Publicystyka - ngo.pl

Obecny międzynarodowy kryzys polityczny wywołany koncentracją wojsk rosyjskich na granicy rosyjsko-ukraińskiej, groźba wojny i pogwałcenia suwerenności Ukrainy, napawają nas, historyków z Polski, Białorusi, Litwy, Rosji i Ukrainy największym niepokojem. 

Neoimperialny język rosyjskiej dyplomacji używający sformułowań o „strefach wpływów” jako rzekomo słusznej kategorii w układaniu relacji międzynarodowych jest dla nas nie do przyjęcia. Budzi bowiem skojarzenia z wydarzeniami, które doprowadziły do wybuchu II wojny światowej i jej tragicznych konsekwencji: śmierci kilkudziesięciu milionów ludzi, przymusowych migracji, wywózek i wypędzeń na masową skalę ludności cywilnej, następnie zaś zniewolenia krajów, które znalazły się w sowieckiej „strefie wpływów”. 

Pragniemy przypomnieć, że rozgraniczenie stref interesów w Europie Wschodniej było kluczowym sformułowaniem tzw. tajnego protokołu dodatkowego o pograniczu sfer interesów Niemiec i ZSRS do Paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku, który umożliwił współpracę między Związkiem Sowieckim a III Rzeszą oraz ich militarną agresję i okupację Polski, następnie zaś Litwy, Łotwy i Estonii.

Wysuwane przez prezydenta Putina propozycje rozgraniczenia sfer wpływów są niebezpieczne nie tylko dla suwerenności Ukrainy, czy też innych państw dawnego tzw. Bloku Wschodniego i byłych republik sowieckich, wobec których Kreml wysuwa żądania ograniczające ich swobodę decyzji o sojuszach politycznych i militarnych. Stanowi również niebezpieczeństwo dla innych państw sąsiadujących z Rosją, a także krajów skandynawskich: Finlandii i Szwecji. Zarazem podważa wypracowane w II połowie XX wieku w ramach Rady Europy i Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie zasady pokojowego współistnienia państw i narodów, a także demokratyczne wartości, które stały się częścią współczesnej tożsamości Europejczyków.

Doceniamy wszystkie działania niepodległej i suwerennej Ukrainy prowadzące do stworzenia w państwie tym systemu demokracji i swobód obywatelskich. Ukraińskie przemiany ostatnich lat ukazują drogę również innym narodom walczącym o prawo samostanowienia w ramach ustrojów demokratycznych. Są też wyzwaniem dla grup rządzących w systemach autorytarnych, które odczuwają strach przed upowszechnieniem wartości charakterystycznych dla otwartych społeczeństw obywatelskich. Z wdzięcznością odnosimy się do działań tych wszystkich Rosjan, w tym ich krytycznych ocen, które prowadzą do rozliczeń z trudną przeszłością okresu istnienia Związku Sowieckiego. Tworzą one bowiem podstawę do wypracowania wspólnej pokojowej przyszłości, dobrosąsiedzkich stosunków i przyjaźni między naszymi narodami.

Naszym celem nie jest krytyka innych społeczeństw i ich patriotycznych wartości, dopóki nie są one oparte na pogardzie wobec praw innych narodów, czy agresji wobec innych państw. Naszym celem jest poszanowanie granic i prawa samostanowienia oraz protest wobec prób narzucania siłą rozwiązań politycznych przez jedno państwo innym państwom. Mimo wszystkich różnic wynikających ze skomplikowanej historii Europy Środkowo-Wschodniej i Wschodniej oraz doświadczeń dzielących narody reprezentowane przez sygnatariuszy tego apelu pragniemy zwrócić się do wszystkich ludzi dobrej woli w Polsce, Białorusi, Litwie, Rosji i Ukrainie o uszanowanie istniejących granic oraz wsparcie jedności terytorialnej Ukrainy z Krymem i Donbasem. Zarazem chodzi nam o respektowanie suwerenności istniejących państw, jako podstaw do zachowania trwałego pokoju.

Jako historycy zdajemy sobie sprawę, że powrót do myślenia w kategoriach „stref wpływów” może doprowadzić do tragedii, którą Europa i świat przeżywały przed osiemdziesięciu laty.

