Publicystyka - ngo.pl

Rok temu, kiedy trwały konsultacje nad nowym kodeksem wyborczym, Instytut Spraw Publicznych zapytał Polaków, czy dwudniowe wybory ułatwią im udział w głosowaniu.

– Wyniki badań i analiz prowadzonych od wielu lat w Instytucie Spraw Publicznych pokazują, że wielu obywateli nie głosuje z przyczyn obiektywnych, niezależnych od ich woli. Dwudniowe głosowanie, podobnie jak inne rozwiązania profrekwencyjne zawarte w Kodeksie Wyborczym,  ułatwiłoby obywatelom realizację praw wyborczych, które gwarantuje im Konstytucja RP – powiedział dr Jacek Kucharczyk, szef ISP.

W sondażu zrealizowanym w dniach 11-14 lutego 2010 roku na ogólnopolskiej, losowej, reprezentatywnej próbie dorosłych mieszkańców Polski, 40% ankietowanych stwierdziło, że wydłużenie czasu głosowania do dwóch dni (w sobotę i niedzielę) ułatwiłoby im wzięcie udziału w wyborach. Biorąc pod uwagę, że uprawnionych do głosowania jest ok. 30 milionów Polaków, można przyjąć, iż z dodatkowego dnia głosowania mogłoby skorzystać nawet do 12 milionów osób.

Uzyskany wynik staje się szczególnie istotny w przypadku niezdecydowanych wyborców (25% ankietowanych), czyli respondentów, którzy nie są pewni czy wezmą udział w wyborach do Sejmu. Spośród tej grupy osób, aż 60% Polaków opowiedziało się za dwudniowymi wyborami.

Z punktu widzenia frekwencji wyborczej, ta grupa niestabilnych wyborców wydaje się być kluczowa. Osoby wahające się w kwestii uczestnictwa w wyborach często nie biorą udziału w głosowaniu z przyczyn od nich niezależnych (tzw. absencja przymusowa). Obecnie zaś obowiązujące procedury wyborcze wyłączają z aktu głosowania znaczną grupę wyborców, którzy nie mają czasu lub możliwości udziału w wyborach w niedzielę – według wyników badań CBOS z 2006 roku 59% Polaków pracuje w weekendy.

Za wydłużeniem wyborów do dwóch dni przemawiają następujące argumenty:

·         Dwudniowe głosowanie jest rozwiązaniem sprawdzonym. Podczas referendum akcesyjnego w 2003 roku, z dodatkowego dnia głosowania skorzystało ponad 5 milionów wyborców, co umożliwiło przekroczenie wymaganego konstytucyjnie dla jego ważności progu frekwencji (frekwencja wyniosła 58,85%). Dla porównania, w jednodniowym referendum konstytucyjnym wzięło udział zaledwie 42,86% obywateli.

·         Dwudniowe głosowanie jest rozwiązaniem bezpiecznym, nie powoduje problemów organizacyjnych

·         Dwudniowe głosowanie nie jest równoznaczne z podwojeniem kosztów wyborów. Według szacunków PKW, wydłużenie głosowania do dwóch dni powinno zwiększyć koszty organizacji wyborów o ok. 40%

·         Dwudniowe głosowanie w podobnym stopniu ułatwiłoby wzięcie udziału w wyborach przedstawicielom wszystkich grup społecznych. Miejsce zamieszkania, wykształcenie, czy też wiek osób badanych nie wpływają znacząco na ich stosunek do dwudniowych wyborów.

Podsumowując, wobec braku możliwości zapewnienia wyborcom innych udogodnień w oddaniu głosu, wprowadzenie dwudniowego głosowania jest realnym, a jednocześnie sprawdzonym sposobem na zwiększenie frekwencji wyborczej w Polsce.