Publicystyka - ngo.pl

Pod koniec tego roku dużo pisze się o obowiązku wpisu do bazy danych odpadowych. Z doniesień prasowych można wywnioskować, że obowiązek ten obejmuje bardzo szeroką grupę. Wydaje się więc, że może dotyczyć również organizacji pozarządowych. Czy tak jest? Mając na uwadze zakres działalności organizacji pozarządowych jest to raczej mało prawdopodobne. Warto jednak, żeby organizacje, na wszelki wypadek poznały kategorie i obszary wymieniane w przepisach.

Przesłanki złożenia wniosku o wpis do rejestru wprowadzających produkty, wprowadzających produkty w opakowaniach, prowadzących jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową, o której mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, gospodarujących odpadami, zwanego dalej "rejestrem", zostały określone w art. 50 ustawy o odpadach.

Z przepisu tego wynika, że obowiązek złożenia tego wniosku nie jest uzależniony od formy prowadzenia działalności. Nie ma tu znaczenia, czy zobowiązany do złożenia wniosku jest organizacją pozarządową lub czy prowadzi działalność gospodarczą. Obowiązek zależy od tego czy w związku z prowadzoną działalnością zachodzą okoliczności określone w tym przepisie.

Zgodnie z tym przepisem, obowiązek złożenia tego wniosku ciąży na podmiotach wykonujących określone w tym przepisie czynności z zakresu:

1. Ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.
2. Ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.
3. Ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.
4. Ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach.
5. Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
6. Ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.
7. Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Jak zatem wynika z tego przepisu, nie będą miały obowiązku złożenia wniosku o wpis do rejestru tylko:

1. Osobą fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami, którzy wykorzystują odpady na potrzeby własne.
2. Podmioty władające powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe do: uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu lub uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.
3. Podmioty, które prowadzą nieprofesjonalną działalność w zakresie zbierania odpadów opakowaniowych i odpadów w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, takich jak np. leki i opakowania po nich.
4. Transportujący wytworzone przez siebie odpady.
5. Wytwórcy wyłącznie odpadów komunalnych.

Tylko zatem wyżej wymienione obszary działalności nie podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru.

Natomiast zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy o odpadach, obowiązek złożenia wniosku o wpis do rejestru ma każdy podmiot, wobec którego dotychczas wydano decyzję administracyjną, której przedmiotem było:

1. Pozwolenie zintegrowane.
2. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów.
3. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów.
4. Zezwolenie na zbieranie odpadów.
5. Zezwolenie na przetwarzanie odpadów.
6. Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami wydobywczymi.
7. Zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych.
8. Koncesja na podziemne składowanie odpadów.

Obowiązek ten ciąży także na podmiotach, które uzyskały wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

W konsekwencji obowiązek złożenia wniosku o wpis ciąży na podmiotach, które prowadzą działalność w obszarze:

2. Pojazdów (z wyłączeniem pojazdów historycznych), w zakresie:

• wprowadzania po raz pierwszy na terytorium kraju pojazdów;
• prowadzenia punktu zbierania pojazdów;
• prowadzenia stacji demontażu;
• prowadzenia strzępiarki.

4. Baterii i akumulatorów, w zakresie:

• wprowadzania po raz pierwszy na terytorium kraju baterii lub akumulatorów;
• prowadzenia zakładu przetwarzania zużytych baterii lub zużytych akumulatorów;
• pośredniczenia w powyższym zakresie.

6. Transportu odpadów, w zakresie:

• prowadzenia działalność w zakresie transportu odpadów;
• transportu wytworzonych przez siebie odpadów.

8. Pośrednictwa w obrocie odpadami.

10. Wytwarzania odpadów komunalnych, w zakresie:

• wytwarzania odpadów innych niż wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów;
• wytwarzania odpadów w ilościach większych niż wymieniono w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów;
• wytwarzania odpadów w związku z wykonywaniem usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw, w ilościach większych niż wymieniono w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów chyba, że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej;
• wytwarzania odpadów w związku z prowadzoną działalnością w zakresie obiektów liniowych o których mowa w art. 3 pkt 3a ustawy Prawo budowlane, w ilościach większych niż wymieniono w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów;
• przy czym przez wytwórcę odpadów według ustawy o odpadach, rozumie się każdego, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów (pierwotny wytwórca odpadów), oraz każdego, kto przeprowadza wstępną obróbkę, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów. Wytwórcą odpadów jest również każdy, kto wytwarza odpady w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej.

