Edukacja antydyskryminacyjna na międzynarodowo: po polsku, niemiecku i rumuńsku
Perspektywa międzynarodowa i antydyskryminacyjna wrażliwość są kluczem do budowania polityk równościowych w poszczególnych regionach Europy mimo trudności, takich jak polityczna wrogość czy niechęć społeczna wobec edukacji antydyskryminacyjnej. Umożliwiają bardziej równościowe i partnerskie ujęcie różnorodności his- i herstorii krajów europejskich.
Herstoria międzynarodowych działań antydyskryminacyjnych między lokalnym stowarzyszeniem, krajowym centrum edukacyjnym a regionalną instytucją socjalną
9dwunastych już od trzynastu lat na terenie województwa podlaskiego, a od sześciu lat również we Wrocławiu współtworzy społeczeństwo przyjazne różnorodności społecznej.
Przygodę z edukacją antydyskryminacyjną na polu międzynarodowym stowarzyszenie zaczęło siedem lat temu. Zainicjował ją Sylwester Zagulski, ówczesny członek frankfurckiej Chrześcijańskiej Inicjatywy Edukacji Międzynarodowej (CIL) i nasz kolega w Zespole 9dwunastych.
Razem z CIL, Akademią Ewangelicką w Wiedniu oraz z Generalną Dyrekcją Pomocy Społecznej i Ochrony Dzieci Bihor z Rumunii zdobyli-łyśmy w roku 2017 grant z Programu Erasmus+ na projekt „Akceptacja na rzecz różnorodności kulturowej”. Polegał na wymianie pożytecznych doświadczeń na temat włączania perspektywy różnorodności do pracy socjalnej, pedagogicznej, w naszych regionach. Wtedy byli-łyśmy organizacją partnerską. Szczegółowy opis naszych dwuletnich rozpoznań znajdziecie tutaj.
Tak nam spodobało się upowszechnianie edukacji antydyskryminacyjnej na międzynarodowo, że wspólnymi siłami z nowymi koleżankami z Niemiec z Centrum Edukacyjnego im. Anny Frank i znanymi nam z poprzedniego działania koleżankami z Rumunii z Generalnej Dyrekcji, stworzyli-łyśmy drugi projekt pt. „Różnorodność – zapobieganie dyskryminacji w edukacji dorosłych”, również w ramach programu Erasmus+.
Celem tego działania międzynarodowego była praca z metodami edukacji antydyskryminacyjnej, którymi na co dzień pracują trzy nasze organizacje w oparciu o perspektywę i specyfikę regionu, gdzie działamy, czyli Europy Środkowo-Wschodniej. Wybrane przez nas metody dotyczyły tematyki równości płci i tożsamości (9dwunastych z Polski), krytycznej analizy dyskryminacji (Centrum Edukacyjne z Niemiec), czy pracy socjalnej z osobami niepiśmiennymi (Generalna Dyrekcja z Rumunii).
Realizując projekt oparty na współpracy międzynarodowej w obszarze edukacji antydyskryminacyjnej, nasza organizacja umocniła międzynarodową sieć wsparcia, tak ważną dla nas jako organizacji równościowej w Polsce
Dwa lata projektu upłynęły szybko. Nasz start był utrudniony z powodu ograniczeń COVID-19. Na szczęście dzięki energii wspaniałych osób zaangażowanych w jego realizację skończyłyśmy go z powodzeniem. Zgodnie z naszymi oczekiwaniami projekt był wspaniałą okazją do sprawdzenia jakie metody warsztatowe, mogą wzmocnić proces włączania grup mniejszościowych do pełnoprawnego udziału w społeczeństwie. Oraz tego, jak wpływać na postawy grup większościowych, które poprzez uświadomienie sobie swoich przywilejów mogą aktywnie działać na rzecz praw człowieka i sprzyjać integracji społecznej.
