Publicystyka - ngo.pl

Pierwszym celem programu miało być: „Podnoszenie kompetencji kulturalnych mieszkańców Warszawy i rozszerzanie uczestnictwa mieszkańców Warszawy w kulturze”, dalej wymieniono „zwiększenie roli kultury w procesie edukacji dzieci i młodzieży (…) oraz „Podnoszenie jakości i upowszechnianie nowoczesnych metod edukacji kulturalnej”.

Po 10 miesiącach trwania programu czas na pierwsze podsumowania. Przed nami rozstrzygnięcie konkursu na projekt z zakresu edukacji kulturalnej i pierwsze nagrody. 26 sierpnia 2010 toku Rada Warszawy podjęła uchwałę o wprowadzeniu dorocznej nagrody Miasta Stołecznego Warszawy za najlepsze projekty z zakresu edukacji kulturalnej. Do 6 września można było zgłaszać swoje programy do konkursu pn.: Warszawska Giełda Programów Edukacji Kulturalnej. Do biura organizacyjnego konkursu spłynęło w terminie 114 projektów. Rozstrzygnięcie odbędzie się 26 października w Stołecznym Centrum Edukacji Kulturalnej (ul. Jezuicka 4) oraz 27 października w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim (Pl. Bankowy 3/4). Do finału koordynatorzy dzielnicowi dopuszczą 20 projektów, z których kapituła konkursu wybierze najlepszy. Wśród kryteriów oceny znalazły się m.in.: współpraca podmiotów reprezentujących oświatę, kulturę oraz sektor pozarządowy; zmierzenie się z współczesnymi problemami, takimi jak niskie kompetencje do odbioru kultury artystycznej, kształtowanie stylu życia, postaw, upodobań współczesnych Polaków przez kulturę popularną.

Nagrody powinny być ukoronowaniem procesu. Co wydarzyło się w edukacji kulturalnej stolicy przez ten rok?

Niewątpliwie powstała struktura organizacyjna i zaplecze techniczne skupione wokół programu. Powołano Pełnomocnik Prezydenta ds. Edukacji Kulturalnej (została nim w lutym 2010 roku wicedyrektor Biura Kultury, Wanda Górska), zgodnie z założeniami Programu powstała grupa koordynatorów dzielnicowych – wskazywanych przez burmistrzów. W szkołach i domach kultury, a nawet instytucjach kultury mieli znaleźć się koordynatorzy odpowiedzialni za kontakty sieci koordynatorów z odbiorcami i zainteresowanymi – głównie nauczycielami, instruktorami.

Powstały – także zgodnie z planem – strony internetowe: informująca o Programie www.wpek.pl oraz tzw. Wirtualny Dom Kultury: www.widok.waw.pl. Obie zaopatrzone są w system, ułatwiający odbiorcom samodzielne wrzucanie informacji, co ma pomóc, by stały się platformą  komunikacji pomiędzy organizatorami, uczestnikami, twórcami i odbiorcami.

Odbyły się dwa wyjazdy szkoleniowe do Kazimierza nad Wisłą. W drugim brali udział świeżo powołani koordynatorzy. W jego programie znalazły się m.in. seminaria dotyczące „Propozycji Warszawskiego Centrum Innowacji Edukacji Społecznej i Szkoleń w zakresie doskonalenia koordynatorów edukacji kulturalnej w szkołach i placówkach”, omówienie spraw związanych z funkcjonowaniem narządzi internetowych, ale także zajęcia warsztatowe „Sztuka prezentacji, wystąpienia publiczne”.

Zaiste imponujący gmach. Tylko co w środku? Jak wypełnić go treścią? Co zrobić, by to wszystko zdziałało? Na te pytania ciągle nie znajduję odpowiedzi.

Szkoda, że w Programie m.st. nie założono, ze koordynatorami mają być czynni, działający animatorzy kultury i aktywiści, niekoniecznie pracownicy instytucji i to jeszcze wskazywani palcem przez Burmistrzów. Szkoda, bo mogliby oni wnieść zapał i entuzjazm, a jakim działają na co dzień. Szkoda, bo być może budowanie struktur i zaplecza zajęłoby mniej czasu i pochłonęło mniej energii. Na wyjazdach szkoleniowych koordynatorzy nie uczyliby się sztuki wystąpień publicznych, a kompetencje do odbioru kultury ich samych nie budziłyby wątpliwości – przynajmniej moich.

Spowodowanie, by zapieczone struktury instytucji, były aktywne, dynamiczne i zaangażowane to faktycznie nie lada wyzwanie. Na spotkaniu szkoleniowym, kierowanym właśnie do stołecznych instytucji, zorganizowanym we wrześniu przez Panią Pełnomocnik, które dotyczyło prezentacji strony i systemu komunikacji, instytucje reprezentowały trzy osoby. Można to interpretować jako brak zainteresowania tematem.

Pełnomocnik Wanda Górska sama tłumaczyła, że podejmowane do tej pory inicjatywy w ramach WPEK mają charakter wstępny. Największy nacisk ona sama położyła na inwentaryzację dotychczasowych działań, znalezienie projektów edukacji kulturalnej i pokazywanie dobrych praktyk.

Warszawska Giełda Braku Smaku

Wszystkie działania, jakie do tej pory podejmuje miasto – zgodnie z Programem – dotyczą dzieci i młodzieży. Zarówno programy edukacji kulturalne, które mają znaleźć się na stronach internetowych, jak i praca koordynatorów dotyczą uzupełnienia edukacji szkolnej  A przecież na pierwszym miejscu miał być cel: „Podnoszenie kompetencji kulturalnych mieszkańców Warszawy i rozszerzanie uczestnictwa mieszkańców Warszawy w kulturze”. Ale gdy obserwuje się ofertę kulturalną instytucji kultury, w głowie rodzi się przewrotna pytanie: Jak i czyje kompetencje podnosić? Mieszkańców Warszawy? A co oni winni, gdy po ataku wielkoformatowej reklamy promującej nagimi aktorkami spektakl miejskiego teatru Komedia pod tytułem „Dziewczyny z kalendarza”, na koniec gotują owacje na stojąco? Może program edukacji kulturalnej powinien mieć pierwszy punkt: „Podnoszenie kompetencji kulturalnych dyrektorów instytucji”?