1. Dr Felix Ackermann, Deutsches Historisches Institut Warschau / Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie
2. Мгр гісторыі Цімафей Акудовіч, Беларусь
3. Кандыдат гістарычны навук Вадзім Аніпяркоў, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski
4. Prof. dr hab. Urszula Augustyniak, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
5. Кандидат політичних наук, Володимир Бабка, Державна наукова установа „Енциклопедичне видавництво”, Київ
6. Кандидат історичних наук Дмитро Байкєніч, Інститут дослідження Голодомору, Київ
7. Кандидат історичних наук Зоя Баран, Львівський національний університет ім. Івана Франка
8. Кандидат історичних наук Ірина Батирєва, Інститут дослідження Голодомору, Київ
9. Доктор історичних наук Ольга Білобровець, Житомирський державний університет ім. Івана Франка
10. Кандидат філологічних наук, Вадим Василенко, Інститут літератури ім. Тараса Шевченка НАН України
11. Кандидат історичних наук, Ірина Вишня, ПЗО Гімназія Кларіс Вербіс, Київ
12. Кандидат історичних наук, Надія Войтович, Львівський національний університет ветеринарної медицини та біотехнологій ім. С. З. Гжицького
13. Dr hab. Konrad Bobiatyński, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
14. Bogdan Borucki, Oficyna Wydawnicza „Mówią wieki”
15. Dr hab., prof. UJ Jan Jacek Bruski, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
16. Dr hab., prof. UJ Юры Гардзееў, Instytut Rosji i Europy Wschodniej, Uniwersytet Jagielloński
17. Кандыдат гістарычных навук Ірына Ганецкая, незалежная даследчыца, Мінск
18. Кандидат історичних наук, Ігор Гілевич, Львівський національний університет ім. Івана Франка
19. Кандидат історичних наук Нані Гогохія, Луганський національний університет ім. Тараса Шевченка
20. Доктор історичних наук Наталія Громова, Київський національний університет ім. Тараса Шевченка
21. Олена Донець, Національна бібліотека України ім. В. І. Вернадського, Київ
22. Мгр філалогіі Андрэй Дынько, рэдактар, Беларусь
23. Prof. dr hab. Wiesław Caban, Instytut Historii, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
24. Dr Rūta Čapaitė, Lietuvos istorijos institutas, Vilnius
25. Dr hab., prof. UW Jolanta Choińska-Mika, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
26. Prof. dr hab. Andrzej Chwalba, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
27. Dr hab. Stefan Ciara, prof. UW, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
28. Prof. dr hab. Jarosław Czubaty, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
29. Dr Iwona Dadej, Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk
30. Prof. dr hab. Antoni Dudek, Instytut Historii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
31. Prof. dr hab. Bogusław Dybaś, Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
32. Dr Bartosz Dziewanowski-Stefańczyk, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk
33. Dr hab., prof. PAN Anna Engelking, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk
34. Доцент, доктор исторических наук Константин Ерусалимский, Росси́йский госуда́рственный гуманита́рный университе́т, Москва
35. Кандыдат гістарычных навук Алесь Жлутка, Univerzita Palackého v Olomouci / Універсітэт Палацкага ў Аламоўцы
36. Кандидат історичних наук Наталка Жмуд, Вінницький державний педагогічний університет ім. Михайла Коцюбинського
37. Професор, доктор історичних наук Леонід Зашкільняк, Львівській Національний університет
38. Кандидат історичних наук Андрій Забловський, Рада підприємців при КМУ, Київ
39. Кандидат історичних наук Андрій Зюбровський, Інститут народознавства НАН України, Київ
40. Mateusz Fałkowski, Instytut Pileckiego, oddział w Berlinie
41. Prof. dr hab. Andrzej Friszke, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk
42. Dr hab. Paweł Gancarczyk, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk
43. Dr Ewa Gładkowska, Instytut Sztuk Pięknych, Uniwersytet Warmińsko– Mazurski w Olsztynie
44. Dr hab., prof. UWM Krzysztof Gładkowski, Instytut Nauk Politycznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
45. Dr hab. Henryk Głębocki, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
46. Dr Dawid Golik, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński, Instytut Pamięci Narodowej, Kraków
47. Dr Tomasz Grabowski, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
48. Prof. dr hab. Ryszard Grzesik, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk
49. Dr hab. Aleksander Gubrynowicz, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski
50. Dr Maciej Gugała, Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie
