Publicystyka - ngo.pl

Polskie tłumaczenie angielskiego hasła Europejskiego Roku Edukacji
Obywatelskiej nie w pełni oddaje to, o co chodzi w oryginale. Po angielsku hasło brzmi
"Learning and living democracy".

• Po polsku najlepiej odpowiadałoby temu zdanie "Uczyć się demokracji aby żyć w
  demokracji", ale to z kolei nie bardzo nadaje się na hasło - mówił podczas konferencji
  Krzysztof Ostrowski, Przewodniczący Komitetu Rady Europy ds. EREO.  - Chcemy podkreślić, że z
  doświadczeń edukacyjnych powinno się przechodzić do praktyki demokratycznej. Najogólniej rzecz
  ujmując chodzi o zbudowanie pomostu pomiędzy polityką a praktyką.

Europejski Rok Edukacji Obywatelskiej (European Year for Democratic
Citizenship through Education) został zainaugurowany w połowie grudnia 2004 roku w Sofii, podczas
konferencji zorganizowanej z okazji 50. rocznicy podpisania Europejskiej Konwencji Kulturalnej.
Rada Europy, ogłaszając rok 2005 Rokiem Edukacji Obywatelskiej,  chciała zwrócić uwagę na
znaczenie edukacji - formalnej, jak i nieformalnej - dla rozwoju aktywnego obywatelstwa i
wspierania kultury demokratycznej.

Celem EREO jest uświadomienie społeczeństwom, że obywatelstwo nie jest
jedynie terminem prawnym i politycznym. Obywatelstwo to nie tylko gwarancja, że wszyscy obywatele
mogą w pełni korzystać z praw człowieka i czuć się chronieni przez społeczeństwo demokratyczne.
Obywatelstwo stawia przed nami także pewne zadania - każdy członek społeczeństwa powinien
interesować się życiem społecznym, być aktywnym i odpowiedzialnym obywatelem, szanującym prawa
innych. W związku z tym organizatorzy EREO szczególny nacisk kładą na edukację na rzecz
obywatelstwa demokratycznego oraz edukację na rzecz praw człowieka.

Zainteresowanie Rady Europy kwestiami edukacji obywatelskiej i jej
promowaniem jest odpowiedzią na zjawisko spadającej aktywności społecznej obywateli. Przejawia się
to m.in. w małej frekwencji wyborczej, zmniejszającym się zaangażowaniu w działalność partii
politycznych, związków zawodowych, organizacji społecznych. Sytuacja taka nie jest
charakterystyczna tylko dla Polski, dostrzega się ją także w rozwiniętych demokracjach Unii
Europejskiej.

Zgodnie z założeniami Rady Europy EREO nie ma być kampanią, która
zakończy się w grudniu 2005 roku. Przede wszystkim ma być to czas stworzenia politycznych ram dla
działań, które mają doprowadzić w następnych latach do większego zaangażowania państw członkowskich
we wdrażanie edukacji na rzecz obywatelstwa demokratycznego, stworzeniami ram organizacyjnych i
narzędzi wspomagających państwa członkowskie w realizacji tego celu oraz zachęcenie do tworzenia
nowych inicjatyw i podejmowania partnerstw w tej dziedzinie. W tym roku mają być m.in. zainicjowane
prace nad Konwencją Ramową dotycząca Edukacji Obywatelskiej.

Polsce przypada szczególna rola w działaniach podejmowanych w ramach
EREO, a to z tego względu, że w tym roku przewodniczy Radzie Europy i wystąpi jak gospodarz podczas
III Szczytu Przywódców Państw Członkowskich Rady Europy, który będzie organizowany w od 16 do 17
maja 2005 roku w Warszawie. Równolegle także w Warszawie dobędzie się Szczyt Młodzieży.

W Polsce za realizację celów EREO odpowiada Krajowy Komitet ds.
Europejskiego Roku Edukacji Obywatelskiej, który został powołany w październiku 2004 roku przez
Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. Przewodniczącym tego Komitetu został senator Andrzej
Wielowieyski, a w jego skład weszli przedstawiciele środowisk edukacyjnych, naukowych, organizacji
pozarządowych i studenckich. Ze strony organizacji pozarządowych w  działania związane z EREO
zaangażowały się m.in. Centrum Edukacji Obywatelskiej, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej,
Fundacja im. Roberta Schumana, Fundacja im. Stefana Batorego. Jednym z przejawów uznania przez
MENiS znaczenia organizacji pozarządowych w nauczaniu i praktykowaniu postaw obywatelskich 
jest konferencja "Rola organizacji pozarządowych w edukacji obywatelskiej", która
odbędzie się w kwietniu 2005 w Warszawie.

Według polskich założeń Europejski Rok Edukacji Obywatelskiej powinien
wzmocnić rangę edukacji obywatelskiej w szkolnych programach nauczania i w świadomości społecznej,
a także wzmocnić elementy kultury demokratycznej w samej szkole, m.in. poprzez promowanie samorządu
uczniowskiego. Główne cele EREO w Polsce to kształtowanie umiejętności i postaw obywatelskich
uczniów oraz ich wiedzy na temat demokracji, państwa i społeczeństwa obywatelskiego, przygotowanie
młodych ludzi do bycia obywatelami zjednoczonej Europy, promowanie takich wartości demokratycznych
jak wolność, pluralizm, tolerancja, aktywność obywatelska, edukacja w dziedzinie praw człowieka,
zapobiegania dyskryminacji, poszanowania prawa, budowanie w młodych ludziach postawy zaangażowania
i wiary we własne siły, przybliżanie edukacji szkolnej do środowiska lokalnego i życia
publicznego.

Więcej informacji:

• Rada Europy - http://www.coe.int/T/E/Com/Files/Events/2004-12-EYCE/
• Krajowy Komitet ds. Europejskiego Roku Edukacji Obywatelskiej - http://www.ereo.codn.edu.pl