Wielkopolskie organizacje są bardziej rozwarstwione pod względem wieku (więcej niż w całym kraju jest zarówno organizacji najmłodszych, jak i najstarszych), a także zasięgu działań (bardziej licznie niż w całej Polsce występują stowarzyszenia i fundacje zupełnie lokalne i ogólnopolskie, mniej licznie te o „średniej” regionalnej skali działań). Jednocześnie to rozwarstwienie nie przekłada się na większe różnice w budżetach – w Wielkopolsce organizacje są generalnie zasobniejsze, a więc więcej jest podmiotów o przychodach najwyższych i średnich, a mniej tych o najniższych.
1. Liczba wielkopolskich organizacji. Ile jest NGO w województwie wielkopolskim?
W województwie wielkopolskim pod koniec 2015 roku zarejestrowanych było 11 781 fundacji i stowarzyszeń, co stanowiło ok. 9,5% całego polskiego sektora. Biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców w regionie, oznaczało to 34 organizacje na 10 tys. mieszkańców.
2. Wiek organizacji
W województwie wielkopolskim, nieco więcej niż w całym sektorze jest organizacji najmłodszych, które nie działają dłużej niż 5 lat (35% vs. 33%), a także najstarszych – powstałych wcześniej niż 15 lat temu – 27% w stosunku do 24% w całym kraju.
W konsekwencji mniej jest w Wielkopolsce stowarzyszeń i fundacji działających miedzy 6 a 15 lat (38%, a w całym kraju 43%), przy czym największą różnicę widać w przedziale wiekowym od 11 do 15 lat działania – w wielkopolskim organizacji o takim stażu jest 13%, a w całym sektorze 19%.
3. Dziedziny aktywności organizacji. Czym zajmują się NGO w Wielkopolsce?
Nieco więcej niż w całym kraju jest w Wielkopolsce organizacji zajmujących się sportem, turystyką, rekreacją i hobby, a także kulturą i sztuką (w obydwu przypadkach różnica wynosi po 2 pkt. proc.).
Z kolei mniej w wielkopolskim jest stowarzyszeń i fundacji zajmujących się edukacją i wychowaniem (11% w stosunku do 15% w całej Polsce), a także innymi, rzadziej reprezentowanymi w sektorze dziedzinami aktywności.
4. Zasięg działań organizacji. NGO w wielkopolskim – lokalne czy ogólnopolskie?
W województwie wielkopolskim więcej niż w całej Polsce jest zarówno organizacji o najwęższym, lokalnym zasięgu (41% działa tam w skali nie większej niż gmina/powiat, w całym sektorze takich NGO jest 37%), jak i tych o ogólnopolskim zakresie działań (w Wielkopolsce taki obszar oddziaływania deklaruje 31%, w całym sektorze 28%). Za to o 7 punktów procentowych mniej niż w całej Polsce jest w wielkopolskim organizacji działających na skalę regionu – 18% stosunku do 25%.
5. Płatni pracownicy, wolontariusze i członkowie. Kto działa i pracuje w NGO w województwie wielkopolskim?
W Wielkopolsce częściej niż w całym sektorze organizacje korzystają z płatnej pracy. Zarówno procent organizacji zatrudniających co najmniej jedną osobę na stałe (niezależnie od formy umowy) jest w wielkopolskim nieco wyższy niż w całym sektorze (38% vs. 35%), jak i więcej organizacji płaci za pracę sporadycznie (21% w stosunku do 20% w całej Polsce). Odpowiednio mniej NGO z Wielkopolski działa wyłącznie w oparciu o pracę społeczną (41% w wielkopolskim i 45% w sektorze jako całości).
Skala współpracy organizacji z wolontariuszami (niebędącymi członkami stowarzyszeń ani władz) jest w województwie wielkopolskim także większa niż w całym kraju – z ich pomocy korzysta 66% NGO z Wielkopolski, w całym sektorze 61%. Z kolei procent aktywnych członków jest w wielkopolskim niemal taka sama, jak w całej Polsce (50% vs. 48%).
6. Przychody organizacji w 2014 roku. Ile pieniędzy mają wielkopolskie NGO?
Sektor wielkopolski jest bogatszy niż ogólnopolski. W Wielkopolsce większy niż w całej Polsce udział mają organizacje o najwyższych budżetach – powyżej 100 tys. zł – było ich tu 32% stosunku do 27% w całym kraju.
Mniej więcej tyle samo co w całym sektorze jest w opisywanym regionie stowarzyszeń i fundacji o przychodach między 10 tys. a 100 tys. zł (ok. 40%), zaś mniej podmiotów ma najmniejszy budżet – do 10 tys. zł.
7. Źródła przychodów. Skąd NGO w Wielkopolsce mają pieniądze?