Zwykle bowiem działania tych organizacji nie obejmują żadnej z opisanych wyżej działalności, ani nie wiążą się z opisanymi wyżej skutkami. Co do zasady jeśli nawet takie organizacje prowadzą działalność gospodarczą (co nie powoduje automatycznie obowiązku złożenia tego wniosku), to działalność ta będzie skutkowała wytwarzaniem tylko odpadów komunalnych. Tak będzie na przykład w przypadku, gdy organizacja ma pomieszczenia biurowe, które wykorzystuje do prowadzonej przez siebie działalności, w toku której kupuje i zużywa materiały papiernicze, czy produkty do drukowania. Tak samo obowiązku tego nie będzie miała organizacja, która w związku ze swoją działalnością rozprowadza książki, kalendarze lub materiały informacyjne lub edukacyjne.

W każdym jednak razie, gdy organizacja poweźmie wątpliwości, co do obowiązku złożenia wniosku o wpis do rejestru, powinna zwrócić się o wyjaśnienie do właściwego ze względu na swoją siedzibę marszałka województwa.

Artykuł przygotowała radca prawny Maria Grochowska w ramach współpracy ngo.pl i Centrum Pro Bono.

Program Centrum Pro Bono jest realizowany przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych od 2007 roku. Inicjatywa Centrum Pro Bono zaspokaja rosnącą potrzebę pomocy prawnej pro bono na rzecz organizacji III sektora. Głównym obszarem działalności Centrum Pro Bono jest pośredniczenie pomiędzy organizacjami pozarządowymi poszukującymi wsparcia prawnego, a prawnikami, chętnymi do świadczenia pomocy prawnej pro bono. Dodatkowo, ścisła współpraca z kancelariami prawnymi i najlepszymi ekspertami w swoich dziedzinach pozwala nam podejmować wyzwania w postaci różnych projektów edukacyjnych i szkoleniowych skierowanych do organizacji non-profit. Obecnie z Centrum Pro Bono współpracuje 30 kancelarii z całej Polski.

Więcej informacji: http://www.centrumprobono.pl/

Maria Grochowska – radca prawny

https://mg-legaloffice.eu/

https://www.linkedin.com/in/maria-grochowska-9aa22815b/

Od wielu lat prowadzi kompleksową obsługę prawną przedsiębiorców w zakresie prawa gospodarczego, korporacyjnego, cywilnego, pracy oraz prawa ochrony środowiska i prawa autorskiego. W ramach tej obsługi przygotowuje umowy (w tym umowy wdrożeniowe), opinie prawne, dokumentację korporacyjną, części prawne prospektów emisyjnych spółek notowanych na GPW i doradza przy zakładaniu, przekształcaniu, łączeniu, podziale i likwidacji tych spółek. Uczestniczy również w negocjacjach, przeprowadza audyty i badania stanu prawnego nieruchomości oraz reprezentuje te spółki w sporach sądowych.

Posiada doświadczenie w udzielaniu pomocy prawnej urzędom administracji publicznej i jednostkom samorządu terytorialnego. Prowadzi kompleksową obsługę prawną tych podmiotów udzielając pomocy prawnej w ich bieżącej działalności oraz zastępując je w postępowaniach sądowych, administracyjnych i sądowo-administracyjnych.

Od 2016 r. współpracuje z Centrum Pro Bono udzielając porad prawnych polskim i zagranicznym organizacjom pozarządowym. Dwukrotnie, w 2016 r. i 2017 r., nominowana do tytułu „Prawnik Pro Bono". Współpracuje także z portalem internetowym www.ngo.pl i serwisem newsowym Rzeczpospolitej rp.pl. W ramach tej współpracy przygotowuje publikacje na temat działalności organizacji pozarządowych.

Prowadziła również szkolenia z zakresu prawa gospodarczego, cywilnego i procedur administracyjnych m.in. dla pracowników NBP oraz administracji samorządowej.