Publicystyka - ngo.pl

– Rewitalizacja to nie tylko zmiana wyglądu ulic i budynków. To również przemiany społeczne, przestrzenne, gospodarcze, dokonywane na obszarach zdegradowanych. Każde miasto, nawet najbogatsze, ma takie obszary. Chodzi o to, aby przywrócić tam funkcje, które zostały zaniedbane, i stworzyć warunki do dalszego rozwoju – mówiła Hanna Gronkiewicz-Waltz, prezydent Warszawy podczas środowego spotkania z mieszkańcami, zorganizowanego w ramach cyklu debat: „Zmieniamy Warszawę. Warszawa 2.0”.

Działania rewitalizacyjne w stolicy zostały zapoczątkowane w 2005 roku. Obecny program (Lokalny Program Rewitalizacji na lata 2005 – 2013) dobiega końca. Zastąpi go Zintegrowany Program Rewitalizacji, który ma być przedłużeniem dotychczasowych działań. Nowy program, choć ma być kontynuacją, będzie znacząco inny od poprzedniego.

Obecny program rewitalizacji obejmuje działaniem 14 dzielnic miasta. W programie nie uczestniczą: Białołęka, Ursynów, Wilanów (to nowe dzielnice, które nie wymagają rewitalizacji) oraz Żoliborz, który został wyłączony z programu, ponieważ nie realizował zgłoszonych projektów. Dzielnice dokonały diagnozy, wytypowały obszary kryzysowe, które potrzebują rewitalizacji, oraz zaproponowały konkretne rozwiązania problemów. Okazało się, że tereny kryzysowe stanowią łącznie 11 proc. powierzchni całej Warszawy, a na ich obszarach mieszka prawie 38 procent ludności miasta.

Do tej pory na terenie 14 dzielnic udało się zrealizować łącznie 21 projektów rewitalizacyjnych. Na Bielanach zaadaptowano parter budynku na potrzeby Mediateki (biblioteki multimedialnej dla młodzieży) oraz oddziału Straży Miejskiej, w dzielnicy Rembertów udało się rozbudować i zmodernizować Dom Dziennego Pobytu „Centrum Złotego Wieku”, na Targówku odremontowano budynek kościoła przy ulicy Księcia Ziemowita (Parafia pw. Zmartwychwstania Pańskiego), co stanowiło ochronę dziedzictwa kulturowego, a w Ursusie rozbudowano budynek w parku Achera na cele kulturalno-społeczne i opiekuńcze.

W latach 2005 – 2012 miasto przeznaczyło na realizację programu 241 mln zł. Kolejne 128 mln zł to środki zabezpieczone w budżecie na dokończenie rozpoczętych projektów.

Miasto przed uruchomieniem nowego programu rewitalizacji dokonało oceny działań, które podjęto do tej pory. Jakie wnioski wyciągnięto? – Realizowano bardzo dużo projektów punktowych: remonty i modernizacje konkretnych kamienic, czyli coś, co jest zaczynem do rewitalizacji, a nie pełną rewitalizacją – referowała dr Aleksandra Jadach-Sepioło z Katedry Inwestycji i Nieruchomości Szkoły Głównej Handlowej. – Bardziej koncentrowano się na opisaniu projektu [realizowanego w ramach rewitalizacji – przyp. red.] w ten sposób, aby wynikało z niego przyporządkowanie do konkretnego celu, niż na wymyśleniu go tak, żeby w rezultacie te cele realizować – punktowała dr Jadach-Sepioło. Wniosków z ewaluacji było znacznie więcej i to one w znaczącym stopniu wytyczyły ramy nowego, w założeniu lepszego, programu.

Nowy plan rewitalizacji, w odróżnieniu od obecnego, będzie zarządzany z poziomu miasta, a nie dzielnic. Jego adresatami będą trzy prawobrzeżne dzielnice: Praga Północ, Praga Południe oraz Targówek. – Ta strona Warszawy będzie się zmieniać – zapewniała Hanna Gronkiewicz-Waltz. Nie tylko za sprawą samej rewitalizacji, ale również drugiej linii metra. – Co prawda, obecny etap budowy zakończy się na stacji „Dworzec Wileński”, ale już staramy się o środki na kontynuację tego odcinka – mówiła prezydent. – Pamiętajmy, że metro jest ważne nie tylko z punktu widzenia samej komunikacji. To również czynnik miastotwórczy, który przeniesie wielkomiejskość lewobrzeżnej Warszawy na prawą część miasta.

Czy na nowym programie rewitalizacji stracą pozostałe dzielnice? – Chociaż zmierzamy do ograniczenia przestrzennego obszarów rewitalizacyjnych, paradoksalnie program będzie wciąż obejmował działaniem wszystkie dzielnice Warszawy – przekonywała dr Aleksandra Jadach-Sepioło. – Dlaczego? Koncentrując działania na konkretnym obszarze, który jest trudnym bagażem i w pewnym sensie utrudnia rozwój całego miasta, będziemy pomagać całej Warszawie.

Nowy program rewitalizacji ma powstawać z udziałem mieszkańców. W najbliższym czasie, w każdej z trzech dzielnic objętych planem, odbędą się spotkania z mieszkańcami: 23 października w dzielnicy Praga Północ, 28 października w dzielnicy Praga Południe i 5 listopada na Targówku.

Podczas spotkań zostaną zaprezentowane założenia urbanistyczne dzielnic oraz ich potencjały. Mieszkańcy będę mogli zgłaszać uwagi dotyczące rewitalizacji tych terenów. Następnie, na przełomie listopada i grudnia, w każdej z trzech dzielnic odbędą się trzy spotkania branżowe, dotyczące po kolei: edukacji i polityki społecznej, spraw gospodarczych, a także kultury, turystyki i rekreacji. Spotkania będą miały charakter warsztatowy, a mieszkańcy będą mogli zgłaszać bardziej szczegółowe uwagi dotyczące każdego z wymienionych obszarów.

W pierwszym kwartale 2014 roku odbędą się z kolei szersze konsultacje społeczne (ich realizacją zajmą się organizacje pozarządowe). Konsultowane będą poszczególne podobszary każdej z rewitalizowanych dzielnic. Działania te pomogą przygotować pierwszą wersję Zintegrowanego Programu Rewitalizacji. Po akceptacji dokumentu przez władze miasta, program zostanie poddany oficjalnym konsultacjom społecznym, uregulowanym w trybie uchwały. Po wprowadzeniu i zaakceptowaniu zgłoszonych zmian, dokument zostanie poddany uchwaleniu przez Radę Miasta.

– Zakładamy, że tak rozbudowany proces partycypacji pozwoli nam upewnić się, że wszystkie założenia programu są w pełni zbieżne z oczekiwaniami mieszkańców, władz dzielnicy oraz organizacji pozarządowych, które pracują na rzecz rewitalizacji – mówił Michał Olszewski, wiceprezydent Warszawy.