16% Europejczyków doświadcza dyskryminacji – nowe badanie opinii
Mniej więcej jedna na sześć osób w Europie twierdzi, że w ciągu minionego roku osobiście doświadczyła dyskryminacji – taki wniosek płynie z nowego badania opinii opublikowanego przez Komisję Europejską. Tymczasem 64% Europejczyków jest zaniepokojonych, że w wyniku recesji nasili się dyskryminacja ze względu na wiek na rynku pracy.
Wyniki najnowszego badania Eurobarometru udostępniono tuż przed tegorocznym Europejskim Szczytem Równości, który odbędzie się w Sztokholmie w dniach 16 i 17 listopada.
„Dyskryminacja nadal stanowi problem w całej Europie, a jej postrzeganie przez społeczeństwo praktycznie nie zmieniło się w porównaniu z ubiegłym rokiem”, powiedział Vladimír Špidla, komisarz ds. równości szans. „Jednym z powodów do niepokoju jest obserwowane nasilenie się dyskryminacji ze względu na wiek w wyniku recesji. Wyniki te wskazują, że mimo postępu długo jeszcze będziemy musieli uświadamiać obywatelom ich prawo do równego traktowania, zwłaszcza na szczeblu krajowym, oraz czynić starania, by równość nie była jedynie pustym słowem, lecz stała się rzeczywistością”, dodał.
Przypadki doświadczania dyskryminacji zgłasza mniej więcej tyle samo badanych, co w poprzedniej ankiecie przeprowadzonej w ubiegłym roku, przy czym najczęstszą przyczyną dyskryminacji jest wiek (6% respondentów). Ogółem 16% Europejczyków twierdzi, że doświadczyło dyskryminacji w 2009 r. (ze względu na rasę, religię, wiek, niepełnosprawność lub orientację seksualną). Jest to taki sam odsetek, co w roku 2008.
Znacznie nasiliła się jednak postrzegana dyskryminacja ze względu na wiek i niepełnosprawność. 58% Europejczyków uważa, że dyskryminacja ze względu na wiek jest w ich kraju powszechnym zjawiskiem, podczas gdy w 2008 r. opinię taką wyrażało 42%. 53% respondentów wyraża podobną opinię w stosunku do dyskryminacji osób niepełnosprawnych (45% w 2008 r.). Istnieje również wyraźne powiązanie z obecną sytuacją gospodarczą – 64% ankietowanych spodziewa się, że kryzys spowoduje częstsze występowanie przypadków dyskryminacji ze względu na wiek na rynku pracy. Opinia ta może odzwierciedlać zjawisko rosnącego bezrobocia wśród młodych ludzi w wielu krajach UE, będące skutkiem spowolnienia tempa rozwoju, oraz wskazywać na rosnącą świadomość związaną z tymi formami dyskryminacji.
Ogólnie jedna na trzy ankietowane osoby jest świadoma swoich praw w razie doświadczenia dyskryminacji lub molestowania. Liczba ta zaciera jednak znaczne różnice na szczeblu krajowym. Od czasu ostatniego badania w 2008 r. świadomość zwiększyła się w Zjednoczonym Królestwie (+8 punktów), we Francji (+7), Irlandii i Szwecji (+6), zmniejszyła się natomiast w Polsce (-12) i Portugalii (-11).
Zwiększanie świadomości społecznej to długotrwały proces wymagający wspólnego wysiłku na szczeblu europejskim i krajowym, w tym współpracy z ważnymi podmiotami, takimi jak krajowe organy ds. równości. Komisja Europejska czyni starania w tym obszarze, organizując ogólnoeuropejską kampanię informacyjną „Za różnorodnością. Przeciw dyskryminacji.”, finansując krajowe projekty na rzecz zwiększania świadomości społecznej w ramach programu PROGRESS, a wcześniej, w 2007 r., działając w ramach Europejskiego Roku Równych Szans.
Jeśli chodzi o zgłaszanie przypadków dyskryminowania, większość Europejczyków skontaktowałaby się najpierw z policją (55%), 35% zwróciłoby się do odpowiedniego organu ds. równości, a 27% do związku zawodowego. Poziom zaufania do różnych organizacji zajmujących się problemem dyskryminacji różni się znacznie w zależności od kraju.
Optymizmem napawa to, że dane zebrane w ankiecie odsłaniają mechanizmy społeczne, dzięki którym można rozwiązać problem dyskryminacji. Sprawozdanie wskazuje, że oddziaływanie kręgów społecznych, edukacja i wysiłki na rzecz zwiększania świadomości przyczyniają się do większej akceptacji dla różnorodności. Starania i działania w zakresie polityki mające na celu poprawę istniejącego stanu rzeczy niewątpliwie przyczynią się do dalszego zwalczania dyskryminacji i promowania różnorodności.
***
W dniach 16 i 17 listopada 2009 r. szwedzka prezydencja w UE i Komisja Europejska organizują w Sztokholmie trzeci Szczyt Równości UE. To coroczne wydarzenie ma na celu umieścić zagadnienia związane z dyskryminacją i różnorodnością na liście priorytetów UE i rządów krajowych, a także podzielić się wiedzą i doświadczeniem w celu znalezienia skuteczniejszych sposobów zapobiegania wszystkim przejawom dyskryminacji.
Wspomniana ankieta, trzecia z serii specjalnych badań Eurobarometru dotyczących dyskryminacji w Europie, ma na celu sprawdzenie, jak zmieniły się postrzeganie tego problemu i opinie na jego temat w ostatnich latach. Najnowsze badanie przeprowadzono między 29 maja a 15 czerwca 2009 r. na próbie 26 756 osób z 30 europejskich krajów (27 państw członkowskich UE i 3 krajów kandydujących). Tym razem dodano do niego nowe pytania dotyczące wpływu recesji na postrzegany poziom dyskryminacji. Ponadto ankieta po raz pierwszy objęła trzy kraje kandydujące: Chorwację, Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii i Turcję. Poprzednie sondaże przeprowadzono w 2006 i 2008 r.
Źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce