Publicystyka - ngo.pl

Projekt nowelizacji ustawy Prawo o stowarzyszeniach trafił do laski marszałkowskiej na początku tego roku. Zmiany proponowane przez posłów Ruchu Palikota dotyczą tylko stowarzyszeń zwykłych (w szczególności majątku tych organizacji) i mają – ich zdaniem – służyć upowszechnieniu się tej formy „realizacji obywatelskiej wolności zrzeszania się w uproszczonej formie prawnej”.

Posłowie Ruchu Palikota proponują, aby:

• współwłasność członków stowarzyszenia zwykłego miała charakter cywilnoprawnej współwłasności łącznej;
• uregulowano w sposób wyraźny odpowiedzialność członków stowarzyszenia za zobowiązania związane z działalnością stowarzyszenia zwykłego i ograniczono możliwość dochodzenia roszczeń wierzycieli członków stowarzyszenia z udziału członków stowarzyszenia we wspólnym majątku członków stowarzyszenia oraz udziału w poszczególnych składnikach majątku stowarzyszenia;
• przedstawiciel reprezentujący stowarzyszenie zwykłe uzyskał możliwość zaciągania w jego imieniu zobowiązań majątkowych bez konieczności udzielania mu odrębnych pełnomocnictw przez wszystkich członków stowarzyszenia.

O propozycjach zgłoszonych przez RP pisał w naszym portalu m.in. Grzegorz Makowski z Instytutu Spraw Publicznych: Ruch Palikota wykonał ruch w kierunku zmiany prawa o stowarzyszeniach.

Organizacje pozarządowe odniosły się do tych propozycji z rezerwą: są one bowiem fragmentaryczne i nie rozwiązują wielu innych problemów wynikających z przestarzałych przepisów ustawy Prawo o stowarzyszeniach.

W czerwcu tego roku stanowisko wobec zgłoszonego projektu wydała Rada Ministrów. Zdaniem rządu proponowane rozwiązania są dalece niewystarczające dla zabezpieczenia możliwości sprawnego funkcjonowania stowarzyszenia zwykłego, w szczególności w aspekcie majątkowym.

Rządowi prawnicy zwrócili uwagę na kilka problemów wynikających z zaproponowanych przez posłów Ruchu Palikota zmian. Na przykład, gdyby do ustawy wpisano przepis upoważniający przedstawiciela reprezentującego wszystkich członków stowarzyszenia, a nie samo stowarzyszenie, do zaciągania zobowiązań: „regulacja taka, bez uprzedniego wyrażenia woli przez członków stowarzyszenia, np. w formie uchwały – przy przyjętej odpowiedzialności solidarnej członków stowarzyszenia i braku do zdolności do czynności prawnych stowarzyszenia, musiałaby budzić poważne wątpliwości” – czytamy w stanowisku rządu. – „Prowadziłoby to bowiem do tego, że członkowie stowarzyszenia ponosiliby odpowiedzialność majątkową całym swym majątkiem za zobowiązania, na zaciągnięcie których nie mieli wpływu”. Propozycja nowelizacji nie przewiduje zaś przepisów dotyczących trybu i sposobu wyrażania woli przez członków stowarzyszenia, w sprawach nie przekraczających, jak i przekraczających zakres zwykłego zarządu, w tym dotyczących zaciągania zobowiązań majątkowych.

Podsumowując: rząd nie sprzeciwia się kontynuacji prac nad projektem, jednak przy uwzględnieniu podniesionych w stanowisku uwag. Z całym stanowiskiem można się zapoznać na stronach sejmowych.

Warto także przypomnieć, że propozycje kompleksowych zmian w ustawie o stowarzyszeniach przygotowała Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych (OFOP). Stało się to w odpowiedzi na zeszłoroczną senacką inicjatywę nowelizacji ustawy dotyczącej stowarzyszeń, która nie spotkała się z aprobatą środowiska pozarządowego i ostatecznie upadła. Z propozycjami opracowanymi przez OFOP można się zapoznać na stronie organizacji. Przedstawiciele organizacji pozarządowych liczą, że staną się one podstawą do dalszych prac nad nowelizacją Prawa o stowarzyszeniach.

Kontynuację tych prac tuż po wakacjach zapowiadają zarówno parlamentarzyści skupieni w Parlamentarnym Zespole ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, jak i Zespół ds. Rozwiązań w zakresie Działalności Społecznej i Obywatelskiej w Kancelarii Prezydenta RP.