Publicystyka - ngo.pl

O możliwości wykorzystania danych dla budowania zrównoważonego systemu żywności w miastach mówił dr Robert Maślak wskazując na kilka grup danych, które muszą być gromadzone i wykorzystywane:

• liczby dot. marnowania żywności
• informacje dot. śladu węglowego produktów (w ramach zamówień publicznych, wyżywienia zbiorowego)
• dane dot. zdrowia publicznego
• dane dot. ochrony środowiska, zasobów wodnych, zanieczyszczenia.

Systemy zbierania danych powinny być stale rozwijane i poszerzane, tak aby umożliwić projektowanie polityk publicznych na poziomie lokalnym. Prof. Tadeusz Pomianek wskazał także na rolę ośrodków nauki, szkół wyższych dla lokalnych władz, wskazując na dobry przykład z Rzeszowa, w którym Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania wspiera projektowanie lokalnej polityki żywnościowej. 

O tym, że dane służą zmianie na poziomie instytucji mówiła także prof. Katarzyna Jasikowska, która jest współinicjatorką strategii dla adaptacji klimatycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Uniwersytet wśród pełnionych funkcji ma także rolę centrum edukacji zdrowotnej, żywnościowej i klimatycznej dla osób studiujących i powinien budować działania, które wzmocnią dostęp do zdrowej, roślinnej żywności dla wszystkich studentów i studentek. 

Rola ośrodków nauki to także rola ośrodków budowania poparcia dla transformacji żywnościowej. Doktora Marzena Cypryańska-Nezlek analizowała metody budowania dialogu i świadomości, tak aby w mocno spolaryzowanej dyskusji nie stracić żadnego głosu. 

Producenci żywności to kluczowy element łańcucha transformacji. O Bezmięsnym-Mięsnym i budowaniu komunikacji z osobami konsumenckimi oraz rozwijaniem działań mówił jego współzałożyciel Rafał Czech

Polska stoi dziś przed potrzebą stworzenia kompleksowej, nowoczesnej Strategii Bezpiecznej Żywności, która pozwoli sprostać rosnącym wyzwaniom związanym z jakością żywności, odpornością systemów lokalnych oraz zmianami klimatycznymi. W centrum tej strategii powinny znaleźć się dane – zarówno miejskie, jak i krajowe – które odpowiednio zintegrowane staną się fundamentem skutecznego monitorowania bezpieczeństwa żywności. Coraz większą rolę odgrywają tu technologie cyfrowe, w tym sztuczna inteligencja, umożliwiające szybkie wykrywanie zagrożeń, przewidywanie trendów oraz wspieranie decyzji administracyjnych na każdym poziomie zarządzania. O opracowanie Strategii Bezpiecznej Żywności od lat apeluje do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Green REV Institute. 

Kluczowym elementem budowy bezpiecznego i zrównoważonego systemu żywnościowego jest również współpraca między uczelniami, samorządami oraz sektorem prywatnym. To właśnie połączenie potencjału badawczego, administracyjnego i biznesowego tworzy przestrzeń dla innowacji oraz wdrażania nowoczesnych rozwiązań na szeroką skalę. Uczelnie mogą dostarczać wiedzy i narzędzi analitycznych, samorządy – realnych danych i polityk lokalnych, a sektor prywatny – technologii, inwestycji i praktycznych wdrożeń.

Nie można przy tym pomijać roli człowieka. Psychologia społeczna i nauki behawioralne dostarczają narzędzi pozwalających zrozumieć motywacje i obawy mieszkańców, co umożliwia tworzenie programów edukacyjnych oraz kampanii angażujących społeczność w działania na rzecz bezpieczeństwa żywności. Aktywność mieszkańców – od świadomych wyborów konsumenckich po czynny udział w lokalnych inicjatywach – stanowi istotny element budowania systemu odpornego na kryzysy i wspierającego zdrowie publiczne.

W budowaniu nowoczesnej strategii ważne miejsce zajmuje również branża żywności roślinnej, która deklaruje gotowość do współpracy i do wdrażania innowacji. Rozwój sektora roślinnego wpisuje się w globalne trendy, wspiera zdrowie, środowisko oraz zwiększa bezpieczeństwo żywnościowe poprzez dywersyfikację źródeł żywności.

Inspiracją mogą być sprawdzone praktyki międzynarodowe, które pokazują, że połączenie monitoringu, zaawansowanych analiz oraz technologii AI realnie wzmacnia lokalne systemy żywnościowe i zwiększa ich odporność. Polska, wykorzystując dostępne narzędzia oraz potencjał współpracy nauki, biznesu i samorządów, może stworzyć strategię, która nie tylko odpowie na dzisiejsze potrzeby, ale również zapewni bezpieczeństwo żywnościowe przyszłym pokoleniom.