Publicystyka - ngo.pl

Stowarzyszenie na rzecz Postępu Demokracji ERWIN w Ostrowcu Św. 28 grudnia 2021 r. rozpoczęło swój kolejny projekt dla seniorów – Aktywni Seniorzy 3.0. Jest to przedsięwzięcie dedykowane w całości 86 seniorom z powiatu ostrowieckiego i ma za zadanie ich społeczną aktywizację. Dodam też, iż projekt jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny. Mam kilka pytań odnośnie obywatelskiej aktywności osób 60+ i chcę je zadać przewodniczącemu Stowarzyszenia dr. Grairowi Magakianowi.

Elżbieta Wieczorek: – Panie doktorze, czy rzeczywiście można aktywować seniorów? Przecież są osoby starsze, często schorowane i zmęczone. Nie brakuje  im tez obowiązków rodzinnych – opieka nad wnukami, często jeszcze nad dziećmi też itd.

Grair Magakian: – Pani ma dość stereotypowe, i niestety tradycyjne, podejście do seniorów. Niestety rzesza ludzi tak myśli. Jest to krzywdzący obraz seniorów, ale na szczęście tylko językowy obraz, ponieważ rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej.  Absolutnie nie zgadzam się ze stwierdzeniem, że są to osoby jakby na uboczu życia społecznego. Nie neguję, że czasem są one zdezorientowane co do aktywności politycznej i obywatelskiej. Ale nasze Stowarzyszenie realizuje projekty również dla młodzieży, więc śmiem twierdzić, że tam dopiero są problemy nawet ze zrozumieniem aktywności społecznej czy obywatelskiej. Nie twierdzę, że jest to zjawisko nagminne, ale jest ono znacznie częściej spotykane, niż u osób nawet 60+.

Jeśli z seniorami jest tak dobrze, to jaki ma sens realizować dla nich osobny projekt?

– Nie powiedziałem, że stan seniorów jest idealny. Zaznaczyłem też, że czasem są oni zdezorientowani. Ale proszę pamiętać, że mają ogromną wiedzę, doświadczenie i coś, co często brakuje wśród młodzieży – życzliwość oraz chęć pomocy innym. Ale niech Pani nie myśli, że całkowicie neguję empatię u młodzieży.

A na czym polega istota projektu? Co Stowarzyszenie konkretnie robi?

– W tzw. telegraficznym skrócie można powiedzieć, że wyposażamy seniorów i seniorki w wiedzę teoretyczną, np. co to jest partycypacja społeczna, jakie obywatel ma prawa i obowiązki, na czym polega sama demokracja, jak wyglądają wybory do władz lokalnych, co to jest uczestnictwo w procesach decyzyjnych, jak funkcjonuje mediaterror …

A co to jest mediaterror? Nadmiar fałszywej informacji?

– Właściwie można to tak ująć, ale to jest bardziej zorganizowana forma medialnej manipulacji, fake newsów, propagandy itd., która na ma celu „kierowanie” naszym tokiem myślenia. Jest to wiedza konieczna, aby nie dać się manipulować przez różne skrajne siły polityczne, ekonomiczne itd. Wrócę jednak do wiedzy teoretycznej seniorów. Po ww. zajęciach przychodzi czas na praktyczne działania. Np. grupa seniorów dzieli się na „opcje polityczne” i każda opcja przygotowuje swój program wyborczy. I tutaj dopiero widać potencjał seniorów.

… jakiś konkretny przykład?

– Ich „programy wyborcze” są bardzo precyzyjne. Dotyczące bolączek lokalnych. Zaś propozycje nie wychodzą poza ramy rozsądku. Nie są kiełbasą wyborczą. Wręcz odwrotnie. Wskazują na konkretne potrzeby mieszkańców nie tylko naszego powiatu, lecz też całego regionu. Co więcej, proponują rozwiązania, które są kwintesencją ulepszenia istniejącej sytuacji.

Czy tylko program wyborczy wchodzi w rachubę, czy też coś więcej?

– Owszem, przygotowują też petycje, skargi. Czyli praktycznie robią wszystko, co aktywny obywatel może zrobić, aby ulepszyć życie swojej społeczności. Dlaczego w Stowarzyszeniu uważamy, że to jest istotne? Proszę zobaczyć co się dzieje z naszą demografią. Żadne sztuczki o charakterze społeczno-politycznym nie pomagają, aby demografia się ulepszyła. Żadne chwyty agitacyjno-propagandowe nie wpływają na nastroje społeczne w kwestii, nazwijmy to efemerycznie, wielodzietności. Konkretnie w naszym powiecie jest coraz więcej seniorów i coraz mniej młodzieży. Rozumie, że to jest bolączka nie tylko naszego regionu, a całej Polski. W szczególności to zjawisko dotyczy różnych małych miejscowości. Właśnie dlatego uważamy, że podobny projekt jest tylko kroplą w oceanie. I w najbliższym czasie wypadałoby systematycznie wdrażać podobne działania, bowiem w najbliższym czasie aktywność społeczna i obywatelska będzie domeną nie tylko młodzieży, a przede wszystkim seniorów, którzy muszą funkcjonować w swojej lokalnej społeczności i muszą decydować o sprawach istotnych dla całego społeczeństwa. Jeśli nie o oni, to kto będzie dbał o ich prawa czy byt? Nieliczna młodzież, która wyjeżdża cały czas z regionu? 

Czy „nauka” aktywności będzie kontynuowana?

– Jak najbardziej. Projekt będzie wdrażany aż do końca czerwca 2023 r., więc jest jeszcze wiele do zrobienia: jak przygotować sondaż opinii publicznej we własnym środowisku (oczywiście na wybrany przez samych seniorów temat), jak wygląda projekt uchwały do samorządu gminnego lub powiatowego itd. Jeszcze jedna rzecz. Będą też dwa wyjazdy aktywizująco-kulturalne do muzeum lub ośrodka kultury, aby zintegrować różne grupy seniorów i seniorek biorące udział w naszym projekcie oraz pokazać, że babcia i dziadek nie muszą siedzieć w domu, a aktywnie wykorzystywać czas, przy okazji ciągle się rozwijając.   

Rozumiem, że był to kamień w mój ogródek (uśmiech)… Ale już tak nie myślę (uśmiech)… Dziękuję za rozmowę.