Elbląskie Centrum Mediacji i Aktywizacji Społecznej realizuje projekt "Rozwój płodu i noworodka, a alkohol".
Projekt współfinansowany ze środków Urzędu Miasta w Elblągu.
Coraz częściej można zaobserwować nadużywanie alkoholu przez kobiety w ciąży. Jest to poważny problem, ponieważ jak twierdzą badacze alkohol może powodować wiele niekorzystnych zmian u płodu: od znacznych nieprawidłowości w budowie i niedorozwoju umysłowego po niewielkie zaburzenia funkcji poznawczych oraz zaburzenia zachowania. U około 6% dzieci matek-alkoholiczek stwierdza się tzw. zestaw objawów określany jako płodowy zespół alkoholowy (FAS - Foetal Alcohol Syndrome). Wśród tych objawów wymienia się: opóźnienie wzrostu w okresie płodowym i po urodzeniu, małogłowie, zniekształcenie rysów twarzy oraz wiele neurologicznych odchyleń od normy. Pełnoobjawowy FAS występuje wówczas, gdy matka przez cały okres ciąży piła alkohol w bardzo dużych ilościach. Picie mniejszych ilości w trakcie ciąży wiąże się z mniej nasilonymi odchyleniami.
W oparciu o badania epidemiologiczne z różnych krajów częstotliwość występowania FAS szacuje się na 0.33 do 1.9 na 1.000 żywych urodzeń. Uważa się, że FAS - obok zespołu Downa i rozszczepu kręgosłupa - należy do najczęstszych przyczyn opóźnienia w rozwoju umysłowym i problemów neurologicznych u dzieci. Te, u których stwierdzono FAS, są często nadpobudliwe, roztargnione, impulsywne - tylko na krótko potrafią skupić uwagę.
Badaniu poddano również dorosłych z FAS. Stwierdzono u nich obniżony iloraz inteligencji i upośledzenie funkcji poznawczych. Wykazywali oni trudności w czytaniu i pisaniu, ale najpoważniejszym problemem okazał się deficyt umiejętności arytmetycznych. Występowały też trudności w koncentracji uwagi, ocenianiu, zdolności pojmowania i abstrakcyjnym myśleniu.
Picie przez matkę więcej niż trzech standardowych porcji dziennie trzykrotnie zwiększa ryzyko urodzenia dziecka o poziomie inteligencji poniżej normy. Natomiast te dzieci, u których po urodzeniu stwierdzono pełny płodowy zespół alkoholowy, czyli FAS, są zazwyczaj opóźnione w rozwoju umysłowym i mają iloraz inteligencji od 16 do 105, ze średnią około 65, podczas gdy średnia dla ludności wynosi 100.
Z większości badań wynika, że spożywanie alkoholu w ciąży wiąże się z mniejszą długością ciała noworodka i jego niższą wagą po urodzeniu. Nadużywanie alkoholu i uzależnienie matek podwyższa ryzyko opóźnionego rozwoju fizycznego (szczególnie mały obwód głowy) i mniejszej liczby punktów w skali Apgar. Nawet niewielkie ilości alkoholu mogą podwyższyć ryzyko zmniejszonej wagi urodzeniowej dziecka, martwego porodu lub poronienia.
Nie ma zgody co do bezpiecznego limitu picia alkoholu w czasie ciąży - to obszar najgorętszych dyskusji ekspertów. Ale coraz częściej dochodzą oni do wniosku, że kobiety w ciąży oraz te, które mogą podejrzewać, że są w ciąży, w ogóle nie powinny pić alkoholu. Niektórzy twierdzą, że nie tylko nie powinny pić alkoholu, ale również powinny unikać potraw oraz leków, które zawierają alkohol.