Europejski Fundusz Społeczny szansą dla młodzieży na znalezienie i utrzymanie pracy
W raporcie końcowym „Ewaluacji działań podejmowanych na rzecz systemu kształcenia i szkoleniach w ramach EFS” z marca 2008 roku pada stwierdzenie, powtórzone za Przeglądem Gospodarczym, iż „…OECD negatywnie oceniła polski system oświaty, jako niesprzyjający znalezieniu pracy. Podkreśliła, że szkolenie dorosłych prowadzone jest na miernym poziomie, co sprzyja zwiększaniu bezrobocia…”
Wśród największych bolączek edukacji wymieniono również niewystarczające powiązanie edukacji z gospodarką oraz niedostateczny rozwój systemu dokształcania osób dorosłych, zwłaszcza osób bezrobotnych, o niskich kwalifikacjach oraz tracących pracę w wyniku zmian strukturalnych.
W naszym kraju, w wyniku niedostosowania szkolnictwa zawodowego do wymogów i zapotrzebowania rynku, młodzież kończąca edukację wpada w sytuację, w której: - nie można zdobyć zatrudnienia, – ponieważ brak doświadczenia wymaganego przez pracodawcę, z drugiej strony – nie można zdobyć doświadczenia – albowiem nie ma pracy. EFS już w poprzednim okresie programowania w latach 2004-2006 współfinansował działania z zakresu kontynuowania nauki oraz poszukiwania i znalezienia pracy, około 170 mln euro przeznaczono na działania związane ze wspieraniem młodzieży na rynku pracy, 30 mln euro na promocję aktywności zawodowej młodzieży, ponad 500 mln euro dla sektora edukacji oraz 121 mln euro na programy stypendialne. W latach 2007 – 2013 wszystkie środki Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce przeznaczone są na Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Głównym celem PO KL jest umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów ludzkich, poprzez wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników, podniesienie poziomu wykształcenia, zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego oraz wsparcie dla budowy struktury administracyjnych państwa. Wśród priorytetów należy zwrócić uwagę na:
Priorytet 3 - Wysoka jakość edukacji
Zadaniem priorytetu jest wzmocnienie systemu edukacji w zakresie monitoringu i ewaluacji, badań edukacyjnych oraz wykorzystywania ich w polityce edukacyjnej oraz w zarządzaniu oświatą. Kolejnym zadaniami priorytetu są:
- podniesienie jakości systemu kształcenia i doskonalenia nauczycieli,
- poprawa stopnia powiązania oferty w zakresie kształcenia i szkolenia z potrzebami rynku pracy,
- wprowadzenie nowych form doskonalenia nauczycieli w przedsiębiorstwach,
- opracowanie i wdrożenie Krajowych Ram Kwalifikacji i Krajowego Systemu Kwalifikacji,
- upowszechnienie uczenia się przez całe życie.
W priorytecie tym w ramach dwóch działań projektodawcami mogą być organizacje pozarządowe. Są to:
Działanie 3.3 Poprawa jakości kształcenia
Celem działania jest zwiększenie zdolności systemu do kształcenia zorientowanego na efekty nauczania i uczenia się.
Poddziałanie 3.3.4 Modernizacja treści i metod kształcenia
Jako odbiorców można wyszczególnić: szkoły i placówki oświatowe, uczelnie i jednostki naukowe, administrację oświatową, organy prowadzące szkoły i placówki, kuratoria oświaty i inne instytucje realizujące nadzór pedagogiczny, CKE, OKE, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz placówki kształcenia i doskonalenia nauczycieli, a także dzieci i młodzież przebywające za granicą.
W poddziałalniu tym można sfinansować projekty obejmujące opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów, materiałów dydaktycznych i metod kształcenia w zakresie nauk matematycznych, przyrodniczych i technicznych oraz przedsiębiorczości, a także ponadregionalne programy rozwijania kompetencji kluczowych takich jak: technologie informacyjno-komunikacyjne, języki obce, przedsiębiorczość, nauki przyrodniczo-matematyczne.
Priorytet 9 - Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach
Priorytet skupia się na:
- zmniejszaniu nierówności pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi w upowszechnianiu edukacji,
- poprawie jakości usług edukacyjnych,
- podnoszeniu jakości kształcenia zawodowego.
W ramach Priorytetu 9 finansowane są między innymi stypendia na wyrównanie szans uczniów i słuchaczy instytucji systemu oświaty, stypendia motywacyjne, a także podręczniki umożliwiające kształcenie uczniów znajdujących sie w trudnej sytuacji materialnej.
We wszystkich działaniach priorytetu 9 o dofinansowanie mogą ubiegać się organizacje pozarządowe.
EFS jako środek na zwiększenie szans na zdobycie zatrudnienia przez młodych ludzi, szczególnie posiadających wykształcenie zawodowe. Młodzi ludzie mogą skorzystać z zatrudnienia subsydiowanego głównie w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw. Polega ono na tym, iż pracodawca otrzymuje dofinansowanie na zatrudnienie pracownika, co pozwala obniżyć koszty takiego zatrudnienia. Informacje na temat tego typu zatrudnienia udzielają powiatowe urzędy pracy. Dostępne są również środki na staże i szkolenia dostosowujące umiejętności do wymagań pracodawców, pozwalają one na zdobycie nowych kwalifikacji oraz na podniesienie kwalifikacji posiadanych – nabytych w procesie edukacji, lecz wymagających uaktualnienia do standardów rynkowych. Urzędy pracy oferują także doradztwo zawodowe.
Kolejną szansą na znalezienie pracy przez młodego człowieka jest samozatrudnienie - utworzenie własnej działalności gospodarczej w ramach Działania 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W ramach tego działania potencjalny mikroprzedsiębiorca ma szansę otrzymać dofinansowanie do 40 000 złotych oraz półroczne wsparcie pomostowe w wysokości nie przekraczającej najniższej pensji krajowej.
Źródła:
- Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Przeglądy Gospodarcze OECD: Polska – edycja 2006; Więcej: http://www.oecd.org/document/9/0,2340,en_2649_201185_36952457_1_1_1_1,00.html
- Ewaluacja działań podejmowanych na rzecz systemu kształcenia i szkolenia w ramach EFS - RAPORT KOŃCOWY
