E-wolontariat wczoraj i dziś: co zmieniło się przez ostatnie lata? [patronat.ngo.pl]
Wolontariusze działają w Internecie już od ponad 20 lat. Przez ten czas bardzo wiele się zmieniło: pojawiły się media społecznościowe, dostęp do Sieci stał się bardziej powszechny, a struktura wiekowa internautów – bardziej zróżnicowana. W jaki sposób te zmiany wpłynęły na e-wolontariat?
Co zmieniło się przez ostatnie lata?
Anonimowość vs. zdjęcia
Jako pierwsi terminu „wirtualny wolontariat” zaczęli używać naukowcy z Uniwersytetu w Teksasie, którzy w latach 90. XX w. organizowali Virtual Volunteering Project. Jayne Cravens, która pracowała w tamtym czasie na Uniwersytecie w Teksasie, wspomina: "Tym, co najbardziej podobało mi się w ówczesnym e-wolontariacie, był fakt, że wolontariusze w żaden sposób nie mogli być oceniani przez pryzmat swojego wieku, wagi ciała, pochodzenia etnicznego, akcentu i innych cech wyglądu – mogli być oceniani tylko przez pryzmat efektów pracy, którą wykonali. Często pracowałam na przykład z osobami niepełnosprawnymi i często nie miałam pojęcia, że dana osoba jest dotknięta jakąś niepełnosprawnością. W ówczesnym czasie komunikacja w Internecie bazowała na przesyłaniu komunikatów tekstowych. Nasza wiedza o e-wolontariuszu ograniczała się do znajomości jego pseudonimu i krótkiego opisu, bez zdjęcia, filmów i rozbudowanego profilu osobowego".
Wielu osobom przywykłym do korzystania z mediów społecznościowych obecnie ciężko wyobrazić sobie taką anonimowość. E-wolontariusze często kontaktują się z organizacją i sobą nawzajem poprzez rozmowy wideo, albo Facebooka, czy LinkedIn, dowiadując się o sobie znacznie więcej, niż wymaga tego współpraca.
Sposób i czas komunikacji
W latach 90. XX w. komunikacja z e-wolontariuszami była asynchroniczna: ludzie komunikowali się ze sobą przez e-mail lub społeczność internetową, nie będąc online w tym samym czasie. Rozwiązania zadań wolontariackich przygotowywane były offline, a następnie wysyłane do organizacji.
Obecnie zdecydowana większość komunikacji odbywa się synchronicznie: wolontariusze współpracują online w tym samym czasie, mając możliwość komunikowania się „na żywo”, a koordynatorzy wolontariatu mogą na bieżąco śledzić postęp ich pracy. 20 lat temu zalecało się, aby czas odpowiedzi na maila wysłanego przez wolontariusza nie przekraczał 48h. Dziś 48h to czas, w którym wolontariusze bardzo niecierpliwią się, czekając na odpowiedź na zadane pytanie.
Media społecznościowe zamiast e-maila
Kolejna zmiana to zmiana kanałów komunikacji. Obecnie coraz mniej osób używa e-maili jako podstawowej formy kontaktu – kiedy poznajemy nową osobę, częściej słyszymy: „Polubmy się na Facebooku!”, niż „Podaj mi adres e-mail”. Ludzie komunikują się głównie poprzez media społecznościowe, blogi, zdjęcia i wideo. Na początku współpracy z wolontariuszami warto zawsze ustalić, które kanały komunikacji wykorzystywane będą podczas waszej komunikacji. Należy jednak pamiętać, że nie wszyscy wolontariusze mogą chcieć używać swoich profili w mediach społecznościowych do kontaktu z innymi wolontariuszami lub z organizacją.
Mobilny wolontariat
Dzisiejsi e-wolontariusze nie są ograniczeni koniecznością korzystania z komputera w domu, szkole lub pracy. Mogą używać innych urządzeń (laptopa, tabletu, smartfona) podłączonych do Internetu z dowolnego miejsca. Ma to swoje plusy – e-wolontariat jest dzięki temu bardziej elastyczny i dopasowany do trybu życia wolontariusza, ale też minusy – czasem może sprawiać, że e-wolontariusz wykonuje zadania w warunkach, które nie sprzyjają należytemu skupieniu się, a to może mieć wpływ na jakość jego pracy.
Platforma do e-wolontariatu
Co w e-wolontariacie się nie zmieniło?
Chociaż technologia się zmienia, pewne czynniki wpływające na sukces e-wolontariatu są wciąż takie same: organizacje współpracujące z e-wolontariuszami powinny dbać o wysoką jakość i regularność komunikacji z wolontariuszami, o zlecanie im zadań, które mają realny wpływ na resztę działań prowadzonych w projekcie oraz o dzielenie się z wolontariuszami sukcesami i podkreślanie, że e-wolontariat może mieć realny, pozytywny wpływ to, co dzieje się w „realu”. Jesteśmy przekonani, że te czynniki jeszcze długo się nie zmienią, a przed e-wolontariatem rysuje się świetlana przyszłość!
Źródło: TuDu