Dla stowarzyszenia 9dwunastych ten projekt był kolejnym ważnym doświadczeniem w rozwoju jako organizacji. Nasze dwie ważne metody edukacji antydyskryminacyjnej zostały poddane ewaluacji, w tym pod kątem różnic międzykulturowych nt. płci i innych przesłanek dyskryminacji.
Szczególnie istotne dla 9dwunastych było doświadczenie współpracy z Centrum Edukacyjnym im. Anny Frank, które również zajmuje się edukacją antydyskryminacyjną z grupami większościowymi, pracując z młodzieżą i dorosłymi, aby podnosić świadomość społeczną w kontekście takich zjawisk jak: antysemityzm, rasizm i innych form dyskryminacji oraz rozwijać postawy aktywnego uczestnictwa w otwartym i demokratycznym społeczeństwie. Od momentu powstania w 1994 roku Centrum rozwija koncepcję swojej pracy, inspirując się pragnieniem Anny Frank, aby świat był wolny od nienawiści i przemocy oraz na humanistycznym przesłaniu jej znanego na całym świecie dziennika.
Pracowniczki socjalne i pracownicy socjalni z Oradea eksplorują wdrażanie zarządzania różnorodnością do dużej, regionalnej instytucji publicznej
Z kolei dla Generalnej Dyrekcji, organizacji partnerskiej z Rumuni, istotne było dowiedzieć się – czerpiąc z rozwiązań NGO-sów, które w praktyce zajmują się przeciwdziałaniem dyskryminacji – jak może wdrażać zarządzanie różnorodnością do dużej, regionalnej instytucji publicznej. Dyrekcja od osiemnastu lat oferuje wsparcie socjalne dla osób z całego okręgu Bihor (północno-zachodnia Rumunia, przy granicy z Węgrami) w zakresie ochrony dzieci, rodzin, osób niesamodzielnych, starszych, z niepełnosprawnościami oraz innych potrzebujących wsparcia.
Wspólne międzynarodowe warsztaty umożliwiły pracownikom i pracowniczkom Dyrekcji refleksję nad obszarami, w których w ich pracy socjalnej, administracyjnej istnieje potrzeba zaadaptowania wiedzy nt. różnorodności społecznej. Tak aby osoby zmuszone do korzystania ze wsparcia socjalnego czuły się respektowane w swojej różnorodności.
Istotny wkład zespołu rumuńskiego opierał się na metodach pracy z osobami nie posługującymi się językiem formalnym (urzędowym), które z powodu swojego pochodzenia, stopnia sprawności czy statusu migracyjnego są tym samym narażone na wykluczenie i dyskryminację.
Wymiana dobrych praktyk równościowych może odbywać się atmosferze zabawy i wzajemnego wsparcia
Natomiast organizacja partnerska z Niemiec zainspirowała się metodami pracy z Polski, gdzie tematy praw mniejszości, praw kobiet itp. z powodów politycznych są obarczone mnóstwem uprzedzeń i stereotypów. Dlatego z dużym zainteresowaniem spotkała się gra równościowa „Kobiecość, męskość – wszystko GRA” 9dwunastych, będąca przystępnym narzędziem edukacyjnym do pracy z młodzieżą i dorosłymi nt. równości płci i jej wdrażania do rozwiązań systemowych, np. we własnej organizacji w której jako edukatorki pracują głównie młode kobiety.
W różnych wyzwaniach w realizacji projektu starałyśmy-liśmy się wspierać i szukać przyjaznych dla siebie rozwiązań czy też mieć czas na poznawanie odwiedzanych przez nas miejsc oraz rozmowy integracyjne między uczestniczkami i uczestnikami warsztatów międzynarodowych.
Jednym z rezultatów naszej międzynarodowej współpracy jest e-book „Edukacja antydyskryminacyjna po naszemu. Metody z Polski, Niemiec i Rumunii”, zawierający antydyskryminacyjne scenariusze zajęć opracowane i przetestowane w toku trwania projektu. Zaprezentujemy go Państwu już niedługo. Zapraszamy natenczas do obserwowania naszych działań na fanpejdżu projektu.
