Z inicjatywy Pracowni na rzecz Wszystkich Istot powstał Apel Ludzi Kultury w sprawie Doliny Rospudy, który poparło wiele znanych osób - m.in. Krystyna Janda, Jurek Owsiak, Wojciech Eichelberger czy Anna Maria Jopek. Głos kilkudziesięciu znanych osób kultury to apel, by zachować niezwykle piękną przyrodę w stanie niezniszczonym.
Oficjalna prezentacja Apelu Ludzi Kultury miała
miejsce 3 lutego o godz. 20.00 w Warszawie w trakcie koncertu “Noc
Rospudy”.
Sz. P. Jan Szyszko
Minister Środowiska
ul. Wawelska 52/54 00-922 Warszawa
Szanowny Panie Ministrze,
Apelujemy do Pana o ochronę Doliny Rospudy i zachowanie jej w niezniszczonym stanie. Dolina Rospudy to piękny zakątek naszego kraju, słynący z obecności rzadkich, gdzie indziej niespotykanych storczyków oraz zwierząt – np. wilków, orłów i innych ptaków. Ze względu na swój naturalny charakter i urokliwy krajobraz rzeka jest oblegana przez kajakarzy i fotografików. Niestety, miejsce to ma zostać bezpowrotnie zniszczone budową obwodnicy Augustowa, która stanowi część trasy ekspresowej Via Baltica. Ma zostać wyciętych ponad 26 tysięcy drzew, w torfowiska rzeki zostanie wbitych 480 pali, zniszczeniu ulegnie ponad 70 stanowisk najrzadszych gatunków ptaków. Posiadająca siedem form ochrony Dolina Rospudy chroniona jest również w ramach europejskiego systemu ochrony przyrody Natura 2000, dzięki czemu podlega szczególnym restrykcjom, jeśli chodzi o możliwości inwestowania na jego terenie. Sprawa stanowi więc precedens i jej finał będzie rzutował na rozstrzygnięcie podobnych przypadków w przyszłości. Wiemy, że problematyczny odcinek drogi może zostać zbudowany parę kilometrów dalej omijając obszar chroniony. Liczymy na to, że nie pozwoli Pan doprowadzić do zniszczenia tego niezwykle cennego przyrodniczo miejsca.
Artur Barciś, aktor
Dariusz Basiński, aktor, współtwórca MUMIO
Przemysław Borkowski, Kabaret Moralnego Niepokoju
Dariusz Bugalski, dziennikarz, pisarz
Urszula Dudziak, wokalistka jazzowa
Wojciech Eichelberger, psychoterapeuta, i Joanna Eichelberger
Jolanta Fraszyńska, aktorka
Krystyna Giżowska, piosenkarka
Krzysztof Grabowski, muzyk zespołu Dezerter
Krystyna Janda, aktorka
O. Stanisław Jaromi, franciszkanin, generalny delegat
franciszkańskiego zakonu ds. sprawiedliwości, pokoju i ochrony
stworzenia w Asyżu
Tomasz Jastrun, pisarz
Anna Maria Jopek, wokalistka
Marek Kamiński, podróżnik
Marek Kondrat, aktor
Małgorzata Kożuchowska, aktorka
Jan Krenz, kompozytor
Zenon Kruczyński, działacz ekologiczny, pisarz
Monika Luft, dziennikarka
Wojciech Malajkat, aktor
Anna Mucha, aktorka
Kazimierz Orłoś, pisarz
Jurek Owsiak, dziennikarz, założyciel Fundacji Wielkiej Orkiestry
Świątecznej Pomocy
Jacek Podsiadło, poeta
Krystyna Prońko, wokalistka
Julian Rose i Jadwiga Łopata, dyrektorzy Międzynarodowej Koalicji
dla Ochrony Polskiej Wsi
Agnieszka Rylik, mistrzyni świata w boksie i kick-boxingu
Stanisław Sojka, śpiewak jazzowy, pianista, kompozytor
Andrzej Stasiuk, pisarz
Beata Ścibakówna, aktorka
Jarosław Śmietana, artysta, muzyk jazzowy
Olga Tokarczuk, pisarka
Grzegorz Turnau, piosenkarz
Tomasz Zwierzchowski w imieniu całego zespołu Oddział
Zamknięty
Maciej Żurawski, piłkarz, kapitan polskiej reprezentacji w piłce
nożnej
O Rospudzie powiedzieli:
Wojciech Malajkat: “Po wycinaniu drzew
wzdłuż dróg mazurskich przyszła kolej na zabicie Doliny Rospudy. W
tym tempie zdążymy zamienić najpiękniejsze zakątki w pustynię
betonowo-asfaltową! Boże, miej nas w opiece”.
Jurek Owsiak: “W XXI wieku to człowiek
winien okazywać największy respekt otaczającej go przyrodzie. A
jeśli jest ona jeszcze pełna życia i kolorów, to tym bardziej przy
użyciu największych zdobyczy techniki, winien szukać wszelkich
dostępnych sposobów, aby to życie traktować z należytym szacunkiem,
pokorą i dbałością o jego przetrwanie. Dlatego, mimo ogromnych
kosztów, warto jest poprowadzić inną trasą planowaną autostradę. Bo
raz zniszczona ziemia nie wróci tak łatwo do pierwotnego stanu.
