Kto i na jakich zasadach będzie mógł skorzystać z programu "Erasmus dla wszystkich" przedstawionego niedawno przez Komisję Europejską? To jedno z wielu zagadnień omawianych podczas spotkania konsultacyjnego, które Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce zorganizowało 20 lutego 2012 r. w Warszawie. Była to już czwarta debata dotycząca tego programu.
Spotkanie konsultacyjne dla ekspertów zajmujących się edukacją i koordynacją programów edukacyjnych UE w Polsce (20 lutego 2012 r.) otworzyła Ewa Synowiec, Dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce. Podkreśliła, że pozostaje jeszcze wiele znaków zapytania dotyczących programu "Erasmus dla wszystkich". – Kolejne elementy wieloletnich ram finansowych są obecnie dyskutowane, więc im więcej takich spotkań się odbędzie tym lepiej – mówiła.
Gościem debaty był m.in. Mirosław Sielatycki, Podsekretarz Stanu Ministerstwa Edukacji Narodowej. On także podkreślał jak ważne są takie spotkania - szczególnie, że stanowisko rządu jest korygowane na podstawie takich właśnie konsultacji. Dzięki nim rozwijają się też debaty na poziomie lokalnym i regionalnym. – Jest to kolejna okazja do rozmowy o ważnych kwestiach dla Europy. Bardzo liczę, że to spotkanie rozwieje wątpliwości związane z tym programem – mówił Sielatycki.
Głównym prelegentem spotkania była Diana Jabłońska z Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji i Kultury Komisji Europejskiej. Przedstawiła ona stan prac Komisji nad programem "Erasmus dla wszystkich" i odpowiadała na pytania zgromadzonych ekspertów. – Nasza propozycja mocno skupia się na tym, aby wdrożyć strategię Europa 2020 i rozwinąć te działania, które mają wartość dodaną pod względem systemowym. Chcemy również ułatwić cały system, aby środki były skuteczniej wykorzystywane, ale też po to, aby beneficjenci rozumieli dobrze działania KE – tłumaczyła Diana Jabłońska.
Podczas dyskusji eksperci mówili zarówno o praktycznych aspektach wdrażania programu "Erasmus dla wszystkich" jak też kwestiach bardziej ogólnych jak propozycja połączenia działań na rzecz młodzieży z działaniami w obszarze edukacji.
Dyskutowane tematy:
• trudność zrozumienia dla beneficjentów jednego programu, które obejmowałby wiele działań
• sposób promocji programu na poziomie narodowym i adekwatność nazwy "Erasmus dla wszystkich"
• gwarancje dostępu do środków dla małych organizacji pozarządowych oraz szkół
• procedura i przebieg redagowania propozycji przez Komisję Europejską
• kształcenie zawodowe w ramach programu
• rozwój programów doktoranckich i program Marii Curie (niedługo Marie Skłodowska-Curie)
• dostęp do kredytów w zakresie edukacji
• kwestie instytucjonalne (między innymi ustanowienie jednej agencji koordynującej w państwach członkowskich)
• centralizacja zarządzania
Tłumacząc decyzje Komisji Europejskiej oraz kształt propozycji programu, Diana Jabłońska wyjaśniała konieczność wykorzystania synergii między działaniami na rzecz młodzieży oraz inicjatywami w zakresie edukacji. Wyjaśniała też, że zmiana systemu przyczyniła się do bardzo dużego wzrostu dostępnych środków. – Musieliśmy udowodnić, że nasz program będzie wpisywał się w nowe ramy finansowe ze wszystkimi ich wymogami. To że się udało jest dla nas bardzo dużym sukcesem – podkreślała.
- Erasmus jest w tej chwili marką najbardziej rozpoznawalną – kojarzy się z mobilnością. Jestem też przekonana, że zgrupowana forma tych projektów będzie łatwiejsza do zrozumienia – komentowała Jabłońska. – Chcemy aby ten program był rozpoznawalny jako wspierający mobilność oraz konieczne reformy systemów edukacyjnych w Europie. Oczywiście to jest dopiero początek dyskusji – przedstawiliśmy naszą propozycję wstępną – podkreśliła.
Diana Jabłońska wyjaśniała również, że Komisja Europejska chce nawiązywać tzw. "strategiczne partnerstwa" z różnymi, również małymi, jednostkami. Podkreśliła natomiast, że głównym założeniem jest to, aby osiągnąć zamierzone wyniki wpisujące się w strategię Europa 2020.
- Jest dla mnie dużą przyjemnością rozmawiać z praktykami – mam zamiar kontynuować te rozmowy, również na bardziej technicznym poziomie. Takie dyskusje toczą się teraz w Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji i Kultury Komisji Europejskiej, ale potem przeniosą się do państw członkowskich. Mam nadzieję, że uda nam się rozwiać wiele wątpliwości, ale jestem też pewna, że dzięki tej dyskusji Komisja zrozumie lepiej, które zmiany są konieczne – podsumowała Diana Jabłońska.
Spotkanie konsultacyjne zakończyła Dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej Ewa Synowiec. Podkreśliła, że kolejne będzie konieczne w momencie, kiedy negocjacje będą bardziej zaawansowane.
- Polska zawsze starała się zasilać ideę europejską. Te spotkania i dyskusje pozwolą nam opracować najlepsze rozwiązanie, jednocześnie utrzymując dobre stosunki z Komisją Europejską – podsumowała.
Kontekst
Program „Erasmus dla wszystkich” połączy wszystkie obecne inicjatywy w dziedzinie kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu, obejmujące UE i państwa trzecie, zastępując siedem istniejących programów – jednym. Dzięki temu wzrośnie efektywność wydatkowania, łatwiej będzie ubiegać się o dofinansowanie, a powielanie działań i ich fragmentacja zostaną ograniczone.
Komisja proponuje zwiększenie środków o około 70% w porównaniu z obecnym siedmioletnim budżetem, co oznacza przeznaczenie na nowy program 19 mld euro w latach 2014-2020. W kwocie tej uwzględniono szacunki dotyczące przyszłej inflacji, a także wydatki na współpracę międzynarodową.
Nowy program będzie skupiał się na wartości dodanej UE i skutkach systemowych, wspierając trzy rodzaje działań: możliwości uczenia się dla osób indywidualnych, zarówno w UE, jak i poza nią; współpraca instytucjonalna między placówkami edukacyjnymi, organizacjami działającymi na rzecz młodzieży, przedsiębiorstwami, władzami lokalnymi i regionalnymi oraz organizacjami pozarządowymi; wspieranie reform w państwach członkowskich w zakresie modernizacji systemów kształcenia i szkolenia, a także wspieranie innowacyjności, przedsiębiorczości i zwiększanie szans na zatrudnienie.
Dwie trzecie środków zostanie przeznaczonych na stypendia na wyjazdy mające na celu nabycie wiedzy i umiejętności.
Dzięki ulepszeniu struktury nowego programu, a także znacznemu zwiększeniu jego budżetu, UE będzie mogła stworzyć o wiele więcej możliwości dla studentów, uczestników szkoleń, młodzieży, nauczycieli, osób pracujących z młodzieżą i innych, by mogli doskonalić swoje umiejętności, rozwijać się i zwiększać swoje szanse na rynku pracy. W ramach programu „Erasmus dla wszystkich” wspierane będą także nauczanie i badania w dziedzinie integracji europejskiej oraz sport lokalny.
