Publicystyka - ngo.pl

Negatywne skutki pandemii i związanych z nią kolejnych lockdownów oraz nauczania zdalnego dostrzegają nie tylko rodzice i nauczyciele, ale również młodzież. Młodzi ludzie widzą, że wiele ich koleżanek i kolegów na skutek braku kontaktu z rówieśnikami i długiej izolacji, nie potrafi już odnaleźć się w realnym świecie, nie radzi sobie z emocjami czy stresem, a nierzadko zamyka się w sobie i zdradza objawy depresji. Tomasz Wróblewski, prezes Łomżyńskiego Klastra Ekonomii Społecznej i członek Stowarzyszenia Sapere Aude, dostrzegał te problemy już w trakcie realizacji Szkolnego Budżetu Obywatelskiego, co przybrało formę konkretnych działań, własnych i proponowanych przez uczniów uczestniczących w SBO szkół. Ubiegłoroczne spotkania edukacyjne, realizowane pod hasłem Akademia Emocji i Motywacji, niewątpliwie pomogły młodzieży lepiej radzić sobie z emocjami, stresem oraz wzmocniły jej pewność siebie i odporność psychiczną, stąd pomysł ich kontynuacji, ale w jeszcze szerszym zakresie.
– Ten problem narasta i nie można go bagatelizować – podkreśla Tomasz Wróblewski. – W Łomży wciąż obowiązuje „Program Ochrony Zdrowia Psychicznego miasta Łomży na lata 2011-2015”, który nie był aktualizowany od 8 lat, a wiemy doskonale jakie spustoszenia poczyniła pandemia, jeśli chodzi o psychikę młodych, bardzo wrażliwych, dopiero wkraczających w dorosłość, ludzi. Stąd pomysł określonych działań, które mają na celu wdrożenie inicjatywy uchwałodawczej na rzecz programu wsparcia emocjonalnego dzieci i młodzieży w mieście Łomża.

W ramach projektu zostanie powołany: zespół ds. stworzenia lokalnej strategii zapobiegania negatywnym skutkom chorób psychicznych dzieci i młodzieży w mieście Łomża. W skład zespołu wejdą rodzice, nauczyciele, przedstawiciele organizacji pozarządowych, które działają na rzecz dzieci i młodzieży w Łomży, pracownicy socjalni, przedstawiciele uczelni, samorządowcy; zespół będzie liczył 9 - 10 osób mówi Tomasz Wróblewski. Poszukamy odpowiedzi na pytania: jaką pomoc mogą liczyć dzieci i młodzież? Co mogłoby funkcjonować lepiej? Jakiego rodzaju pomocy brakuje w Łomży? Ponadto chcemy stworzyć aktualną i rzetelną bazę kontaktową ośrodków, lekarzy, specjalistów świadczących pomoc psychiatryczną oraz psychologiczną dla dzieci i młodzieży z Łomży i okolicy. Chcemy niejako promować miejsca, które oferują swoją pomoc psychologiczną, psychiatryczną - stworzyć czytelną bazę, która pomoże osobie szukającej pomocy szybko odnaleźć właściwego specjalistę reasumuje koordynator projektu Tomasz Wróblewski.

Cykl spotkań z psycholog i psychoterapeutą  Alicją Cuellar-Tarczewską ma miejsce w Zespole Szkół Ekonomicznych i Ogólnokształcących nr 6, Akademickim Liceum Ogólnokształcącym, należącym do Zespołu Szkół Akademickich Międzynarodowej Akademii Nauk Stosowanych oraz Zespole Szkół Mechanicznych i Ogólnokształcących nr 5 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. 

