Ze sprawozdania „Zdrowie i opieka zdrowotna w zarysie: Europa 2016”, przygotowanego wspólnie przez Komisję Europejską i Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wynika, że dzięki strategiom politycznym ukierunkowanym na promocję zdrowia i zapobieganie chorobom, a także sprawniej działającej opiece zdrowotnej można by zapobiec wielu śmierciom i zaoszczędzić miliardy euro w Unii Europejskiej.
W opublikowanym 23 listopada 2016 r. wspólnym sprawozdaniu Komisji Europejskiej i OECD pt. „Zdrowie i opieka zdrowotna w zarysie: Europa 2016” podano, że w większości państw członkowskich średnia długość życia wynosi obecnie ponad 80 lat. Ta rekordowa średnia długość życia nie zawsze jednak oznacza wzrost liczby lat życia w dobrym zdrowiu.
Vytenis Andriukaitis, komisarz UE do spraw zdrowia i bezpieczeństwa żywności, powiedział: W sprawozdaniu „Zdrowie i opieka zdrowotna w zarysie” przedstawiono informacje, które mogą pomóc państwom członkowskim w kształtowaniu ich działań w zakresie ochrony zdrowia podejmowanych w różnych obszarach polityki. Wynika z niego, że wiele osób umiera co roku w UE z powodu możliwych do uniknięcia chorób związanych z czynnikami ryzyka, takimi jak palenie czy otyłość. Podkreślono w nim również konieczność kontynuowania wysiłków w celu zapewnienia łatwiejszego dostępu do opieki zdrowotnej. Sprawozdanie to stanowi czołowy produkt partnerstwa między Komisją a OECD zawiązanego w celu stworzenia bazy wiedzy o zdrowiu i systemach opieki zdrowotnej w poszczególnych państwach, w ramach pierwszego etapu inicjatywy „Stan zdrowia w UE”.
Angel Gurría, Sekretarz Generalny Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, dodał: Gdyby udało nam się podnieść standard opieki zdrowotnej do tego samego wysokiego poziomu w całej UE, moglibyśmy zapobiec większej liczbie śmierci. Musimy zwiększyć wysiłki w celu zmniejszenia różnic w dostępności i jakości opieki zdrowotnej, a europejskie systemy opieki zdrowotnej muszą sprawniej przekierowywać środki na działania, które mają największy wpływ na efekty zdrowotne, w tym na działania prewencyjne.
Zdrowie i opieka zdrowotna w zarysie: główne wnioski ze sprawozdania
Potrzebujemy sprawniej działających systemów opieki zdrowotnej: 550 tys. osób w wieku produkcyjnym umiera każdego roku na choroby, których można uniknąć. Obecnie 16 proc. dorosłych cierpi na otyłość (wzrost w porównaniu z 11 proc. w 2000 r.) i nadal co piąty dorosły pali. Wielu śmierciom można by zapobiec po pierwsze kierując większą ilości zasobów na strategie w zakresie promowania zdrowia i zapobiegania chorobom służące ograniczaniu wspomnianych i innych czynników ryzyka oraz, po drugie, podnosząc jakość opieki doraźnej i w chorobach przewlekłych.
Potrzebujemy łatwiej dostępnych systemów opieki zdrowotnej: 27 proc. pacjentów zgłasza się do oddziału pogotowia, ponieważ nie ma dostępu do podstawowej opieki zdrowotnej; średnio 15 proc. wydatków na zdrowie pacjenci pokrywają bezpośrednio z własnej kieszeni, a różnice w tym względzie między poszczególnymi państwami są ogromne; ubodzy Europejczycy są średnio 10 razy bardziej narażeni na problemy w uzyskaniu odpowiedniego leczenia związane z czynnikami finansowymi niż bogatsi mieszkańcy naszego kontynentu. Polityka państw członkowskich powinna zostać ukierunkowana na zmniejszanie barier finansowych w dostępie do opieki zdrowotnej, ułatwienie dostępu do podstawowej opieki zdrowotnej oraz skrócenie nadmiernego czasu oczekiwania.
Potrzebujemy stabilniejszych systemów opieki zdrowotnej: W całej UE odsetek ludności w wieku powyżej 65 lat wzrósł z mniej niż 10 proc. w 1960 r. do prawie 20 proc. w 2015 r. i przewiduje się, że do 2060 r. wzrośnie on do niemal 30 proc. Starzenie się populacji w połączeniu ze wzrostem zachorowań na choroby przewlekłe i ograniczeniami budżetowymi będzie wymagało zmian w sposobie świadczenia opieki zdrowotnej, polegających m.in. na rozwoju usług e-zdrowia, skróceniu pobytów w szpitalu dzięki usprawnieniu usług w podstawowej i środowiskowej opiece zdrowotnej, oraz na rozsądniejszym wydatkowaniu środków na produkty lecznicze, m.in. poprzez pełne wykorzystanie możliwości w zakresie generycznych leków zastępczych.
Cykl inicjatywy „Stan zdrowia w UE”
Inicjatywa „Stan zdrowia w UE” ma pomóc państwom członkowskim sprostać wyżej wymienionym wyzwaniom poprzez wspieranie ich w wysiłkach na rzecz pogłębienia wiedzy i kształtowania polityki w większym stopniu w oparciu o potwierdzone dane. W ramach tej inicjatywy opracowuje się serię produktów analitycznych, powstających we współpracy z OECD i z Europejskim Obserwatorium Polityki i Systemów Opieki Zdrowotnej.
Opublikowane dziś sprawozdanie jest pierwszym produktem w cyklu. Kolejnym krokiem jest opracowanie do listopada 2017 r. krajowych profili zdrowotnych wszystkich 28 państw UE, przedstawiających specyfikę każdego z tych państw i wyzwania, przed jakimi stoi.
Tym 28 profilom towarzyszyć będzie opracowanie analityczne przygotowane przez Komisję, w którym ustalenia dotyczące państw zostaną powiązane z szerszym programem działań UE, z uwzględnieniem sytuacji w każdym z państw członkowskich. Cykl zakończy się fakultatywnymi forami wymiany informacji między państwami członkowskimi, które państwa te mogą zaproponować.
Więcej informacji:
- Komunikat Komisji w sprawie skutecznych, dostępnych i odpornych systemów opieki zdrowotnej (COM(2014) 215 final, 4.4.2014)
- http://ec.europa.eu/health/state/summary/index_en.htm
- http://ec.europa.eu/health/state/glance/index_en.htm
- http://europa.eu/rapid/press-release_SPEECH-16-3894_en.htm
- http://www.oecd.org/health/health-systems/health-at-a-glance-europe-23056088.htm
- Twitter: @EU_Health