Wsłuchujmy się zatem we wszystkie za i przeciw i znajdźmy
rozwiązania, których później za wiele, wiele nawet dziesiątków lat
nie będziemy musieli się wstydzić ani żałować”.
O. Stanisław Jaromi: “Vaclav Havel
powiedział niedawno, iż nie rozumie, dlaczego naszym globalnym
ideałem jest produkcja ciągle rosnącej liczby samochodów, co niesie
ze sobą konieczność budowy większej liczby dróg i autostrad, tym
samym postępujące nieodwracalne niszczenie świata. Ja też tego nie
rozumiem, ale wiem, że Polska nie chce wyłamać się z owych
globalnych celów i buduje kolejne drogi. Nie będziemy przez to
szczęśliwsi, bardziej radośni i spełnieni; będziemy dalej nerwowo
spieszyć się z jednego miejsca w inne. Ale nie możemy przy tym
niszczyć tych nielicznych skarbów, jakie jeszcze mamy. Przyroda
doliny Rospudy to złożone procesy przyrodnicze i wieki ewolucji
odbywające się pod miłującym okiem Stwórcy i Pana Świata; to
ogromny dar jaki mamy. Mamy też alternatywne propozycje dla Via
Baltica. Obyśmy nie wstydzili się swoich wyborów…”.
Jacek Podsiadło: „Resztki przyrody w
stanie naturalnym SĄ naszym wspólnym bogactwem i niczyją
własnością. Niszcząc i szpecąc Dolinę Rospudy obrabowuje się także
mnie. Odkąd spędziłem trochę czasu nad Rospudą, uważam ją za rodzaj
świętości, a świętość jest nietykalna. Jestem przeciwny przebiciu
Doliny Rospudy “drogą ekspresową” z tych samych powodów, dla
których przeciwny jestem wjeżdżaniu samochodem do kościoła”.
Andrzej Stasiuk: “Dlaczego warto chronić
przyrodę Rospudy? Ponieważ piękno tego świata powinno być
chronione. Ponieważ dolina Rospudy jest kompletnie bezbronna.
Ponieważ aroganckiej władzy trzeba patrzeć na ręce. Ponieważ piękno
tego świata w żadnym wypadku nie powinno padać łupem
urzędników”.
Marek Kamiński: “Dolina Rospudy jest
jednym z najpiękniejszych obszarów Polski. To również jedno z
nielicznych miejsc, gdzie wciąż istnieje wyjątkowa przyroda, pośród
której żyje wiele rzadkich i zagrożonych gatunków roślin i
zwierząt, dlatego też z wielką chęcią wyrażę swoje poparcie dla
inicjatywy, mającej na celu ochronę tego cennego miejsca”.
Krystyna Prońko: “Dziewiczej przyrody
nie należy niszczyć w żaden sposób. Zwierzęta, które tam żyją, też
mają swoje miejsce na ziemi i należy je i to miejsce szanować
”.
Przemysław Borkowski: “Wychowałem się na
Warmii i wiem jak ważny jest dla zdrowia psychicznego człowieka
kontakt z przyrodą. Wiem też jak bezmyślnie potrafi być ona
niszczona. Rozwój kraju wymaga ofiar, także ze strony przyrody, ale
powinno się je minimalizować. Nie ma sensu budować estakady nad
doliną Rospudy, skoro można poprowadzić drogę bokiem. Nawet jeśli
wymagałoby to pewnego opóźnienia inwestycji, straty będą
nieodwracalne. Kwestia TIR-ów powinna być zaś rozwiązana w sposób
kompleksowy. Nie jest to problem wyłącznie Augustowa. Wystarczy
przejechać się dowolną jednopasmową drogą w Polsce. Powinniśmy
wzorem Szwajcarii wprowadzić prawo nakazujące przewóz TIR-ów przez
Polskę pociągami”.
Jarosław Śmietana: “Uważam za wszelkie
działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego mają znaczenia
priorytetowe. W obecnej dobie industrializacji życia na całym
naszym globie, zachowanie wyjątkowo pięknych miejsc jest naszą
powinnością i obowiązkiem wobec przyszłych pokoleń i jest także
sprawa najwyższej wagi. Rozwój cywilizacji jest możliwy bez
niszczenia własnego środowiska naturalnego i bez względu na koszty
czy trudności, w tym właśnie kierunku powinny iść nasze starania.
Kto tego nie rozumie, reprezentuje fatalną krótkowzroczność, ale
także wydaje bezwzględny wyrok dla tych co przyjdą po nas”.
Olga Tokarczuk: “Myślę, że w sprawie
obrony doliny Rospudy opinia publiczna jasno pokazała swoje
stanowisko. Zostało zaangażowane tyle energii, starań i dobrej
woli, że żadna władza nie może tego zignorować. Żadna też władza –
o czym trzeba pamiętać, choć wydaje się to oczywiste – nie jest
właścicielem przyrody i środowiska naturalnego, lecz jedynie nim
administruje przez okres, na jaki została wybrana. Dolina Rospudy
jest wyjątkowym skarbem, każdy błąd, każda nieodpowiedzialna
decyzja może być nieodwracalnie niebezpieczna”.