Bocian biały to ptak niezwykły, szczególnie ukochany przez Polaków i głęboko zakorzeniony w naszej kulturze i tradycji. 31 maja 2010 po raz ósmy obchodzimy w Polsce Dzień Bociana. Dlatego warto przypomnieć o potrzebie ochrony tego niezwykłego ptaka, który na świecie kojarzony jest z naszym krajem.
Henryk Jarząbek
Od lat Polska stanowi „bocianią potęgę” na świecie, ponieważ w naszym kraju gnieździ się najwięcej tych ptaków. W roku 2004, kiedy odbył się VI Międzynarodowy Spis Bociana Białego, w Polsce gnieździło się ponad 52 000 bocianich par (1/5 światowej populacji tego gatunku). Na drugim miejscu plasuje się Hiszpania, którą zamieszkuje ok. 30 000 par, a zaraz po niej Ukraina z ok. 25 000 par.
Niestety, obecna sytuacja bocianów w Polsce nie przedstawia się tak optymistycznie. W ciągu pięciu lat jakie minęły od VI MSBB, naukowcy odnotowali niepokojący spadek liczby bocianich par w naszym kraju. W ramach Monitoringu Flagowych Gatunków Ptaków prowadzonego przez Stację Ornitologiczną MiIZ PAN prowadzono kontrole terenowe na wybranych powierzchniach próbnych. Wyniki wykazały spadek liczebności bocianów w Polsce w 20% w stosunku do stanu z roku 2004, co może oznaczać zmniejszenie populacji o około 10 000 par.
Aby zapobiec osłabieniu kondycji polskich bocianów warto podejmować działania dla ich ochrony. Dla zachowania bocianów w naszym krajobrazie kluczowym zadaniem jest utrzymanie i odtwarzanie siedlisk stanowiących bocianie żerowiska. Tereny, na których bociany szukają pożywienia, mają duże znaczenie nie tylko dla nich samych. Dają schronienie wielu innym cennym gatunkom roślin i zwierząt, przyczyniając się do ochrony bioróżnorodności, ponadto pełnią ważna rolę w życiu i gospodarce człowieka. Służą naturalnej retencji i niczym gąbka gromadzą wodę, w okresach wezbrań rzek pełnią rolę naturalnych polderów przechwytujących nadmiar wody oraz stanowią strefy buforowe oczyszczające wodę spływającą z pól do zbiorników i cieków.