Łącznie odbyły się aż 24 spotkania, podczas których młodzi ludzie mieli możliwość porozmawiania z doświadczoną terapeutką na temat ich problemów oraz uzyskać odpowiedzi na nurtujące ich pytania. Jak podkreślali niezwykle ważne było dla nich to, że spotkania prowadził ktoś z zewnątrz oraz mający wiedzę, dzięki czemu te rozmowy o emocjach i motywacji miały zarówno teoretyczne, jak też praktyczne podłoże. Uczestnicy dowiedzieli się, jak radzić sobie z trudnymi i pozytywnymi emocjami, jak kontrolować i radzić sobie z tymi pierwszymi, których jest zdecydowanie więcej, stad mnogość podejmowanych w związku z nimi działań oraz jak ważne jest funkcjonowanie w obszarze pozytywnym. Poznali ważną zasadę, że nie należy używać przy tym sposobów destruktywnych, przede wszystkim substancji psychoaktywnych, jak narkotyki czy alkohol, a tłumienie czy unikanie emocji może mieć bardzo złe skutki, z agresją czy depresją włącznie. Okazało się również, że z motywowaniem się również można sobie radzić, chociaż część uczestników podchodzi do tego po najmniejszej linii oporu, wyznając zasadę „aby do piątku” czy 
„aby tylko przetrwać ten tydzień”. Tymczasem ważne jest określenie celu działań i wyzwolenie w sobie chęci ich realizacji, niezależnie od tego, czy motywacją jest tu presja rodziców, perspektywa groźby kary czy nagrody, choćby w postaci dobrych ocen oraz sukcesy – własne lub innych. 
Młodzi ludzie zgadzali się również z tym, że motywacja negatywna w postaci porażek również może motywować, chociaż nie wszystkich, bo może być i tak, że ktoś załamie się po pierwszym niepowodzeniu, nie znajdując w sobie sił, chęci i motywacji do dalszych działań.

Młodzież dostrzega również, że działania w ramach Akademii emocji i motywacji są wartościowe, wspierają bowiem jej prawidłowy rozwój w sferze psychologiczno-emocjonalnej, a radzenie sobie z presją i stresem, najpierw w szkole, a później w dorosłym życiu i w pracy zawodowej, to ogromne wyzwanie. Do tego każda ze szkół biorących udział w projekcie może stworzyć 5-sobową grupę inicjatywną, zadaniem której jest przygotowanie akcji, mającej wyłonić w głosowaniu najlepszy projekt ze zgłoszonych przez szkolną społeczność, na przykład organizację wydarzenia sportowego lub kulturalnego – budżet na ten cel to 5 tysięcy złotych, plus tysiąc złotych na promocję. Projekt Stowarzyszenia Sapere Aude ma też uświadomić młodym ludziom, że inicjatywa uchwałodawcza już na szczeblu Rady Miasta daje im duże możliwości samodzielnego działania, ponieważ mogą stworzyć i wcielić w życie aktualną, odpowiadającą potrzebom chwili, strategię zapobiegania w Łomży negatywnym skutkom chorób psychicznych dzieci i młodzieży, a jest to działanie długofalowe i w związku z narastającą skalą problemu tym bardziej ważne.

– Takie spotkania są bardzo ważne i potrzebne, szczególnie w dzisiejszych czasach, kiedy mamy możliwość być na nowo z innymi ludźmi, integrować się i doświadczać interakcji – podsumowuje Alicja Cuellar-Tarczewska. – Zostało to nam zabrane przez pandemię i człowiek jako istota społeczna bardzo to odczuł, a jego psychika bardzo na tym ucierpiała. Jest to szczególnie widoczne u ludzi młodych, których mózg wciąż się rozwija, potrzebuje bodźców z zewnątrz, a nastolatek będzie funkcjonował inaczej bez towarzystwa rówieśników, bo jest to też czas, kiedy ci rówieśnicy zawierają znajomości, pogłębiają relacje i tworzy się tożsamość takiego nastolatka. Dlatego uważam, że gdyby była możliwość takiej systemowej zmiany, to lekcje takiej psychoedukacji powinny być wpisane w szkolny program nauczania – na przykład godzina wychowawcza wydaje się dobrym momentem, żeby psycholog mógł zadziałać profilaktycznie, czy w ramach poruszania się po tych podstawowych pojęciach psychologicznych. Kiedy młodzi ludzie będą je znać, będzie im łatwiej rozmawiać z innymi, rozumieć siebie, nie pójdą też w agresję czy depresję, a przy tym będą też bardziej świadomi siebie.

Rządowy Program Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030

Projekt został dofinansowany z Narodowego Instytutu Wolności.