Publicystyka - ngo.pl

Operacja Czysta Rzeka to największa akcja społecznego sprzątania rzek i terenów zielonych w Polsce, której początki sięgają 2019 roku. Wtedy po raz pierwszy ponad 2000 wolontariuszy z całego kraju uprzątnęło prawie 55 ton śmieci. Z roku na rok akcja rozrastała się i mobilizowała coraz więcej ludzi do robienia porządków na łonie natury, w najbliższej okolicy. W ubiegłym roku sprzątających było już ponad 26 tysięcy i zebrali oni więcej niż 500 ton odpadów.

W połowie kwietnia licznik 7. edycji wskazuje ponad 29 tysięcy zarejestrowanych uczestników i zaraportowanych 300 ton odpadów. We wszystkich edycjach Operacji Czysta Rzeka wzięło udział ponad 90 tysięcy wolontariuszy, którzy uprzątnęli 1778 ton śmieci. Najczęstszymi obszarami sprzątania były tereny zielone nad rzeką. Co roku odbywa się tam niemal połowa wszystkich akcji.

Każdego roku punktem kulminacyjnym w operacyjnym harmonogramie jest Światowy Dzień Ziemi (22 kwietnia). Pod pretekstem tego święta organizatorzy inicjatywy zachęcają do sprzątania na łonie natury i co roku odnotowują najwięcej akcji w tym okresie. Sztab Główny również organizuje z tej okazji Akcję Główną. Dwa lata temu w stolicy odbyło się wielkie sprzątanie Wisły, w minionym roku Operacja Czysta Rzeka sprzątała w Kazimierzu Dolnym, a w tym roku 26 kwietnia zaprasza do Sandomierza.

Akcja będzie polegać na sprzątaniu okolic Wisły i samej rzeki, ale także terenów miejskich. Wolontariusze, którzy przybędą do Sandomierza, zostaną podzieleni na mini sztaby, które będą miały do uporządkowania konkretny teren. Będzie także możliwość sprzątania z kajaka na odcinku Tarnobrzeg–Sandomierz.

„Każdy sztab będzie odpowiedzialny za inną lokalizację. Nad przebiegiem akcji w plenerze będzie czuwał lider. W tym roku także będzie można posprzątać z nami na rzece, dzięki zaangażowaniu lokalnych flisaków. Wszyscy uczestnicy otrzymają od nas worki i rękawice. Sprzątanie odbędzie się w godz. 11.30–14. W dniu akcji najlepiej zadbać o swój komfort, a więc ubranie i obuwie dostosować do warunków pogodowych, mając na uwadze plener nad rzeką. Zachęcamy do przyjścia ze znajomymi lub z rodziną” – mówi Daniel Parol, organizator Sztabu Głównego Operacji Czysta Rzeka.

Uczestnikiem akcji może być osoba, która ukończyła 18 lat; niepełnoletni od lat 13 mogą wziąć udział w sprzątaniu wyłącznie za zgodą rodziców lub opiekunów prawnych, natomiast młodsi wyłącznie pod opieką rodziców lub dorosłych opiekunów.

Wcześniejsza rejestracja na stronie internetowej pozwala optymalnie zabezpieczyć akcję logistycznie, ale organizatorzy zapewniają, że rękawic i worków na odpady nie zabraknie, więc zachęcają także do spontanicznego świętowania Dnia Ziemi w Sandomierzu.

Przed i po akcji sprzątania wszyscy uczestnicy są zaproszeni do miasteczka Operacji Czysta Rzeka na bulwarze sandomierskim przy Starym Porcie, gdzie w godz. 10–17 zaplanowano szereg atrakcji. Odbędzie się tam m.in. otwarcie wystawy „Art-Upcycling”, pokaz łodzi przez grupę „Napędzani Wisłą”, „Biodróż nad Wisłą” z Michałem Książkiem, spacer geologiczny w Górach Pieprzowych czy rejsy po Wiśle z opowieściami flisackimi. Na część z tych wydarzeń obowiązują wcześniejsze zapisy – szczegóły na https://operacjarzeka.pl/akcja-glowna/.

