Elbląg. Strefa rozwoju – Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym
Każdy człowiek ma prawo do miłości oraz do pomocy, bez względu na jego ograniczenia. Pomoc osobie niepełnosprawnej intelektualnie zmierza do tego, by umożliwić wykorzystywanie jej własnych uzdolnień, włączać w życie społeczne i pomóc odnaleźć swoje miejsce wśród innych ludzi. Na drodze do samodzielności potrzebni są inni ludzie, którzy dostrzegą ich indywidualność i uzdolnienia, które można rozwinąć, obudzą drzemiące w nich siły i wyzwolą kreatywność.
Przez trudy do gwiazd – droga do samodzielności
Mowa o członkach i pracownikach Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Koło w Elblągu. Pomysł założenia stowarzyszenia zrodził się w 1992 roku w głowach dwóch osób – Beaty Peplińskiej-Strehlau oraz Katarzyny Wiśniewskiej. Obie zmagały się z brakiem specjalistycznego wsparcia dla swoich niepełnosprawnych dzieci. – Ciężko jest zawalczyć o coś dla pojedynczej osoby, dużo łatwiej jest coś zmienić w większej grupie – mówi przewodnicząca Koła PSOUU w Elblągu. – Nie było łatwo dotrzeć do rodziców innych upośledzonych dzieci, wymagało to dużej determinacji. Zaczęło się od odwiedzania przychodni.
W lutym tego samego roku grupa 21 rodziców postanowiła powołać elbląskie koło PSOUU. Chcieli oni zorganizować dla swoich dzieci wczasy rehabilitacyjne i imprezy kulturalne. Jednym z głównych celów było utworzenie grup i klas integracyjnych, co umożliwiłoby dzieciom korzystanie z ogólnodostępnych przedszkoli i szkół. Dziś można z czystym sumieniem powiedzieć, że wszystkie ówczesne cele, które założyli sobie członkowie stowarzyszenia, udało się zrealizować. I to z nawiązką.
Jednym z największych osiągnięć Koła jest to, że obecnie osoby niepełnosprawne i ich rodziny mogą uzyskać wsparcie od dnia narodzin do dorosłości. Powstał cały cykl przebiegu edukacji, rehabilitacji i wsparcia środowiskowego dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Istnieją 4 placówki – każda pełni inną funkcję, wszystkie wzajemnie się uzupełniają.
-
Dzienne Centrum Aktywności – rozwijanie pasji
W Dziennym Centrum Aktywności (DCA) osoby z artystyczną duszą mogą kształcić swoje umiejętności, uczestnicząc w Klubie Fotograficzno-Dziennikarskim, w zajęciach z ekspresji twórczej czy terapii. Z myślą o osobach ze sportowym zamiłowaniem, w 2005 roku powołana została sekcja judo dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną. W DCA funkcjonuje również Klub „WODNIAK”, w ramach którego odbywają się zajęcia kajakarskie, pływanie oraz klub „ONI na 5”, gdzie podopieczni poznają techniki szermierki oraz strzelectwa. Odbywają się również treningi piłki nożnej oraz tenisa stołowego. -
Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy – rehabilitacja i edukacja dla małych dzieci i młodzieży
Osoby do 25. roku życia realizują w ośrodku obowiązek szkolny, korzystają z rehabilitacji ruchowej i rozwijają swoje pasje. Rodziny podopiecznych mogą skorzystać ze wsparcia psychologa, prawnika, pracownika socjalnego. W ramach kontraktu z NFZ podopieczni ośrodka są objęci świadczeniami z zakresu rehabilitacji. -
Środowiskowy Dom Samopomocy – rozwijanie samodzielności młodzieży i dorosłych
Wsparcie mogą tam uzyskać osoby w wieku powyżej 16 lat, z niepełnosprawnością intelektualną wszystkich stopni. Zadaniem Domu jest rozwijanie umiejętności osób uczestniczących w zajęciach. Dzięki temu mogą być oni bardziej samodzielni i niezależni. -
Warsztat Terapii Zajęciowej – od pasji do pracy
Osoby niepełnosprawne mają tu możliwość rehabilitacji zawodowej i podjęcia pracy. Uczestnicy mogą kształcić się z zakresu: stolarstwa artystycznego i użytkowego, witrażu, ceramiki, pracy na rzecz gospodarstwa domowego. Nabywają też umiejętności gospodarczo-porządkowych.
Sukcesy
Jednym z ważniejszych osiągnięć jest prowadzenie PKP – Pensjonatu Krótkiego Pobytu, który odciąża rodziców w weekendy. Ich dziećmi zajmują się wtedy całodobowo specjaliści. Rodzice mogą odpocząć i zadbać o swoje potrzeby, a ich dzieci uniezależniają się od najbliższych. Istotne było również utworzenie klubu Self-adwokatów – osoby niepełnosprawne stają się rzecznikami własnych spraw. Wielu członków rodzin i profesjonalistów nadal postrzega osoby z niepełnosprawnością intelektualną jak dzieci i nie pozwala im na swobodę w podejmowaniu decyzji, popełnianiu błędów i uczeniu się sprawowania kontroli nad własnym życiem. Self-adwokatura to pomysł stowarzyszenia na drogę do samodzielności.
Dobrą praktyką jest także stworzone w ramach jednego z projektów mieszkanie treningowe. Przygotowywano w nim osoby niepełnosprawne do samodzielnego funkcjonowania. Mimo wielu obaw ze strony rodziców, projekt się powiódł. Osoby w wieku od 16 do 40 lat przez kilka dni – tylko pod okiem jednego opiekuna – radziły sobie samodzielnie z obowiązkami życia codziennego. – Takie mieszkania treningowe oraz tzw. mieszkalnictwo chronione, to metody, które doskonale sprawdzają się w krajach, gdzie pomoc osobie upośledzonej jest o wiele bardziej rozwinięta, m.in. w Szwecji. Takie osoby często są bardzo samodzielne, np. raz, dwa razy w tygodniu odwiedza ich pracownik socjalny, który jedynie kontroluje czystość i stan finansów. Osoby niepełnosprawne, które są odpowiednio przystosowane do samodzielnego życia, świetnie radzą sobie same. – My również chcielibyśmy wprowadzić takie metody. Nie ukrywam, że duże znaczenie ma tutaj otwarte nastawienie władz miasta – przyznaje Beata Peplińska-Strehlau.
Jednak jednym z najważniejszych osiągnięć stowarzyszenia jest zapoczątkowanie integracji osób niepełnosprawnych ze sprawnymi. Przyłączenie do Sieci Organizacji Młodzieżowych ATOMY daje większe możliwości propagowania tej idei. – Kreatywni ludzie mogą się spotkać i zrobić coś pozytywnego w tym mieście – podsumowuje Peplińska-Strehlau.
Źródło: Stowarzyszenie Elbląg Europa