z rocznymi budżetami poniżej 100 tysięcy, 70% dotacji trafiło do NGO, które nigdy wcześniej nie były dofinansowane z FIO.