51. Prof. dr hab. Stanisław Jankowiak, Wydział Historii, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
52. Prof. dr hab. Igor Hałagida, Wydział Historyczny, Uniwersytet Gdański
53. Dr hab., prof. PAN Ola Hnatiuk, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski, Akademia Kijowsko-Mohylańska
54. Dr hab. Rafał Hryszko, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
55. Dr Agnieszka Janiak-Jasińska, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
56. Dr hab. Marek Janicki, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
57. Prof. dr hab. Maciej Janowski, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk
58. Dr Marcin Jarząbek, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
59. Dr Łukasz Jasiński, Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie
60. Prof. dr hab. Violetta Julkowska, Instytut Historii, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
61. Dr Dominik Kadzik, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
62. Професор, доктор історичних наук Ярослав Калакура, Київський національний університет ім. Тараса Шевченка
63. Прафесар, доктар гістарычных навукАляксандр Калбаска, Еўрапейскі Гуманітарны Універсітэт ў Вільні, Vilnius
64. Dr Андрэй Казакевіч, Vytauto Didžiojo universitetas, Kaunas
65. Професор, доктор історичних наук Геннадій Казакевич, Київський національний університет ім. Тараса Шевченка
66. Кандыдат гістарычных навук Аляксандр Казакоў, незалежны даследчык, Беларусь-Швецыя
67. Dr Anna Kalinowska, Muzeum Historii Polski w Warszawie
68. Prof. Dr Andrzej Kamiński, Georgetown University
69. Dr Łukasz Kamiński, Instytut Historyczny, Uniwersytet Wrocławski
70. Prof. dr hab. Andrzej Karpiński, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
71. Dr hab., prof. UWM Igor Kąkolewski, Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie, Instytut Nauk Politycznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
72. Prof. dr hab. Tomasz Kempa, Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
73. Докторка історичних наук, Оксана Кісь, Інститут народознавства НАН України, Київ
74. Prof. dr hab. Edmund Kizik, Instytut Historii, Uniwersytet Gdański, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk
75. Prof. dr hab. Tomasz Kizwalter, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
76. Dr hab., prof. UJ Barbara Klich-Kluczewska, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
77. Доктор мистецтвознавства, Ірина Клименко, Національна музична академія України ім. Петра Чайковського
78. Prof. dr hab. Jerzy Kochanowski, Wydział Nauk o Kulturze i Sztuce, Uniwersytet Warszawski
79. Prof. dr hab. Maria Koczerska, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
80. Професор, доктор історичних наук Ольга Коляструк, Вінницький державний педагогічний університет ім. Михайла Коцюбинського
81. Dr David Kolbaia, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski
82. Доктор історичних наук Володимир Комар, Прикарпатський національний університет ім. Василя Стефаника, Івано-Франківськ
83. Dr Andrzej Kompa, Instytut Historii, Uniwersytet Łódzki
84. Кандидатка історичних наук Олена Кондратюк, Державний науковий центр захисту культурної спадщини від техногенних катастроф, Київ
85. Prof. dr hab. Michał Kopczyński, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
86. Robert Kostro, dyrektor Muzeum Historii Polski w Warszawie
87. Dr hab., prof. UJ, Lidia Korczak, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
88. Dr hab., prof. UJ Marek Daniel Kowalski, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński
89. Wanda Kozyra, La Cortesia, Lyon
90. Dr Przemysław Krajewski, Instytut Historyczny, Uniwersytet Szczeciński
91. Професор, кандидат історичних наук Павло Кравченко, Вінницький державний педагогічний університет ім. Михайла Коцюбинського
92. Кандидат історичних наук Юлія Крикун, Державний науковий центр захисту культурної спадщини від техногенних катастроф, Київ
93. Професор, доктор історичних наук Анатолій Круглашов, Чернівецький національний університет ім. Юрія Федьковича
94. Dr hab. Natalia Królikowska-Jeglińska, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
95. Płk Tadeusz Krząstek, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski
96. Prof. dr hab. Cezary Kuklo, Instytut Historii i Nauk Politycznych, Uniwersytet w Białymstoku
97. Prof. dr hab. Marcin Kula, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
98. Prof. dr hab. Alicja Kulecka, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
99. Ігор Кулик, Галузевий державний архів Українського інституту національної пам'яті, Київ