O godz. 15 na brzegu Wisły przy bulwarze wystartuje pierwszy i historyczny Wielki Wyścig Patyków na Wiśle. W rywalizacji wezmą udział zestandaryzowane patyki o długości do 60 cm, dostarczone i oznakowane przez organizatora, które zostaną wpuszczone na rzekę i pokonają dystans wskazany w regulaminie: 250 m w Wyścigu Dziecięcym i 750 m w Wyścigu Głównym. Patyk, który pierwszy dotrze na metę, zwycięży. Nagroda główna to 3 tys. złotych, a pula nagród dodatkowych wynosi 15 tys. złotych. Zapisy i regulamin na stronie https://competitions.timekeeper.pl/wielki-wyscig-patykow-2025.

Najmłodsi mogą liczyć na specjalną strefę z warsztatami eksperymentalnymi, tworzeniem ozdób z recyklingu czy zabawą klockami Lego. Miłośnicy przyrody z kolei mogą wziąć udział w spotkaniu z Michałem Książkiem, autorem publikacji „Atlas dziur i szczelin”, czy posłuchać opowieści Grzegorza Świtalskiego o Wiśle, flisakach i Sandomierzu.

W miasteczku, zorganizowanym tuż przy wjeździe na podzamcze od strony Wisły, będzie także można spotkać się na żywo z przedstawicielami Sztabu Głównego Operacji Czysta Rzeka w strefie Studia Sandomierz. Dodatkowe atrakcje przygotowali także partnerzy 7. edycji Operacji Czysta Rzeka.

„Na akcję główną zapraszamy mieszkańców Sandomierza i okolic, a także turystów. Dzień Ziemi to dobra okazja, by wyjść z domu i cieszyć się otaczającą nas przyrodą. Można wziąć udział w akcji sprzątania i tym gestem podziękować Matce Naturze, ale także wybrać się na spacer czy podziwiać rzekę podczas rejsu łodzią. Bardziej aktywni mogą zdecydować się na udział w różnego rodzaju warsztatach czy Wyścigu Patyków po Wiśle. Żyjemy tu i teraz, ale warto zastanowić się nad tym, w jakim stanie pozostawimy Ziemię przyszłym pokoleniom, bo mamy na to wpływ, troszcząc się o nią czy zmieniając dotychczasowe nawyki” – zachęca Izabela Sałamacha, rzeczniczka prasowa Operacji Czysta Rzeka i prezeska Fundacji Czysta Rzeka.

OTWARCIE MIASTECZKA

·        9:45 Otwarcie biura akcji: odbiór pakietów wolontariusza

·        10:00 Oficjalne otwarcie miasteczka Operacji Czysta Rzeka; otwarcie Studia Sandomierz; otwarcie wystawy „Art-Upcycling”, pokaz łodzi

·        10:30 Odprawa grupy kajakowej Tarnobrzeg–Sandomierz

·        10:30 „O Wiśle, flisakach i Sandomierzu” – spotkanie z Grzegorzem Świtalskim

·        11:00 „Atlas dziur i szczelin” – spotkanie z Michałem Książkiem

AKCJA SPRZĄTANIA SANDOMIERZA I WISŁY

·        11:30 Otwarcie akcji sprzątania

·        11:45 Spotkanie i odprawa z koordynatorami grup sprzątających

·        12:00 Rozpoczęcie Akcji Głównej 7. edycji Operacja Czysta Rzeka

·        12:00 „Biodróż nad Wisłą” z Michałem Książkiem (zapisy)

·        12:00 Spacer geologiczny w Górach Pieprzowych (zapisy)

·        12:00 I Rejs po Wiśle z opowieściami flisackimi (zapisy)

·        13:15 II Rejs po Wiśle z opowieściami flisackimi (zapisy)

·        14:00 Zamknięcie flisu i parada łodzi grupy Napędzani Wisłą

·        14:40 „Najciekawszy Znaleziony Przedmiot” – rozstrzygnięcie konkursu

·        14:45 7. urodziny Operacji Czysta Rzeka (tort)

WIELKI WYŚCIG PATYKÓW

·        9:00 Otwarcie biura zawodów: Wielki Wyścig Patyków

·        15:00 Oficjalne otwarcie Wielkiego Wyścigu Patyków

·        15:15 Start Wyścigu Dziecięcego

·        15:45 Start Wyścigu Głównego o 3 PATYKI

·        16:00 Ogłoszenie zwycięzców i wręczenie Nagrody Głównej

·        16:10 Konkurs nagród dodatkowych

·        17:00 Zakończenie

Akcję główną z okazji Światowego Dnia Ziemi Operacja Czysta Rzeka organizuje we współpracy z Urzędem Miasta i MOSiR w Sandomierzu, grupą „Napędzani Wisłą”, Fundacją Sandomierka, Fundacją Wspomagania Wsi oraz Fundacją Folkowisko.