Wielkopolskie organizacje częściej niż stowarzyszenia i fundacje z całej Polski korzystały w 2014 roku z dofinansowania z większości źródeł przychodów dostępnych dla trzeciego sektora. Wyjątek stanowią publiczne środki zagraniczne (w tym przede wszystkim fundusze Unii Europejskiej), które w Wielkopolsce zasiliły budżety 12% organizacji, a w całym kraju 18%, a także środki od innych organizacji pozarządowych, choć w tym przypadku różnica nie przekracza 1 pkt. proc. (13% w wielkopolskim w stosunku do 14% w całej Polsce).
Inne źródła dofinansowania wielkopolskie organizacje wykorzystywały średnio o 4,5 pkt. proc. częściej niż stowarzyszenia i fundacje w całym sektorze. Największa różnica (12 pkt. proc.) wystąpiła w przypadku składek członkowskich, które w Wielkopolsce zasilały budżety 72% organizacji, jednak przeciętna kwota z tego źródła była (podobnie jak w całym sektorze) niska i nie przekroczyła 2 tys. zł rocznie.
Także inne przeciętne kwoty dofinansowania z wykorzystywanych przez wielkopolskie organizacje źródeł przychodu były w 2014 roku mocno zbliżone do tych pozyskiwanych w całym kraju.
8. Współpraca wielkopolskich NGO z samorządem
W województwie wielkopolskim współpraca organizacji z samorządem lokalnym jest oceniania przez III sektor lepiej niż w całym kraju – średnia ocena jakości współpracy z samorządem (na 10-stopniowej skali, gdzie 1 oznacza „bardzo zła”, a 10 „bardzo dobra”) wynosi tam 7,15, a w całym sektorze 6,88.
Lepsza ocena współpracy jest zazwyczaj związana z częstszym udziałem organizacji w konsultacjach organizowanych przez lokalny samorząd, jednak w Wielkopolsce – mimo zadowolenia ze współpracy – udział wielkopolskich organizacji w konsultacjach był na takim samym poziomie, jak w całym kraju (39%).
9. Problemy oraz opinie o sektorze. Jak NGO z Wielkopolski oceniają III sektor i warunki, w jakich funkcjonuje?
Organizacje z Wielkopolski należą raczej do tych, które w porównaniu z stowarzyszeniami i fundacjami z innych województw narzekają stosunkowo mało. Problemy, które w całym sektorze stanowią najczęściej zgłaszane bariery (brak środków, uciążliwe formalności związane z rozliczaniem dotacji i biurokracja administracji), są przez wielkopolskie organizacje odczuwane w podobnym stopniu, co w całym kraju. Jednak kwestie, które mniej powszechnie były wskazywane jako utrudniające funkcjonowanie (niejasne reguły współpracy z administracją; brak współpracy i konflikty w sektorze pozarządowym; niekorzystny wizerunek organizacji) w Wielkopolsce jeszcze rzadziej były postrzegane jako problemy.
Być może dlatego wielkopolskie organizacje bardziej optymistycznie patrzą w przyszłość – 48% spodziewało się w 2015 roku lepszych warunków do działania w nadchodzącym roku (w całym sektorze 42%).
Komentarz ekspertki
Dla Ewy Gałki ważne są także dane świadczące o tym, że wielkopolski sektor dobrze ocenia współpracę między organizacjami a samorządem. „Jeżdżę sporo po województwie, rozmawiam z samorządowcami – mówi Gałka – i wiem, że oni doceniają wartość pozarządowych partnerów, sami zresztą często się z sektora wywodzą. Cieszy mnie, że dla organizacji współpraca z JST też jest ważna – widać samorząd i sektor pozarządowy mają świadomość jednego celu, widzą korzyści z grania do jednej bramki”.
Innym wyróżnikiem sektora pozarządowego w Wielkopolsce, który Ewa Gałka postrzega jako bardzo optymistyczny, jest wysoki poziom współpracy z wolontariuszami. Na pewno jest to związane z premiowaniem społecznego zaangażowania w organizacjach przez szkoły i uczelnie. Coraz częściej też pracodawcy pozytywnie reagują na doświadczenie wolontariatu w organizacjach u osób starających się o pracę. Z jednej strony świadczy to o coraz silniejszym wpływie idei społecznej odpowiedzialność biznesu w Wielkopolsce, a z drugiej pokazuje, że stowarzyszenia i fundacje są w coraz większym stopniu postrzegane jako miejsca, w których warto odbyć praktykę, ponieważ można się sporo nauczyć.
Od redakcji:
Co to jest NGO? Ile jest w Polsce NGO? Czym zajmują się NGO? Dowiesz się w serwisie fakty.ngo.pl.
Pobierz
-
Wielkopolski sektor pozarządowy
pdf ・595.85 kB
Źródło: inf. własna [fakty.ngo.pl]