100. Prof. dr hab. Ryszard Kulesza, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

101. Dr hab., prof. UMK Krzysztof Kwiatkowski, Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

102. Dr Elżbieta Kwiecińska, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

103. Мгр паліталогіі Аляксандр Лагвінец, Вольны Беларускі ўніверсітэт / Wolny Uniwersytet Białoruski

104. кандыдат сацыялагічных навук, Аляксей Ластоўскі, Полацкі Дзяржаўны ўніверсітэт

105. Мгр гісторыі Валянціна Лебедзева, Гомельскі Дзяржаўны ўніверсітэт

106. Dr hab., prof. UŁ Krzysztof Lesiakowski, Instytut Historii, Uniwersytet Łódzki

107. Prof. dr hab. Michał Leśniewski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

108. Dr hab., prof. PAN, Dariusz Libionka, Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk

109. Dr hab. Hubert Łaszkiewicz, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski

110. Dr Anna Machcewicz, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

111. Prof. dr hab. Paweł Machcewicz, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

112. Кандидатка історичних наук Марія Маєрчик, Інститут народознавства НАН України, Київ

113. Jan Malicki, dyrektor Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski

114. Prof. dr hab. Adam Manikowski, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

115. Prof. dr hab. Halina Manikowska, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

116. Tomasz Markiewicz, historyk-varsavianista, Warszawa

117. Dr hab. Artur Markowski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

118. Dr hab. Andrzej Marzec, Instytut Historii, Uniwersytet Jagiellońskiego

119. Prof. dr hab. Wojciech Materski, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

120. Dr Rafał Matuszewski, Polish Institute of Advanced Studies / Polski Instytut Studiów Zaawansowanych Polskiej Akademii Nauk

121. Prof. dr hab. Roman Michałowski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

122. Dr hab., prof. UJ Janusz Mierzwa, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

123. Prof. dr hab. Marian Mikołajczyk, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Śląski

124. Prof. dr hab. Krzysztof Mikulski, Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

125. Dr hab. Dariusz Milewski, Instytut Historii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

126. Dr Jan Jerzy Milewski, Polskie Towarzystwo Historyczne, Białystok

127. Доктор історичних наук Василь Міщанин, Ужгородський національний університет

128. Jędrzej Możejko, przewodniczący Naukowego Koła Historyków, Uniwersytet Gdański

129. Dr hab. Wojciech Mruk, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

130. Dr hab. Grzegorz Myśliwski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

131. Prof. dr hab. Mirosław Nagielski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

132. Prof. dr hab. Dariusz Nawrot, Instytut Historii, Uniwersytet Śląski

133. Prof. dr Alvydas Nikžentaitis, Lietuvos istorijos institutas, Vilnius

134. Prof. dr hab. Andrzej Nowak, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

135. Dr Jan Olaszek, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

136. Dr hab. Piotr Oliński, Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

137. Prof. dr hab. Krzysztof Ożóg, Wydział Historii, Uniwersytet Jagielloński

138. Доктар Аляксандр Пагарэлы, незалежны даследчык, Гродна

139. Доктор історичних наук Іван Патриляк, Київський національний університет ім. Тараса Шевченка

140. Кандыдат гістарычных навук Алесь Пашкевіч, рэдактар, Беларусь

141. Dr hab., prof. UW Marcin Pauk, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

142. Dr hab., prof. UW Marek Pawełczak, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

143. Dr hab. Janusz Pezda, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

144. Dr hab., prof. UJ Adam Perłakowski, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

145. Доктор історичних наук Наталія Петрова, Одеський національний університет ім. І. І. Мечникова