Operacyjna mapa interaktywna pokazuje 229 akcji, które zorganizowano z okazji Dnia Ziemi w całym kraju. Ochotnicy będą sprzątać w 15 województwach. Od marca zarejestrowano ponad 906 akcji i wciąż można do nich dołączyć jako uczestnik lub szef sztabu, zakładając swoją akcję poprzez stronę www.operacjarzeka.pl. Zakończenie wiosennych porządków w ramach 7. edycji Operacji Czysta Rzeka zaplanowano na 5 maja.

To pierwsza w historii skoordynowana akcja społecznego sprzątania rzek, ich okolic oraz innych terenów zielonych. Ma na celu zaangażowanie lokalnych społeczności, samorządów, organizacji pozarządowych, a także turystów do posprzątania okolicy, a w ciągu roku do utrzymania tam czystości. To także akcja edukacyjna i społeczna, zakładająca w długiej perspektywie wpływanie na zachowania i postawy obywateli wyrażające dbałość o środowisko lokalne, w którym na co dzień żyją, z którego korzystają i z którego w przyszłości będą korzystać następne pokolenia. Początkowo miała dotyczyć jedynie rzeki Bug, ale szybko okazało się, że są chętni do propagowania idei w całej Polsce. Dzięki temu w 6 edycjach ponad 64 tysiące wolontariuszy zebrało 1447 ton śmieci w całej Polsce.

Co roku akcję wspierają samorządy, organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy, największe wypożyczalnie sprzętu pływającego oraz lokalni liderzy, media i przedstawiciele życia publicznego, tacy jak: Jacek Kleyff, Andrzej Stasiuk, Adam Nowak i Raz Dwa Trzy, Stanisław Soyka, Urszula Dudziak, Kayah, Marek Kamiński, Anna Maruszeczko, o. Tomasz Dostatni, prof. Stanisław Baj, dr Andrzej Kruszewicz, o. Leon Knabit, Justyna Steczkowska czy Beata Sadowska. Operację Czysta Rzeka wspierał także śp. Aleksander Doba.

Pomysłodawcą i organizatorem Operacji Czysta Rzeka jest Wydawnictwo 5 Strona – wydawca magazynu „Kraina Bugu”.

Operacja Czysta Rzeka wspierana jest przez sponsorów i partnerów. Sponsorem Strategicznym 7. Edycji jest marka Dafi. Sponsorami Oficjalnymi są: Biedronka, PepsiCo, Kärcher. Sponsorem Wspierającym jest York PL. Oficjalnym Dostawcą Paczek został InPost, natomiast Partnerem Sztabu Głównego – ODO 24 i Arche. Status Oficjalnego Dostawcy Paliwa otrzymała sieć stacji paliw Moya, a status Oficjalnego Odbiorcy Odpadów – firma Remondis. Generali zostało Oficjalnym Ubezpieczycielem Edycji, a firmy: Toyota Auto Podlasie i Model Opakowania – Partnerami Logistycznymi. Partnerem Technologicznym zostało Autenti, Partnerem Informatycznym – dhosting.pl, Partnerem DOOH – Jet Line, Partnerem Komunikacyjnym – Helios, natomiast Poligraficznym – Fold. Partnerem Regionu Warmińsko-Mazurskiego została firma Dobra Energia dla Olsztyna.

Szczegółowe informacje:

·        strona internetowa www.operacjarzeka.pl

·        FB: https://www.facebook.com/Operacjarzeka

·        IG: https://www.instagram.com/operacjarzeka/

·        YT: https://www.youtube.com/channel/UCT6yxWP67dV1fgHrjraqtkw

·        LinkedIn: https://www.linkedin.com/showcase/operacja-czysta-rzeka/