Dialog z administracją w radach działalności pożytku publicznego
Rady działalności pożytku to forum dyskusji stworzone ustawą o działalności pożytku. Powstają na różnych szczeblach administracji. Czy dobrze działają? Z okazji 15-lecia ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie opisujemy po kolei, co zawdzięczamy uchwalonemu w 2003 r. aktowi prawnemu.
Przypomnijmy: ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie została uchwalona 24 kwietnia 2003 r. Wraz z nią uchwalono też przepisy wprowadzające (w oddzielnej ustawie). Większość artykułów ustawy weszła w życie w tym samym roku, 29 czerwca, po miesięcznym vacatio legis. Ustawa o działalności pożytku była potem wielokrotnie nowelizowana. Zarówno sama ustawa, jak i kolejne nowelizacje odpowiadały na realne problemy NGO-sów – były też rzetelnie konsultowane.
Współpraca organizacji pozarządowych z administracją publiczną – obszar, dla którego ustawa o pożytku znaczy najwięcej – dzieje się na kilku poziomach. Przede wszystkim na poziomie finansowym (zlecania zadań – organizacji konkursów), ale też na poziomie dialogu. W uproszczeniu dialog ten powstaje w ramach forów – i tu dominują rady pożytku – oraz zawiera się w dokumentach, głównie programach współpracy. O programach jeszcze napiszemy – teraz skoncentrujmy się na radach działalności pożytku publicznego.
Ogólnopolska Rada Działalności Pożytku Publicznego
Rada pracuje na posiedzeniach, które odbywają się co dwa miesiące. Tworzy również stałe i doraźne zespoły problemowe.
Po nowelizacji ustawy o działalności pożytku w 2015 r. w Radzie pojawiło się więcej przedstawicieli organizacji. Pierwotnie 20-osobowa Rada składała się w połowie z reprezentantów NGO-sów. Teraz może ich być właściwie nieograniczona ilość – i rzeczywiście dominują. To jednak również problem Rady – sytuacja, kiedy przedstawiciele sektora rozmawiają między sobą i z rzadka, lub w niewielkiej ilości, dołączają do nich przedstawiciele administracji – ministerstw, nie jest wcale dobra. Z tym problemem RDPP boryka się od samego początku.
Zapisy dotyczące ogólnopolskiej RDPP znajdują się w artykułach 35-41 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Wojewódzkie, powiatowe i gminne rady pożytku
Przeniesienie pomysłu z poziomu ogólnopolskiego na poziom lokalny nastąpiło w 2010 r. Wtedy w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie pojawiły się regulacje dotyczące funkcjonowania rad pożytku na szczeblu województw, powiatów i gmin (artykuły 41a-j).
Najpełniejszą reprezentację – jeśli chodzi o wykorzystanie możliwości tworzenia rad na określonym szczeblu administracji -– tworzą wojewódzkie rady działalności pożytku publicznego. Rady wojewódzkie są szczególne pod jeszcze jednym względem. Spotykają się w nich z organizacjami przedstawiciele zarówno samorządu województwa, jak i administracji centralnej – przedstawiciele wojewodów (w ogólnopolskiej RDPP również pracują samorządowcy, ale ich pozycja jest tu zbliżona do pozycji przedstawicieli NGO-sów).
Co znaczą rady i jaki jest ich realny wpływ na regulacje, poczynając od samej góry, czyli RDPP i aktów prawnych tworzonych przez rząd, a kończąc na radach lokalnych i prawie miejscowym? W dużej mierze decydować będzie o tym zaangażowanie i kompetencja członków poszczególnych rad oraz środowiska, które ich wyłania, i w którym pracują. Przychylność i otwartość administracji też ma oczywiście znaczenie. Warunki do połączenia i wykorzystania z pożytkiem wszystkich tych okoliczności stwarza nam ustawa.
Jak przestrzegać prawa w NGO, jakie przepisy są ważne dla NGO – dowiesz się w serwisie poradnik.ngo.pl.
Źródło: inf. własna (poradnik.ngo.pl)