146. Dr Dominik Pick, Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

147. Dr hab., prof. UJ Zenon Piech,  Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

148. Dr hab., prof. UJ Stanisław Pijaj, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

149. Prof. dr hab. Jan M. Piskorski, Instytut Historii, Uniwersytet Szczeciński

150. професор, доктор історичних наук Валентина Піскун, Інститут української археографії та джерелознавства ім. М. С. Грушевського НАН України

151. Dr hab., prof. UR Jan Pisuliński, Instytut Historii, Uniwersytet Rzeszowski

152. Prof. dr hab. Jakub Polit, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

153. Dr hab. Piotr Pomianowski, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski

154. Prof. dr hab. Jan Pomorski, Instytut Historii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

155. Dr Krzysztof Popek, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

156. Dr hab., prof. UAM Małgorzata Praczyk, Wydział Historii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

157. Кандыдат гістарычных навук Генадзь Прыбытка, незалежны даследчык, Мoсква

158. Кандидат мистецтвознавства Галина Пшенічкіна, Дніпропетровська академія музики ім. М. Глінки

159. Dr hab. Maciej Ptaszyński, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

160. Мгр Андрэй Радаман, Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych, Uniwersytet w Białymstoku

161. Ramunė Radzevičiene, Vilniaus miesto klinikinė ligoninė, Vilnius

162. Hanna Radziejowska, Instytut Pileckiego, oddział w Berlinie

163. Кандыдат гістарычных навук Аляксандр Радзюк, Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт ў Вільні, Vilnius

164. Prof. Dr Ірына Раманава, Justus-Liebig-Universität Gießen

165. Prof. dr hab. Wojciech Roszkowski, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie i Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

166. PhD Пётр Рудкоўскі, Інстытут стратэгічных даследаванняў, Мінск

167. Prof. dr hab. Szymon Rudnicki, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

168. Dr Kamil Ruszała, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

169. Dr hab. Tadeusz P. Rutkowski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

170. Dr hab., prof. UWr Karol Sanojca, Zakład Dydaktyki Historii i Wiedzy o Społeczeństwie, Uniwersytet Wrocławski

171. Мгр Анжела Савченко, туристична компанія „Київські фрески”

172. Доктар габілітаваны Генадзь Сагановіч, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski

173. Кандыдат гістарычных навук Євгеній Сафар'янс, Інститут всесвітньої історії НАН України

174. Prof. dr hab. Tomasz Schramm, Wydział Historyczny, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

175. Dr Magdalena Semczyszyn, Instytut Pamięci Narodowej, Szczecin

176. Кандыдат гістарычных навук Генадзь Семянчук, Uniwersytet Warszawski

177. Dr Michał Siedziako, Instytut Historyczny, Uniwersytet Szczeciński, Instytut Pamięci Narodowej

178. Prof. dr hab. Tomasz Sikorski, Instytut Historyczny, Uniwersytet Szczeciński

179. Професор, доктор історичних наук Євген Сінкевич, Черкаський національний університет ім. Богдана Хмельницького

180. кандидат історичних наук, Віталій Скальський, Інститут історії України НАН України, викладач Національного університету „Києво-Могилянська академія”, редактор сайту „Історична правда”

181. Кандыдат гістарычных навук Анастасія Скеп’ян, Інстытут гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (Мінск)

182. Доктар гістарычных навук Аляксандр Смалянчук, Instytut Slawistyki PAN (Warszawa)

183. Кандыдат гістарычны навук Іна Соркіна, Uniwersytet Warszawski

184. Dr Jan Jerzy Sowa, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski

185. Dr hab. Paweł Sowiński, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

186. Dr Tomasz Skonieczny, Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego

187. Prof. dr hab. Leszek Słupecki, Instytut Historii, Uniwersytet Rzeszowski

188. Dr hab. Stanisław Stępień, Instytut Historii, Południowo-Wschodni Instytut Naukowy w Przemyślu

189. Кандидатка біологічних наук Наталія Струтинська, Інститут фізіології ім. О. О. Богомольця НАН України, Київ

