Działalność pożytku publicznego: odpłatna i nieodpłatna. Darmowy poradnik dla NGO
W praktyce działalności pozarządowej sporo problemów sprawia kwestia nieodpłatnej i odpłatnej działalności pożytku publicznego.
Stowarzyszenie Nowoczesnej Edukacji Prawnej przygotowało poradnik, który odpowiada na liczne pytania, które pojawiają się w ramach działalności podmiotów trzeciego sektora. Temat poradnika wybrany został wspólnie z organizacjami pozarządowymi. Poradnik jest w pełni bezpłatny.
Członkowie organizacji pracujący nad projektem
Autor/źródło: Pexels– Naszym zdaniem działalność odpłatna jest dobrym kierunkiem dla dywersyfikacji źródeł dochodu trzeciego sektora oraz poszerzania środków, płynących w kierunku organizacji pozarządowych i przeznaczonych na pożyteczne społecznie cele. Dlatego warto przypomnieć, jak wyglądają przepisy i pomóc się w nich poruszać - podkreśla Mateusz Kokoszkiewicz, prezes Stowarzyszenia Nowoczesnej Edukacji Prawnej i autor poradnika.
Działalność pożytku publicznego to działalność społecznie użyteczna. Lista zadań publicznych, których może dotyczyć, jest coraz dłuższa i obejmuje obecnie tak naprawdę całość działań, które nie mają charakteru czysto gospodarczego - od zdrowia, kultury, edukacji, pomocy społecznej, nauki czy ekologii po promocję wolontariatu, turystykę i krajoznawstwo i wsparcie innych podmiotów trzeciego sektora. Warto jednak pamiętać, że nie każda działalność statutowa organizacji pozarządowych stanowi działalność pożytku publicznego.
– W poradniku można znaleźć omówienie najistotniejszych pojęć, istotnych orzeczeń i rozstrzygnięć nadzorczych, a także przytoczenie najważniejszych przepisów prawnych - podkreśla Jeremi Jarosz, rzecznik i komisarz rewizyjny Stowarzyszenia.
Poradnik wyjaśnia również dokładnie, jakie osoby prawne są uważane za organizacje pozarządowe, nie są to bowiem wcale tylko stowarzyszenia i fundacje, a także jakie inne organizacje poza pozarządowymi mogą prowadzić działalność pożytku publicznego.
W poradniku Stowarzyszenia Nowoczesnej Edukacji Prawnej znalazły się również dotyczące rachunkowości, zwolnień podatkowych. Tylko działalność nieodpłatna podlega bowiem zwolnieniu z podatku od nieruchomości.
Opisano dokładnie wszystkie trzy rodzaje działalności odpłatnej, ze szczególnym uwzględnieniem działalności za wynagrodzeniem. – To najczęściej podejmowany rodzaj działalności odpłatnej, a działaczom organizacji pozarządowych szczególną trudność sprawia zwłaszcza konieczność równowagi przychodów i kosztów - dodaje Kokoszkiewicz.
W poradniku znalazły się także wzory uchwał o podjęciu działalności pożytku publicznego przez organizacje o różnym profilu (edukacyjnym, turystycznym, sportowym, kulturalnym). Omawiana jest również specyficzna sytuacja stowarzyszeń ogrodowych i kół gospodyń wiejskich.
– Uchwała jest bardzo istotnym wymogiem formalnym. Jej brak powoduje, że nie ma mowy o działalności odpłatnej, a w takim przypadku organy mogą stwierdzić działalność gospodarczą danej organizacji - podkreśla Kokoszkiewicz. Takie stwierdzenie może wiązać się z przymusowym wpisem do rejestru przedsiębiorców.
Stowarzyszenie Nowoczesnej Edukacji Prawnej przy okazji zapowiada również stworzenie petycji o umożliwienie organizacjom pozarządowym szerszego wykorzystywania działalności odpłatnej niż obecnie.
Publikacja stworzona została w projekcie “Poradniki prawne dla obywateli i z obywatelami” realizowanego w ramach Dolnośląskiego Funduszu Małych Inicjatyw i finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2021-2030.
