Ze wstępnych wyników badania „Diagnoza Społeczna 2009” wynika, że w ciągu ostatnich 2 lat wzrósł nieznacznie poziom zaufania społecznego wśród Polaków. Gorzej jest jednak z innymi wskaźnikami kapitału społecznego.
Wyniki Diagnozy Społecznej 2009 pokazują również zaskakujące różnice w aktywności społecznej, jakie wyłaniają się między osobami korzystającymi z komputerów i Internetu a tymi, które z nowoczesnych technologii nie korzystają.
W porównaniu z poprzednim badaniem Diagnozy Społecznej z 2007 r. odsetek Polaków ufających innym ludziom wzrósł z 11,6% w 2007 do 13,4 % w 2009. Wzrósł także udział Polaków w pracach na rzecz społeczności lokalnych – z 14,2% do 15,6%. Jednocześnie spadł poziom przynależności Polaków do organizacji nieobligatoryjnych (z 15,1% do 13,2%), a stosunek do demokracji od ostatniego badania praktycznie nie uległ zmianie (różni się nieznacznie, gdy porównamy go z edycją Diagnozy z 2005 r.). W stosunku do roku 2005 lekko wzrósł odsetek Polaków twierdzących, że demokracja ma przewagę nad wszelkimi innymi formami rządów – z 21,6% w 2005 r. do 24,2% w 2009 r. (wynik jest jednocześnie niemal identyczny z wynikiem badania sprzed 2 lat – 24%). Mniej osób niż w 2007 r. jest zdania, że niekiedy rządy niedemokratyczne mogą być lepsze niż niedemokratyczne (13,2% w tegorocznym badaniu w stosunku do 15% w 2005 r. i 14,6% w 2007 r.). Dla 18,9% Polaków nie ma znaczenia, czy rząd jest demokratyczny czy nie (19,8% w 2005 i 17,5% w 2007). Trochę mniej Polaków niż w poprzednich badaniach deklaruje w badaniu, że demokracja jest złą formą rządów – 3,3% w stosunku do 3,9% w 2005 i 4,1% w 2007.
Spadł poziom zaufania do niektórych instytucji – szczególnie finansowych: do banków z 53% w 2007 do 44%, do funduszy inwestycyjnych z 13% do 7%, funduszy emerytalnych z 15% do 10%, a także ZUS-u z 25% do 21%.
Według Diagnozy Społecznej 2009 osoby korzystające z komputera i Internetu wyraźnie częściej angażują się na rzecz aktywności lokalnej (19,1% w porównaniu z 11,8% spośród tych, którzy nie korzystają), częściej biorą udział w różnych zebraniach publicznych i są na nich aktywni, a także wykazują wyraźnie większe zaufanie do ludzi (16% w stosunku do 11% pośród osób, które nie korzystają z internetu). Internauci częściej są członkami organizacji i stowarzyszeń, należą do większej liczby organizacji, pełnią w nich jakieś funkcje.
Korzystanie z komputera i Internetu różnicuje także wiele aspektów życia codziennego: począwszy od liczby przyjaciół (internauci mają ich więcej niż osoby niekorzystające z Internetu), poprzez poczucie zadowolenia z życia (internauci są bardziej zadowoleni), po sposoby reagowania na życiowe kłopoty (internauci częściej sięgają po pomoc i radę innych, częściej się mobilizują do walki z problemami, rzadziej też sięgają po alkohol i środki uspokajające).
Diagnoza Społeczna jest badaniem w zamierzeniu panelowym – w odstępach kilkuletnich wraca się do tych samych gospodarstw, jednocześnie z każdym razem dodając reprezentatywną ogólnopolską grupę gospodarstw. Po raz pierwszy Diagnozę przeprowadzano w 2000 r., następną 3 lata później, potem w odstępach 2-letnich. Edycja 2009 r. objęła ponad 12 tys gospodarstw domowych (w tym 3699 z poprzedniej edycji) oraz ponad 26 tys indywidualnych respondentów (w tym 7620 z poprzedniej edycji). Badanie przeprowadzają ankieterzy GUS-u za każdym razem w marcu/kwietniu (by wytrącić efekt sezonowości). Autorami Diagnozy Społecznej są specjaliści różnych dziedzin (socjologowie, psychologowie, demografowie, ekonomiści, statystycy, specjalista do ubezpieczeń, ekonomiki zdrowia) tworzący Radę Monitoringu Społecznego, którzy dodatkowo zapraszają zespół ekspertów. Dzięki temu Diagnoza Społeczna jest badaniem interdyscyplinarnym – obejmuje wszystkie aspekty życia badanych, zarówno ekonomiczne, jak i pozaekonomiczne (edukację, sytuację na rynku pracy, dobrostan psychiczny i fizyczny, uczestnictwo w kulturze, aktywność społeczną, korzystanie z nowoczesnych technologii i inne). Dzięki cykliczności pozwala śledzić zmiany, które zaszły w badanych dziedzinach w ostatnich latach.