190. Prof. dr hab. Stanisław Sroka, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

191. Dr hab., prof. UJ, Michał Stachura, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

192. Dr hab. Krystyna Stebnicka, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

193. Prof. dr hab. Rafał Stobiecki, Instytut Historii, Uniwersytet Łódzki

194. Prof. dr hab. Dariusz Stola, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

195. Prof. dr hab. Krzysztof Stopka, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Maius

196. Dr hab., prof. UW Piotr Szlanta, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

197. Dr hab. Krzysztof Ślusarek, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

198. Кандыдат гістарычных навук Аляксей Шаланда, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski

199. Prpf. Dr Jan Szemiński, האוניברסיטה העברית בירושלים / Hebrew University of Jerusalem

200. Dr hab. Ewelina Szpak IHPAN, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

201. Dr hab. Mirosław Szumiło, Instytut Historii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

202. Dr hab. Michał Tomaszek, Instytut Historii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

203. Prof. dr hab. Robert Traba, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

204. Кандидат історичних наук Олег Турій, Український католицький університет, Львів

205. Кандидат історичних наук Віталій Тучинський, Вінницький державний педагогічний університет ім. Михайла Коцюбинського

206. Prof. dr hab. Romuald Turkowski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

207. Prof. dr hab. Wojciech Tygielski, Wydział Nauk o Kulturze i Sztuce, Uniwersytet Warszawski

208. Prof. dr hab. Michał Tymowski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

209. Ірина Федорчук, Вінницький обласний Будинок культури учителя

210. Кандидат мистецтвознавства Ірина Федун, Львівський національний університет ім. Івана Франка

211. Prof. dr hab. Мікалай Хаўстовіч, Wydział Lingwistyki Stosowanej, Uniwersytet Warszawski

212. Кандидат філософських наук Ольга Хромова, Державний університет інфраструктури та технологій, Київ

213. Мгр гісторыі Сяргей Харэўскі, Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт ў Вільні, Vilnius

214. Кандидат історичних наук Іванна Черленяк, Інститут народознавства НАН України, Київ

215. Прафесар, доктар гістарычных навук Захар Шыбека, אוניברסיטת תל אביב / Tel Aviv University

216. Кандидат філологічних наук Надія Швидка, Донбаський державний педагогічний університет

217. Професор, доктор історичних наук Сергій Швидкий, Донбаський державний педагогічний університет

218. Кандидат мистецтвознавства Євген Єфремов, Національна музична академія України ім. П. І. Чайковського, Київ

219. Kacper Wańczyk, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski

220. Dr hab., prof. UW Marek Węcowski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

221. Dr hab., prof. UW Piotr Węcowski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

222. Prof. dr hab. Jacek Wijaczka, Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

223. Prof. Dr Grischa Vercamer, Technische Universität Chemnitz

224. Кандыдат гістарычных навук Анатоль Вялікі, Uniwersytet Warszawski, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski

225. Rafał Waszczuk, Muzeum Historii Polski w Warszawie

226. Dr hab., prof. US Pierre-Frédéric Weber, Instytut Historyczny, Uniwersytet Szczeciński

227. Prof. dr hab. Henryk Walczak, Instytut Historyczny, Uniwersytet Szczeciński

228. Prof. dr hab. Stanisław Wiech, Instytut Historii, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

229. Prof. dr hab. Robert Wiśniewski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

230. Prof. dr hab. Rafał Wnuk, Katolicki Uniwersytet Lubelski

231. Dr hab. Aleksander Wolicki, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

232. Prof. dr hab. Andrzej Zakrzewski, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski

233. Prof. dr hab. Krzysztof Zamorski, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

234. Dr hab., prof. UW Marcin Zaremba, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski

235. Prof. dr hab. Leszek Zasztowt, Studium Europy Wschodniej UW, Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk

236. Dr hab., prof. SGH Andrzej Zawistowski, Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

237. Кандидат історичних наук Юрій Зазуляк, кафедра iсторії, Український Католицький Університет, Львів

238. Dr hab., prof. UJ Zdzisław Zblewski, Instytut Historii, Uniwersytet Jagielloński

239. Prof. dr hab. Andrzej Żbikowski, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski, Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie

240. Dr Karol Żojdź, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

241. Dr hab. Robert Żurek, Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego

Wszystkie wersje językowe Apelu dostępne są na stronie Fundacji „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego: https://bit.ly/3oAJLeZ